چکیده: از آنجا که قضیه حقیقیه، موضوعِ آن طبیعت لابشرط است؛ شأنیت شمول تمامی افراد خود را بدون قید دارا است. اما بر خلاف قضیه طبیعیه و ذهنیه با خارج در ارتباط است. یعنی می تواند افراد خارجی داشته باشد. این امر باعث شده است که چنین قضیه ای از قابلیتهای ویژه ای برخوردار باشد. و در واقع شمول افراد در موضوع این قضیه، بر خلاف عام، محدود به یک جمعِ خاص در شرایط محدود نیست. از این رو، قضیه حقیقیه از موا...

باور ظنّی و غیریقینی در فلسفۀ اسلامی در حکم جهل است و ادلۀ اعتبار «اطمینان» در علم اصول نیز تنها ارزش عملی آن را اثبات می­کند. پرسش این است که آیا ادراکات غیریقینی ارزش معرفتی ندارند. در این مقاله با بازسازی نظریۀ اعتباریات و تقسیم «وجودهای ذهنی» به «وجود ذهنی حقیقی» و «وجود ذهنی اعتباری» نشان می­دهیم که برخی از «معانی اعتباری» می­توانند از واقعیت حکایت کنند. درصورتی ادراک اعتباری واقعیت را بازن...

دربارۀ اعتبار گزاره­های قرآن کریم، به‌ویژه گزاره­های سیاسی آن، دو مسئلة ثبوتی و اثباتی مطرح است: آیا این گزاره­ها معتبرند و ارزش معرفتی دارند؟ در صورت معتبربودن، آیا سنجه­هایی برای شناخت ارزش معرفتی­شان داریم؟ موضوع مقاله بحث ثبوتی «ملاک اعتبار و قابلیت صدق» این گزاره است و بحث اثباتی مبتنی بر آن پاسخ می­یابد. در این مقاله نخست ملاک اعتبار گزاره­های گفته‌شده معرفی می‌شود، سپس به این پرسش، پاسخ ...

زیبایی مفهومی نسبی و مبتنی بر سلیقه است و متناسب با فرهنگ و شرایط اجتماعی گوناگون تعریف شده است. پژوهش حاضر در صدد بررسی و تحلیل مردم شناختی معیار ها و ملاک های زیبایی صورت نزد جوانان 20 تا 30 ساله ی منطقه 15 تهران بوده و برای نیل به این هدف ابتدا به بررسی سیر تحول تاریخی زیبایی پرداخته و سپس این مفهوم در جغرافیای گوناگون مورد مداقه قرار گرفته است. مهمترین نظریات مربوط به حوزه بدن و توجه به بدن...

حق از موضوعات مهم زندگی انسان در امور معیشتی یا معاملاتی می باشد. امّا در هر یک از این گستره‌ها از زاویه خاصّی به آن نگریسته می شود، محورِ اصلی پژوهش حاضر، حق به معنای سلطه، امتیاز و توانایی است؛ و بررسی ماهیت و اقسام حق یکی از مباحث مهم حوزه شناخت "حق" شمرده می‌شود. هدف از این پژوهش بررسی ملاک تقسیم بندی انواع حق و شناخت ماهیت و منشاء انواع حق می‌باشد. روش این پژوهش به صورت کتابخانه‌ای و تحلیلی ا...

با ظهور ملاصدرا در قرن یازدهم، تحولی شگرف در بنیان های فکری - فلسفی در حوزۀ فرهنگ اسلامی پدید آمد که می توان بازتاب آن را به روشنی هم در تقریر و هم در توصیف برهان صدیقین مشاهده کرد. برهان صدیقین که تا آن زمان برهانی شناخته می شد که در آن با چشم پوشیدن از ماسوی الله و تنها با تأمل در «هستی»، وجود خدا اثبات می شود، برهانی شد که در آن راه و هدف یکی است و خدا خود بر وجود خویشتن گواهی می دهد، از آن ...

آنچه در این پایان نامه مهم است، سخن مولانا و محتوای کار او در برخورد با مسائل اخلاقی است و ذکر این نکته که وی چگونه به بیان مسائل اخلاقی پرداخته است. در این پایان نامه ضمن آوردن مبانی اخلاق، یک روش عملی سیر و سلوک مورد نظر قرار گرفته تا راهی باشد، برای کمال. این روش شناخت حق است و سپس تهذیب نفس وبا عشق قدم در راه کسب فضایل نهادن است. دراین پایان نامه نخست بحث حسن و قبح عقلی و شرعی مطرح می شود،ب...

مفهوم مرگ بسیار پیچیده است و وجود مباحث عمیق فلسفی، تمایزهای توصیفی و نیز گستردگی طیفی که در بیان ها وجود دارد، شناخت آن را دشوار تر کرده است. اگرچه این مهم برای تمام انسان ها ضروری است، برای فعالان حوزه ی طبابت با اهمیت تر است، چراکه با مصادیق گوناگون آن مواجه هستند و بسیاری از چالش های اخلاقی در مورد مباحثی چون مرگ مغزی، اتانازی و پایان حیات، در گروِ معرفت روشنی از مفهوم مرگ است. از طرفی دیگر،...