«کُرکسیون» به معنی اصلاح طرح معماری روی میز قضاوت، توسّط استاد و دانشجو در ملاقات­های آتلیه است. مرسوم است که برخی اساتید، حرف زدن را کافی دانند، صرفاً از آموزش کلام­محور جهت نقد و کمک به پیشبرد کار دانشجو بهره می­برند و آموزش عملی دست­نگاری را نادیده می­گیرند. در این پژوهش، «دست» و «زبان» به­ عنوان دو دست­مایه­ی بنیادی کرکسیون معرّفی می شود. یافته­های پژوهش، «تأمّل موازیِ» معلّم، یعنی تأمّل هم­زمان در...

این تحقیق بر آن است که با تحلیل تعدادی از آثار معماری معاصر ایران از منظر طبیعت­گرایی به الگوهایی دست یابد و با استفاده از آنها، نحوه برخورد با طبیعت را در تعدادی از آثار معماران معاصر ایران از نظر کمی و کیفی ارزیابی کند. پرسش اصلی در این پژوهش آن است که، تجلی طبیعت­گرایی در معماری معاصر ایران چگونه بوده­است؟ در فرایند تحقیق از تکنیک های توصیفی- تحلیلی استفاده شده و داده‎ های مورد نیاز برای شکل...

چکیده استفاده از ترسیمات هندسی در هنر و معماری ایران سابقه­ای طولانی دارد. طرحمایه های هندسی مخصوصاً پس از اسلام، برای معین کردن اندازه های بنا و به دست آوردن تناسبات مطلوب مورد استفاده قرار گرفته است. مقاله حاضر تلاشی است در جهت یافتن ترسیمات هندسی پایه در قصر خورشید کلات نادری. این بنا به دستور نادر شاه افشار در اوایل قرن 12 هجری ساخته شد. آیا طرح این بنا بر اشکال هندسی خاصی استوار است؟ برای ی...

مدارک تصویری ازجمله مهم ترین مدارک در مطالعۀ تاریخ و به خصوص تاریخ معماری است. مدارک تصویری انواع مختلفی دارد که نقاشی نوعی مهم در میان آن هاست که ظرفیت های آن چندان شناخته شده نیست و کمتر در تحقیقات معماری مورد استفاده قرار گرفته است. این مقاله به شناخت این ظرفیت ها و نکات لازم در استفاده از آن ها می پردازد. این نکات از مرور جامع ادبیات این موضوع، شناخت پیشینه و منابع نقاشی ایرانی و تأمل بر وج...

روستای تاریخی کندوان از مهم ترین جاذبه های گردشگری استان آذربایجان شرقی است که به واسطه خانه های حفرشده در دل صخره های برافراشته در دامنه کوه آتشفشان سهند به سال 1376 در فهرست میراث فرهنگی کشور ثبت گردید و بر اساس نظریه های موجود از دوره ایلخانی تا به حال مردم در خانه های کله قندی آن ساکن بوده اند. معماری صخره ای کندوان از لحاظ زمین شناسی بر سطح یک توده آذر آواری قرار دارد که هوازدگی طبیعی و فر...

با نگاهی به معماری معاصر ایران و نسل های مختلف آن چنین بر می آید که نمونه های برتری در معماری این دوران وجود دارد که می توان بر اساس نوع مؤلفه های نقد معماری، آنها را به جریانی ویژه در معماری ایران و مستقل از رویکردهای معماری غرب،وابسته دانست. این پژوهش بر اساس روش مورد پژوهی، در پی آن است تا با تحلیل نشانه ها و جریانات فکری موجود در متن آثار معماران، به شناخت گرایش ها و رویکردهای نسل های معمار...

چکیده بر مبنای اسناد تاریخی، احداث مجموعه­های عظیم معماری و شهرک­های اقماری در تبریز عهد ایلخانی در سراسر تاریخ معماری و شهرسازی شرق اسلامی بالاخص ایران ­کم­نظیر و کم­­سابقه بوده است. این توسعۀ مجموعه­های معماری و شهرک­های مهندسی­ساز ارتباطی مستقیم با افزایش جمعیت و گسترش تجارت بین­المللی در قلمرو پادشاهی پهناور ایلخانان داشته است. متأسفانه زلزله های مهیب سال­های 997 و 1143 و 1193 ه. ق. تبریز ر...

مناسبات معماری با علوم دقیقه (ریاضیات و تکنولوژی) در دورۀ اسلامی، به دلیل گسترۀ وسیع این علوم و مطالعات میان رشته ای محدود دو قلمرو، آشکارا تبیین نشده است. از سویی، شناخت این مناسبات تنها با بررسی آثار معماری و بدون درنظرگرفتن میراث علمی دانشمندان آن دوران به دست نخواهد آمد. هدف مقالۀ حاضر، بررسی بخشی از این مناسبات، با استناد به متون ریاضیات و دانش نامه های علوم در سده های دوم تا یازدهم هجری ا...

طی هشت سال دفاع مقدس ایران در برابر عراق (1367-1359)، با انکه صدمات انسانی و مادی جبران ناپذیری به کشور وارد شد.تجربیات ارزنده ای در زمینه های گوناگون علمی از جمله معماری و شهرسازی به دست آمد. در این خصوص ، رشته های مختلفی در طراحی معماری دفاعی موثر با یکدیگر در تعامل بودند، از جمله رابطه«ترس» در حوزه علم روان شناسی و «معماری» در حوزه علوم فنی مهندسی. تجربیات رزمندگان، که به طور مستقیم و پیمایش...