در ادوار شعر فارسی شاعرانی مکتب نرفته و خط ننوشته اما دارای قریحه شعری وجود داشته‌اند که بندرت در تذکره‌ها از آنان سخنی رفته است. در مقاله حاضر به بررسی اشعار یکی از این شاعران در دوره معاصر با نام «حیدر یغما» (1302-1366)می‌پردازیم. این پژوهش در سه محور اصلی اشعار یغما را می‌کاود: اول مختصات شاخص ادبی شعر یغما: در این مبحث سعی شده است نوآوریهای شاعر در علوم بلاغی ذکر شود و سپس مضامین شعری او بر...

جنگ بیاض نام مجموعه ای منتخب از اشعار شاعران قرن پنجم تا قرن هفتم است که به دست کاتبی ناشناس نگاشته شده است. این نسخه خطی که دربر دارندۀ ششصد و پنجاه و پنج بیت شعر از شاعران نامداری همچون منوچهری، انوری، سنایی، خاقانی، مجیر، کمال و شمس طبسی است از نظر نوع نگاه انتخاب کنندۀ اشعار بسیار اهمیت دارد. در این جنگ با تأمل بر ابیات منتخب به روش شناسی نقد ادبی قرن هفتم که زمان کتابت اثر بوده می توان راه...

در این پژوهش مضامین و موضوعات فرعی قصائد منتخب مدحی ده شاعر مدیحه سرای نامی آغاز شعر فارسی تا پایان قرن هشتم (رودکی، فرخی، عنصری، منوچهری، معزی، سنائی، انوری، کمال الدین اسمیل، سعدی و سلمان)، بررسی شده است. پس از دسته بندی مضامین و تشخیص موضوعات فرعی، تحول این موضوعات فرعی و مضامین بر اساس رویکرد تحلیل محتوا در دو سطح تحلیل محتوایی و تحلیل بسامدی انجام شد. تحلیل مستقل هر یک از این موضوعات فرعی...

اشعار زکریا و شهریار زیباترین و دلنشین­ترین مفاهیم و مضامین رمانتیکی را به تصویر می­کشد. اشعار این دو شاعر مضامین رمانتیکی مشترکی دارند که از برجسته­ترین آن‌ها می­توان به طبیعت، غربت، فقر و وطن­پرستی اشاره کرد. طبیعت به عنوان یکی از پر بسامدترین مفاهیم و مضامین رمانتیکی است که بیش‌تر اشعار زکریا و شهریار را به خود اختصاص داده است؛ طبیعتی که شاعر از ناامیدی رو...

احمد گلچین‏معانی، اشعار تعلیمی خود را به شکل‏های گوناگون بیان کرده است. گاهی در قالب‏های شعری مختلف به طور مستقل، گاهی با تک‏بیت‏هایی در لابه‏لای دیگر اشعارش و گاهی نیز به شیوه حکایت و تمثیل و در بعضی از موارد نیز به صورت غیرمستقیم و طنزآمیز به بیان نکته‏های اخلاقی، عرفانی و مذهبی پرداخته است. در این جستار کوشش می‏شود، با تجزیه و تحلیل دیوان گلچین‏معانی، اصلی‏ترین گونه‏ها، ویژگی‏ها و مضمون‏های ...

منوچهری دامغانی، از شعرای طراز اول ایران در نیمه اول قرن پنجم هجری، شاعر طبیعت و عشق و نشاط و زندگی است. شاعری است لطیف طبع و شیرین سخن و دارای اشعاری طربناک و دل انگیز...

«عبدالعظیم ربیعی»(1323-1399ق) شاعر معاصر خوزستانی یکی از دانش آموختگان حوزة علمیۀ نجف اشرف می باشد، که شعر خود را تقدیم به اهل بیت(ع) نموده و ادبیات خود را در خدمت به دین به کار برده است. وی در اشعار خود تحت تأثیر مضامین شعری نجف اشرف و با تقلید از شاعرانی چون سید حمیری، شیخ هاشم کعبی، سید حیدرحلی و...، با بهره گیری از کتب تاریخی- روایی به مدح و رثای پیامبر اکرم(ص) و اهل بیت(ع) می پردازد. مدح و...

1- 1 - مقدمه: تشبیه از ارکان مهم بلاغی است که در زیبایی آفرینی شعر و حتی نثر تأثیر به سزایی دارد و از جمل? مهم ترین فنون ادبی به شمار می رود. تشبیه در واقع جزء ذاتی ادبیات است که نشان دهند? وسعت و زاوی? دید شاعر است؛ زیرا شاعر به وسیل? تشبیه، میان عناصر و اشیاء مختلف ارتباط برقرار کرده و برای آن ها وجوه شبه قائل می شود. تشبیه به عنوان یکی از عناصر بیانی، سهم به سزایی در تخیل شاعرانه داشته و ا...

صفت هنری نوعی شگرد ادبی است که معمولاً شاعران و نویسندگان برای بیان معانی و مفاهیم و همچنین برای نشان دادن عواطف و احساسات خود از آن بهره می گیرند. منوچهری دامغانی و فرخی سیستانی دو تن از شاعران صاحب سبک قرن پنجم هجری هستند که در شعر خود از این ترفند شاعرانه به خوبی استفاده کرده اند. این صنعت شاعرانه که گاه در حوزه دستگاه بلاغی و عناصر تصویرساز قرار می گیرد و گاه در حوزه مسائل زبانی و دستوری، از...

از مهم­ترین ویژگی­های شعر دورۀ مشروطه، این است که شعر در خدمت اجتماع و سیاست قرار گیرد. مسائل سیاسی چنان صریح و روشن در شعر این دوره نمود پیدا می­کند که به هیچ­وجه نمی­توان از آنها صرف نظر کرد. ابوالقاسم لاهوتی (1276-1335ﻫ. ش) نیز از جمله شاعران عصر مشروطه است که سروده­هایش انعکاس واقعی جامعه و سرشار از مضامین سیاسی و اجتماعی است. از آنجا که تاکنون به صورت مستقل پیرامون مضامین اشعار ابوالقاسم ل...