مسئلۀ شر، آن گونه که در اندیشۀ مطهری و سوئینبرن مطرح شده، یکی از معضلات مهم و در عین حال پیچیده در بحث باور به خدا و غایتمندی جهان است. هر دو فیلسوف از منظر عدل به مثابه مهم‏ترین صفت الهی بدان نگریسته و با ابتناء بر دو رهیافت عنایت و اختیار بدان پاسخ گفته‏اند. دشواری مسئلۀ شر عمدتاً به روش منطقی طرح بحث باز می‏گردد که بر ناسازگاری، و نه صرفاً نقض، تأکید دارد. بدین معنا که با وجود خدای قادر مطلق، ...

انقلاب ها از حیث پیامدهای جنسیتی دو نوع اند: مساوات گرا، که رهایی زنان یکی از اهداف آنها به شمار‎می رود؛ و مردسالارانه، که زن را در قالب خانواده محصور می سازند. شایسته است پیش از بررسی مفهوم مشارکت سیاسی زنان در جامعۀ انقلابی ایران، درک کنیم که خبرگان تدوین کنندۀ قانون اساسی چه نوع نگرشی نسبت به مسئلۀ زن داشته اند. گمان نخستین آن است که خبرگان دارای نگرشی پنج وجهی (مذهبی، بدیهی، عقلانی، انقلابی...

الفبای عربی که به تعبیری مادر رسم الخط زبان های فارسی، ترکی، اردو، کردی، پشتو و... است، قرن هاست که در شمار مطرح ترین حروف الفبای جهان به شمار می رود و ازسوی شماری از اقوام مسلمان به عنوان رسم الخط برگزیده شده است. در این مقاله، به عمده ترین استدلال های طرفداران تغییر و تبدیل رسم الخط عربی زبان های ترکی، فارسی و... اشاره شده است. نارسایی و عدم تناسب الفبای عربی، صعوبت الفبای عربی، بیگانگی، پالا...

نظریۀ صدور فلوطین (نظریۀ فعالیت دوگانه)، حاصل تلاش او برای پاسخ دادن به انتقاد های ارسطو بر افلاطون، در مسئلۀ بهره مندی اشیا از مثل است. فلوطین نه تنها در اصل ایجاد مسئله برای او، بلکه در زبان و اصطلاحاتی که برای بیان آرای خویش به کار می گیرد (مانند مادۀ معقول، دویی نامتعین و فعالیت)، تحت تأثیر ارسطو است. همچنین، نظریۀ فعالیت دوگانه، از جنبه های مهمی تحت تأثیر نظریۀ قوه و فعل ارسطو و فاعلیت غای...

مسئلۀ تصویب (واقع انگاری احکام تمام مجتهدان) و تخطئه (مطابق با واقع بودن یکی از احکام مجتهدان) از مسائل اختلافی میان اصولیان مسلمان است. در اینکه کدام مذهب و مسلک طرفدار تخطئه یا تصویب است، بیان روشنی وجود ندارد. آنچه در نوشته های اصولی امامیه مشهور بوده، انتساب مبنای تخطئه به امامیه و تصویب به اهل سنت است. پس از مراجعه به منابع معتبر اصولی اهل سنت، نمایان می شود که این انتساب با این کلیت، دور ...

مقولۀ «خوش بختی» از مسائل بنیادین و پرسش های دیرینۀ بشری به شمار می آید که با ابعاد گوناگون زندگی بشر پیوند دارد و لذا از زوایای گوناگونی بررسی شده است. در دوران جدید برخی از متفکران، از جمله جان لاک، این موضوع را بررسی کرده و با مشکلات آن دست و پنجه نرم کرده اند. جان لاک در این راه با مسائلی هم چون لذت و آلام بشری، اصول اخلاقی، عقلانیت رفتاری و معیار نیک و بد و هم چنین اجتماع، نهادهای دینی، حک...

اندازه گیری در مکانیک کوانتوم یکی از وجوه افتراق اساسی آن با مکانیک کلاسیک است. در این مقاله مسئلۀ اندازه گیری، به عنوان یک مسئلۀ مهم در مکانیک کوانتوم طرح شده است و ضمن تحلیل مبانی فلسفی آن، راه حل هایی که مدل های مختلف نظری برای آن ارائه کرده اند به اجمال بررسی، تحلیل و مقایسه شده است تا از رهگذر آن بهترین راه حل یا راه حل های ارائه شده انتخاب شود.

هین‌تیکا در تحلیل دلالت‌شناسی منطق معرفت به‌قصد پاسخ‌گویی به مسئلۀ همه‌چیزدانیِ منطقی از جهان‌های ناممکن استفاده کرد. پریست نیز همچون هین‌تیکا در تحلیل متون التفاتی به جهان‌های ناممکن متوسل می‌شود. پس از مطالعة رویکردهای متعدد به جهان‌های ناممکن و کاربردهای گوناگون جهان‌های ناممکن در منطق موجهات، پاسخ پریست به مسئلۀ همه‌چیزدانیِ منطقی و سه مسئلۀ دیگر منطق معرفت را بررسی خواهیم کرد. دلالت‌شناسی‌ای...

اگر از پارادایم عقلی بیرون بیاییم و به پارادایم عاطفی و هیجانی نزدیک شویم مسئلة شر، نه از نوع منطقی (مسئلۀ منطقی شر) یا فلسفی (مسئلۀ قرینه‌ای شر)، بلکه از نوع عاطفی و اگزیستانسی خواهد بود؛ صورت سادة این مسئله این است که رابطه با خدا، بیش‌تر از هر رابطة شخصی دیگر نیازمند اعتماد، امنیت، رضایت خاطر، آرامش، و امید است. اما انسان با مشاهدۀ شر گزاف در زندگی خود از نظر روانی قادر نیست به رابطة عاشقانة...