هورامی از گویشهای گورانی و زیر مجموعة شاخة زبانی گورانی- زازا است و یکی از گویشهای ایرانی شمال غربی به شمار میآید. هورامی گویشی محافظه کار است و ویژگیهای آوایی و صرفی کهنی را حفظ کرده است؛ از اینرو بررسی ریشه شناختی این گویش ما را به نکات جالبی در شناخت دقیقتر زبانهای ایرانی رهنمون میسازد. در این مقاله به بررسی ریشه شناختی برخی فعلهای گویش هورامی پرداخته شده و صورت فرضی دورة میانة گویش و نیز صو...

از زوایای مهم و قابل بررسی در دیوان حکیم ناصرخسرو، وزن عروضی و پیوند آن با محتوا در اشعار این شاعر بزرگ است. با مطالعه در دیوان شعر شاعر، می توان دریافت که او در بحرهای بسیط، جدید، غریب، طویل، متدارک، مشاکل، مدید، کامل، وافر، هیچ شعری نسروده، اما از 11 بحر عروضی هزج، رمل، مضارع، متقارب، منسرح، سریع، خفیف، مجتث، قریب، رجز، مقتضب و در مجموع، 26 وزن عروضی بهره گرفته که خود، نشان از تنوع وزنی در دی...

هدف از پژوهش حاضر بررسی تأثیر عوامل سن، جنسیت، سطح تحصیلی و سطح اقتصادی/ اجتماعی گوینده و نیز درجۀ رسمیتِ موقعیتِ گفتمان بر بیانِ آینده در گفتار فارسی است. بدین منظور داده های لازم جهت تحقیق به صورتیادداشت های میدانی از گفت و گوی روزمره افراد گردآورییان گر آینده بود جمع آوریی و تحلی شوندگان برآمد ایشان زمان آینده را در گفت وگوهای روزمرۀ خود به نُه گونۀ واژگانی- نحوی ابراز می داشتند: حال استمراری، ح...

با بررسی برخی از آیات قرآن کریم می­توان جایگزینی هر یک از فعل­ های ماضی، مضارع و امر را به جای دیگری دید. در برخورد با این پدیده صرفی ـ بلاغی، برخی از صاحب نظران، وجود و در واقع عطف فعل مغایر به دیگر افعال موجود در کلام را جایز می­ دانند. برخی دیگر نیز به تأویل فعل جایگزین شده می­ پردازند تا با دیگر افعال موجود در کلام همسو و مطابق گردد. اما به نظر می­ رسد به کارگیری فعلی که با زمان دیگر افعال ...

برای ترجمه یک متن، نخست باید پیام متن مبدأ بر پایه تمامی عوامل شکل دهنده پیام آن متن در زبان مبدأ بدرستی دریافت شود، از مهم‌ترین عوامل سازنده پیام، ساخت‌های نحوی متن مبدأ است، این ساخت‌ها در تحلیل‌های بین زبانی و ترجمه، نقش بنیادی در شکل دهی معنای متن دارد، در این مقال به تحلیل ساخت نحوی لام جحود یا تأکید (ماکان+ ل جهود+ فعل مضارع منصوب به اَن مقدر) که مورد توجه بسیاری از مفسّران و عربی‌دانان قرا...

  چکیده یکی از مباحث مهم در فهم دقیق آیات قرآن، توجه به چگونگی استخدام افعال در کلام الهی است. افعال از زوایای مختلفی قابل بررسی هستند. از جمله این ابعاد، زمان به کار رفته در افعالِ استعمال شده است. با تأمّل در آیات قرآن مواردی مشاهده می­شود که هر یک از افعال ماضی، مضارع و امر بر خلاف انتظار و مغایر با سیاق به جای یکدیگر به کار رفته­اند. به نظر می­رسد به ‌کارگیری فعلی که با زمان دیگر افعالِ مورد...

خواجوی کرمانی و سلمان ساوجی از شاعران نامدار و صاحب سبک قرن هشتم توانسته‌اند به کمک موسیقی شعر، توازن و تناسب کلمات را در محور هم‌نشینی زبان، به بهترین شکل به نمایش بگذارند. این مقاله در بررسی و مقایسه موسیقی کناری غزلیات سلمان و خواجو بر آن است که اثبات کند قافیه‌های دو همسان کم‌آهنگ‌ترین کلمات قافیه‌اند. این نوع قافیه در شعر خواجو بیش از سلمان<...

خواجوی کرمانی و سلمان ساوجی از شاعران نامدار و صاحب سبک قرن هشتم توانسته‌اند به کمک موسیقی شعر، توازن و تناسب کلمات را در محور هم‌نشینی زبان، به بهترین شکل به نمایش بگذارند. این مقاله در بررسی و مقایسه موسیقی کناری غزلیات سلمان و خواجو بر آن است که اثبات کند قافیه‌های دو همسان کم‌آهنگ‌ترین کلمات قافیه‌اند. این نوع قافیه در شعر خواجو بیش از سلمان<...

فعل «کاد» در آیات قرآن کریم به‌صورت ماضی و مضارع و به‌صورت مثبت و منفی به‌کاررفته است. مفسّران و دستور­نویسان در خصوص این فعل و معنای آن، هنگامی‌که به شکل مثبت و منفی در آیات قرآن کریم استعمال شده است دیدگاه‌های متفاوتی بیان کرده‌اند. فعل «کاد» در یک آیه از آیات قرآن کریم، معنایش نسبت به آیات دیگر متفاوت است و آن، آیه شریفه «أکاد أخفیها» در آیه ۱۵ سوره طه است که نمی‌توانیم آن را به معنای: نزدیک ...

از زوایای مهم و قابل بررسی در دیوان حکیم ناصرخسرو، وزن عروضی و پیوند آن با محتوا در اشعار این شاعر بزرگ است. با مطالعه در دیوان شعر شاعر، می‌توان دریافت که او در بحرهای بسیط، جدید، غریب، طویل، متدارک، مشاکل، مدید، کامل، وافر، هیچ شعری نسروده، اما از 11 بحر عروضی هزج، رمل، مضارع، متقارب، منسرح، سریع، خفیف، مجتث، قریب، رجز، مقتضب و در مجموع، 26 وزن عروضی بهره گرفته که خود، نشان از تنوع وزنی در دی...