مجموعۀ رویکردها به فلسفه تربیت دینی در چهار طبقه جای می‏گیرد: «فلسفه تربیت دینی بالمعنی الاعم» که شامل همۀ ادیان، اعم از حق و باطل است؛ «فلسفه تربیت دینی بالمعنی العام» که فقط شامل ادیان حقۀ توحیدی است؛ «فلسفۀ تربیت دینی بالمعنی الخاص» که به تعالیم اسلامی‏محدود می‏شود؛ و «فلسفۀ تربیت دینی بالمعنی الاخص» که به سه حوزۀ تربیت اعتقادی، اخلاقی، و عملی اسلام اختصاص دارد و از ورود به دیگر حوزه‏های تعل...

متکلمان مسلمان در طول تاریخ بر محور مسأله معرفت اختلاف نظرهایی داشتند. یکی از نزاع های آنان بر این مدار بود که آیا معرفت به صورت کلی و یا درخصوص معارف بنیادین دینی نظیر معرفت خدا، معرفت اسما و صفات الهی، شناخت نبی و امام و... ضروری و غیر اختیاری است یا از سنخ معارف اکتسابی به شمار می آید؟ برخلاف آن چه برخی می پندارند، متکلمان امامیه در مدرس? کوفه دربار? مسأل? علم و معرفت دارای دیدگاه ویژه ای ...

فلسفه تعلیم و تربیت اسلامی ، یکی از علوم فلسفی یا فلسفه های مضاف است که با روش تعقلی و استدلالی ، به تحلیل و تبیین گزاره های تعلیم و تربیت اسلامی می پردازد. این حوزه معرفتی از هفت بخش تشکیل می شود: معرفت شناسی ، وجود شناسی، خداشناسی ، جهان شناسی ، انسان شناسی، معاد شناسی، و ارزش شناسی. در مقاله حاضر، کوشش به عمل آمده تا شماری از مهم ترین مبانی معرفت شناختی تعلیم و تربیت اسلامی ، از منابع و متون...

میرزا مهدی اصفهانی پایه گذار حرکتی است که امروزه «مکتب تفکیک» نامیده می شود. این جریان دعوی بیان معارف ناب اسلامی بدور از هرگونه آمیختگی با افکار بشری را دارد. از ویژگیهای میرزا مهدی مخالف شدید با فلسفه و عرفان است. هدف این نوشتار فراهم آوردن زمینه ای مناسب برای شناخت آراء ایشان می باشد. به این منظور سعی شده است آراء کلامی و الهیاتی میرزا مهدی گزارش، تحلیل و نقد گردد. این رساله با یک مقدمه در س...

پیشنهاد رویکردهایی که برای تبیین نظریه معرفت به مؤلفه دیگری غیر از توجیه متوسل شده و یا توجیه را از این ساختار حذف کرده‌اند، مهمترین بخش بدنه معرفت‌شناسی معاصر را تشکیل می‌دهد. معرفت‌شناسی فضیلت‌محور با تقریر ارنست سوسا از جمله این رویکردها است. در این رویکرد ابداع معنای جدیدی از مؤلفه سوم ساختار معرفت و جایگزینی آن به جای توجیه در سه مرحله صورت گرفته است. این مراحل عبارتند از نقد و حذف توجیه د...

آیین گنوسی درحقیقت مذهبی است عرفانی که نحله های گوناگونی از جمله مانویت، صابئین ماندایی، طریقه شمعون، والنتین، بازیلیدیس، مرقیون و... را شامل می شود. گنوسیان دارای دیدگاه های ثنوی بودند و جهان مادی را آفریده خدای شر می دانستند. پایه و اصل اساسی عقاید گنوسی این نکته است که روح انسان در این دنیا اسیر است و راه نجات و رهایی او دست یابی به گنوس یا همان معرفت نجات بخش است، که فرستادگان الهی و منجیان...

مطابق دیدگاه اسمیت ارغنون کاربرد ویژه ای برای ارسطو دارد و آن اثبات این امر است که فلسفه اولی ممکن است. به نظر وی، انتظار اشتباهی است که هدف ارغنون را طرح نظریه های روش شناسی ارسطو تلقی کنیم. ارسطو در تحلیل دوم با ارائه استدلالی سعی می کند تا نشان دهد وجود یک معرفت غیربرهانی شرط کافی و لازم برای معرفت برهانی (علم) است. هدف معرفت غیربرهانی همان هدف فلسفه اولی، یعنی رسیدن به اصول اولیه هر علمی اس...

معماران و اندیشمندان و محققان معماری در مراتب و حوزه های گوناگونی با نظریه سروکار دارند. از این رو لازم است آنان با اصول و مبادی نظریه و نظریه پردازی و جایگاه آن در تحقیق آشنا باشند. این مقاله خلاصه و برداشتی است از کتاب الفبای ساختمان نظریه به نحوی که به کار معماران و نظریه پردازان معماری آید.مقاله با تعریف نظریه آغاز می شود. تعریغف عناصری که برای فهم و پرداختن نظریه لازم است، یعنی اینده و مفه...

با توجه به کاربرد گسترده زبان در عرصه های مختلف تربیتی، مساله زبان در تربیت، از ابعاد مختلفی قابل طرح است. بررسی محدودیت های زبان در ارایه و کسب معرفت، راهی است برای آگاهی از تاثیر کاربرد زبان بر نتیجه تربیت. در این مقاله کوشش می شود تا این مساله تربیتی، در آرا فیلسوفان و مربیان مورد بررسی قرار گیرد. از بعد فلسفی، این مساله، ماهیتی معرفت شناختی دارد و فیلسوفان کوشیده اند تا از دیدگاه های مختلف،...

سابقه معرفت شناسی از نظر تاریخی به قدمت عمر بشر می باشد . معرفت شناسی اگر بر حس گرایی مبتنی باشد طبیعتا انسان شناسی ، هستی شناسی وارزش شناسی متاثر از آن خواهد بود و نگاهی پوزیتویستی حاکم می شود و اگر معرفت شناسی تکیه بر عقل خود بنیاد داشته باشد قطعا همین نگاه بر حوزه های هستی شناسی ، انسان شناسی و ارزش شناسی تاثیر خواهد داشت.آنچه مسلم است معرفت شناسی اسلامی تکیه بر عقل دارد که پشتوانه آن وحی...