معماران تاریخی در طراحی فضا برای سهولت ایجاد رابطه بین خالق و مخلوق از ابزارهای مختلفی بهره گرفته اند؛ آن ها با به کارگیری نور، نماد وحدت الهی، سعی داشتند تا جلوه ای از ذات الهی را در ذهن بیننده به تصویر بکشند. به سبب جایگاه ارزشمند نور در باور ایرانی و رابطه ی مستقیم آن با قلمروی حکمت و فلسفه کامل ترین بازخوانی می تواند بر روی فضاهای نیایشی انجام شود. درنتیجه بهترین گزینه برای بررسی نسبت نور و...

مسجد بزرگترین پایگاه دینی است که پس از گذشت چهارده قرن، هنوز محکمترین مقرّ دینی به شمار می رود و گذشت زمان و تبلیغات دشمن نتوانسته است از ارزش این پایگاه اسلامی بکاهد و آن را منزوی نماید. در قرآن مجید و گفتار معصومان (?) فضیلت های فراوانی برای مسجد بیان شده است. البته در این بیانات، با مطرح نمودن جایگاه والای این مکان مقدس، افرادی که به مسجد رفت و آمد می نمایند نیز افرادی دارای منزلت والا معرفی ...

چکیده ایران سرزمینی است با پیشینه طولانی که در جای جای آن آثار متعددی از دوره های مختلف دیده می شود. مجموعه گنجعلیخان کرمان نیز یکی از مجموعه های به جای مانده از دوره صفویه است و باتوجه به اینکه بیشتر هنرهای عصر صفویه در این مجموعه درحد کمال رسیده اند، از بهترین مجموعه های احداث شده در آن دوران، درکرمان می باشد. این مجموعه شامل: کاروانسرا، حمام، آب انبار، دارالضرب و میدان بوده و تزئینات آن شام...

امروزه به دلیل رشد و گسترش شهرها و رفت و آمدهای سنگین درون شهری، بزرگراه ها نقش بسیار مهمی در شبکه حمل ونقل درون شهری دارند. درعین حال محله های مسکونی نیز مهم ترین بافت های شهری محسوب می شود که به آن معنا و هویت می بخشد. درحال حاضر، اجرای برنامه های عمرانی (احداث بزرگراه ها و راه های شریانی) باعث برهم زدن نظم و ساختار اجتماعی محله های شهری را تضعیف کرده است. در این مقاله از نظریه گیدنز برای شاخ...

افزایش سریع شهرنشینی بدون همراهی رشد و توسعه شاخص های اقتصادی و اجتماعی لازمه شهرنشینی پایدار، شهرها را با مشکلات و معضلات متعددی مواجه کرده است. یکی از این معضلات ظهور محله حاشیه نشین در اطراف شهرها بزرگ می باشد.این مجموعه ها به دلیل استقرار تعداد زیادی از شهروندان درون خود و به دلیل عدم برخورداری مناسب از خدمات شهری، وضعیت نامطلوب و کیفیت پایین زندگی، یکی از چالش های اساسی شهرنشینی پایدار به ...

سنگاب­های اصفهان حاصل دست هنرمندان توانا و چیره دست اصفهانی در ادوار مختلف تاریخ است. این ظروف سنگی بزرگ را در گذشته خیّرین وقف می­کردند و در اماکن عمومی قرار می­گرفت و با آب خنک و گوارای خود هر تشنه لبی را به یاد آقا امام حسین)ع( و شهدای کربلا سیراب می­کرد. در این مقاله به کتیبه­های سنگاب مدور مسجد رحیم خان پرداخته شده است. این سنگاب بر اساس متن کتیبه­ها و مادۀ تاریخ آن در سال ۱۲۹۹ ق توسط آقا م...

موسیقی یکی از عناصر تحلیل ساختاری آثار ادبی است که نقش بسزایی در بیان و انتقال مفاهیم ایفا می‌کند و به سخن تعالی می‌بخشد. ادعیه و مناجات‌های ائمه(ع) بیانگر توحید و توجه انسان‌ها به ساحت مقدس ربوبی است که لحن زیبا و موسیقی دلنشین آن‌ها، از مهم‌ترین عوامل القاء و انتقال این مفاهیم در خوانندگان آن است. یکی از این آثار پرمایه، مناجات امام علی(ع) در مسجد کوفه است که لحن عارفانه و زبان شیوای آن با مض...

چکیده استفاده از تزیین در معماری دوره اسلامی جایگاه ویژه‏ای دارد. که از آن میان می‏توان به هنر کاشی‏کاری اشاره نمود این هنر همانند بوم نقاشی زمینه‏ای برای بیان و تجسم موضوعات متفاوتی که در هر دوره تحت تأثیر عوامل گوناگون قرار گرفته است‏. هنر در دوره قاجار دچار دگرگونی در نقش و طرح‏ها گردید؛ هنر کاشی‏کاری نیز مانند سایر هنرها این دوره دچار تحولات و پیشرفت در نقش و رنگ گردیدند. در این دوره کوشش ...

از جمله ویژگیهای شهرهای کویری مجموعه سازی است، زیرا این مناطق دارای آب و هوای گرم بوده و به امکانات لازم جهت رفاه دسترسی نداشته اند. از جمله این شهرها، کرمان در جنوب شرقی ایران با مجموعه های متعدد است که در این پژوهش به معرفی سه مجموعه پرداخته شده است. مجموعه گنجعلیخان در دوره صفوی، در زمان شاه عباس به دستور حاکم وقت کرمان گنجعلیخان ساخته و شامل مسجد، بازار، چهارسوق، حمام، آب انبار، کاروانسرا و...