یکی از اصول فرقه اشاعره «رؤیت خدای تعالی توسط مؤمنین با چشم بصری در سرای آخرت است». این موضوع از زمان شکل گیری این فرقه در اوایل سدۀ چهارم هجری قمری از سوی ابوالحسن اشعری تاکنون ادامه دارد. اشاعره در تقابل با فرقه معتزله، تقریرات و تبیینات متفاوتی از رؤیت خدا داشته اند. معتزله در بارۀ رؤیت خدای تعالی به مانند شیعه به تنزّه و عدم جسمیت خدای تعالی معتقدند. این نوشتار به بررسی تحولات و تطورات نقلی ...

در برداشت از مفهوم خدا میان متفکران مسلمان با طیف گسترده‌ای از «نگاه شخص‌وار» در میان اشعریون تا «اندیشه وحدت وجودی» در میان فیلسوفان و عارفان مواجه هستیم. غزالی در دو دورۀ مختلف فکری‌اش، دو اندیشه کاملاً متفاوت از مفهوم خداوند ارائه داده است. در‌واقع ما در اندیشه غزالی شاهد یک کشاکش درونی میان دو طیف تفکر یعنی تشخص وجود و وحدت‌گرایی هستیم. غزالی از یک‌سو به‌عنوان متفکری راست‌کیش در سنت کلامی اش...

مکتب معتزله و تکوین و گسترش آموزه های آن را باید حادثه دوران سازی در تاریخ اندیشه ی دنیای اسلام تلقی کرد. این مکـتب فکری که از متن چالـش ها و کشـاکش های سخت سیاسی و اعتقادی قرن اول و سال های نخست قرن دوم هجری سر بر آورد، چنان تأثیر ژرفی بر تکوین و تداوم اندیشه در جهان اسـلام گذاشت که پس از قـرن پنـجم علی رغم افول تدریجی آن از سپهر اندیشه ورزی متفکران، نحله های گوناگون کلامی و مذهبی هرگز نتوانست...

تحقیق حاضر با هدف بررسی جامعه‌شناختی مؤلفه‌های تاثیرگذار بر نشاط اجتماعی در بین جوانان شهر پیرانشهر انجام شده است. اطلاعات تحقیق با استفاده از روش پیمایشی از تعداد 379 نفر بر اساس شیوه‌ی نمونه‏گیری تصادفی از بین گروه سنی 35-18 ساله جمع‏آوری شده است. یافته‏ها نشان داد که کمتر از نیمی از افراد مطالعه از نشاط اجتماعی بالا برخوردار بودند. تحلیل داده‏ها نیز نشان داد که کلیه‌ی متغیرهای مستقل تحقیق به...

سید عبدالرحیم مولوی(1882- 1806 م) یکی از بزرگ ترین عالمان و عارفان کرد در سدۀ نوزدهم میلادی است. او نه فقط عالم و عارف، بلکه شاعری چیره دست و توانا است که به زبآن های فارسی، عربی، کردی سورانی و اورامی شعر می سرود. آثاری که از او به جای مانده گویای آن است که مولوی کرد نه تنها در تفسیر و حدیث و شعر و کتابت از مقام والایی برخوردار است، بلکه به حق می توان او را یکی از متکلمان برجسته به شمار آورد. س...

جلال­الدین دوانی بنابر اکثر آثار به جای مانده از او دارای مشربی اشعری بوده است و گرایش به اصالت ماهیت در آثارش فراوان دیده می­شود. وی در رسائل و کتاب­های خویش با این دیدگاه به تبیین نظریۀ «ذوق التأله» خود پرداخته است و به وحدت وجود در حق و کثرت ماهیات منسوب به حق قائل شده است. او به نوعی سعی دارد، علاوه بر حفظ مواضع اشعری خویش، از دیدگاه عرفا در مسئلۀ «صدور کثیر از واحد» تفسیری اشعری بیان کند. ...

ایزدیه یا همان جامعه‌ی کُردهای ایزدی که در کشورهای عرا ق ، ترکیه ، سوریه و ارمنستان ساکن‌اند و در طی قرون گذشته مورد توجه مورخان و نویسندگان ( اعم از مسلمان و غیرمسلما‌ن)بوده‌اند ، ازقدیم ‌ترین باورها و اعتقادات دینی منطقه ، بهره یافته و در دور‌ه‌های مختلف تاریخی و با ظهور ادیان آسمانی و مکاتب بشری ، تحت تأثیر آنها قرار گرفته‌اند. حاصل حضور پیروان ادیان مختلف آسمانی و تمد‌ن‌های بشری و مظ...

ایزدیه یا همان جامعه ی کُردهای ایزدی که در کشورهای عرا ق ، ترکیه ، سوریه و ارمنستان ساکن اند و در طی قرون گذشته مورد توجه مورخان و نویسندگان ( اعم از مسلمان و غیرمسلما ن)بوده اند ، ازقدیم ترین باورها و اعتقادات دینی منطقه ، بهره یافته و در دور ه های مختلف تاریخی و با ظهور ادیان آسمانی و مکاتب بشری ، تحت تأثیر آنها قرار گرفته اند. حاصل حضور پیروان ادیان مختلف آسمانی و تمد ن های بشری و مظاهر فرهنگ...

شناخت خداوند به طرقی گوناگونی صورت می‌پذیرد که مهم‌ترین و جنجال‌آمیزترین روشی که متکلمان در معرفت خداوند درزمینه تبیین و توضیح آن باهم اختلاف و بحث داشتند بحث صفات الهی بود. با تقسیم صفات خداوند به ثبوتی و سلبی یا ذاتی و فعلی مشاجرات بیشتری رؤیت شد. این نوشتار بر آن است به بررسی یکی از مهم‌ترین صفات ثبوتی خداوند یعنی اراده، در دیدگاه دو متکلم شهیر اشعری (غزالی) و معتزلی (ابوهاشم جبایی) که هردو...

همواره، ادبیات فارسی از کلام اسلامی متأثر بوده است و شاعران یا نویسندگان از دریچ? آن به جهان نگریسته اند. از این رو آشنایی با علم کلام و فرقه های گوناگون آن موجب شناخت هر چه بیشتر ادب پارسی می گردد. در این رساله به باورها و اندیشه های اشعریانه پرداخته شده که یکی از مهمترین و تأثیرگذارترین مکاتب کلامی به شمار می رود.این دیدگاه ها در طول قرن های متمادی ادبیات فارسی را تحت سیطر? خود داشته است. اگر...