با تأملی در تاریخ دو شهر بخارا و سمرقند، می توان دریافت که این شهرها، همزمان با ایران قبل از اسلام، از بزرگترین شهرهای ایالت سغد (سغدیانای باستانی) در حوزه ی رود زرافشان (رودسغد) و منطقه ی ماوراءالنهر بوده اند. بدون تردید اهمیت این دو شهر، طی قرون متمادی قبل و بعد از اسلام به اعتبارِ قرارگرفتن آنها در محل برخورد شاهراه های مهم بازرگانی بود. در نیمه ی نخست قرن اول هجری، مسلمین به دنبال فتح خراسان...

پس از پایان فرمانروایی مغولان و حکومت ایلخانی، ایران حدود نیم قرن عرصه ای از تجزیه و انحطاط آشکار قدرت سیاسی گردید که هجوم تیمور از ماوراءالنهر به این وضع خاتمه بخشید. این رویداد بروز تغییرات اساسی در اوضاع ایران را فراهم کرد؛ یکی از مهمترین این تغییرات در وضع سیاسی و ساختار حکومتی ایران نمود پیدا کرد. تیمور توانست قدرت های محلی موجود در ایران را از بین ببرد یا مطیع خود گرداند. او هم زمان با تص...

اسلام با در نظر گرفتن اصل استقلال و حفظ شخصیت زن، نظام حقوقی خاصی را برای ثبات خانواده و حفظ حقوق زن وضع کرده است. حضور بانوان در فعالیّت¬های اجتماعی و سیاسی برای تکامل خود، جامعه و خانواده اهمیّت دارد. می¬توان گفت برخورداری زنان از حقوق سیاسی و اجتماعی حق است و نه تکلیف، چون قبل از هر نقشی، وظیفه اصلی¬اش ایفای نقش مادری و تربیت فرزند است. پیامدهای ناشی از بیکاری مردان بیش از کشورهایی است که زنان...

تاریخ اجتماعی به عنوان گرایشی نو در بررسی تاریخ جوامع گذشته، تلاش می کند تا به زندگی روزانه مردم عادی توج‍‍‍‍‍ه کند. در این مطالعات مؤلّفه «مشاغل» به عنوان رکن اصلی حیات اجتماعی و اقتصادی، از اهمیت خاصی، برخوردار است.      این نوشتار ضمن بررسی این مقوله از تاریخ اجتماعی شیعیان، به عنوان بخش مهمی از جامعه اسلامی ایران و عراق در قرن های سوم تا ششم هجری، به دنبال نشان دادن همسانی این گروه با سایر م...

ینی‌چریان مهم­ترین بخش ارتش پیاده­نظام عثمانی بودند که در توسعه قلمرو این حکومت و تثبیت آن نقش برجسته­ای داشتند. با وجود جایگاه و کارکرد نظامى آنان، نام‌هاى مناصب این دسته، کمتر نشانى از نظامی‌گرى دارد. برخی از عناوین مناصب ینی­چریان را، اسامی مشاغل مربوط به مطبخ تشکیل می‌داد، در حالى‌که وظایف صاحبان این عناوین، ارتباطی با وظایف مشاغل آشپزخانه­ای نداشت. بخش دیگری از این مناصب، عناوین مربوط به ش...

این پژوهش بر آن است که کارنامه سیاسی برادران اردلان (امان الله، علیقلی و ناصرقلی) را از اواخر دوره قاجار تا پیدایش انقلاب اسلامی ایران بررسی کند. در این دوران، که متأثر از مقتضیات زمان و گذر جامعه از سنت به مدرنیته بود، عواملی چون تحولات فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و توسعه نهادهای اداری باعث رشد افکار عمومی شدند. نفوذ اندیشه های نوین، نقش رجال سیاسی را که تحصیلات برون مرزی داشتند و با فرهنگ بیگانه آ...

چکیده سفرنامه ها از جمله اسناد معتبر تاریخی هستند که ما را با اوضاع سیاسی ، اجتماعی هر عصر آشنا می کنند. . سابقه سفرنامه نویسی در ایران به قرون اولیه اسلامی می رسد و از آن زمان تاکنون سفرنامه های زیادی تألیف شده است. بیشترین سفرنامه ها در عصر قاجار نوشته شده و علل متعددی چون علاقه شخصی شاهان و درباریان به سفرنامه نویسی ، گسترش روابط با دیگر ملل دارد. سفرنامه های این عصر گنجیه ارزشمندی از لغ...

چکیده هدف از این پژوهش، بررسی مناصب شهری آل بویه خصوصاً؛ قاضی، شرطه، نقیب و روند دگرگونی و کارکردی آنان می باشد. در پژوهش حاضر، مناصب مذکوردر دوره ی آل بویه با روشی توصیفی – تطبیقی مورد مطالعه قرار گرفته است. یافته های پژوهش مشخص می کند در زمان بویهیان به تدریج حضور و دخالت گروه های شهری در انتخاب صاحب منصبان شهری مطرح شد و از این جهت تحولی در روابط شهریِ، شهرهای ایران در دوره ی اسلامی شکل گرفت....

براساس مبانی دینی همه احکام شریعت تابع مصالح ومفاسد واقعی اند بنابراین احکام حکومتی نیز به عنوان بخشی از شریعت تابع مصالح و مفاسدی هستند که فقیه حاکم تشخیص می دهد در این راستا از جمله موضوعات برای فهم بهتر ابعاد احکام حکومتی بحث از ملاک این احکام می باشد از این رو سوال اصلی این مقاله بر ملاک احکام حکومتی در فقه سیاسی شیعه می پردازد و اینکه چه اموری به عنوان ملاک برای صدور این احکام از ناحیه حاک...

میرزا محمود خان علامیر، معروف به احتشام السلطنه، از طایف? قاجار بود و در سال 1279 ق در تهران متولد شد. وی از سال 1297 ق در دور? ناصرالدین شاه وارد عرصه سیاسی شد و تا اوایل حکومت رضا شاه دارای مناصب حکومتی بود. در خصوص نقش احتشام السلطنه در اولین مجلس شورای ملی تحقیقات کافی انجام نشده است. وی در جریان انقلاب مشروطه، از جمل? افرادی بود که برای تحصیل مشروطه و تشکیل مجلس شورای ملی تلاش نمود. به دلی...