میراث مکتوب زردشتیان به فارسی نوگنجینه ای از آثار دینی ادبیات فارسی است که کم تر بدان توجه شده است. این متون به تدریج از سده های چهارم از بازتولید متون اوستایی و پهلوی پدید آمدند. امروزه، صدها رساله در حوزه های فقه، آیین، تفسیر، اسطوره، تاریخ، کلام، ادبیات، روایت، زبان شناسی، نجوم، و ... از دستوران کیش زردشتی برجای مانده است. کلام و مباحث کلامی، به ضرورت روابط زردشتیان و جامعه اسلامی، از دیرینه...

حضور خراسانیان در تشکیل خلافت عباسی، باعث شد تا حضور آنان در تشکیلات و ساختار سیاسی و فرهنگی جهان اسلام نیز نمود بیشتری پیدا کند. محافل علمی بغداد از جمله مراکزی به شمار می روند که خراسانیان حضور پررنگی در آنها داشتند. بسترهای مناسب و انگیزه های گوناگون برای حضور آنان در بغداد، جایگاه برتری و تفوق را در جوامع علمی بغداد به خراسانیان داده بود. خراسانیان در سطوح عالی این مراکز و محافل به تعلیم و ...

چکیده انقلاب مشروطه زمینه‎ساز تحولاتی ژرف در پهنۀ گوناگون زیست اجتماعی ایرانیان گردید. این انقلاب که خود دارای زمینه‎های سیاسی، اجتماعی، اقتصادی و مذهبی ویژه و متأثر از برخورد نخبگان و جامعۀ ایران با فرهنگ و تمدن غربی بود، مبانی انضمامی و اندیشگی جامعۀ ایرانی را دچار دگرگونی فراوان کرد. از برجسته‎ترین مواردی که در جریان انقلاب مشروطیت نمود می‎یابد، دگرگونی و تحول روش‎شناختی‎ای است که این انقلاب...

یکی از نسبت‏های ناروای برخی از علمای سنی افراطی به خصوص وهابیت علیه شیعیان تهمت قول به تحریف قرآن می‏باشد. در حالی که بنا به نظر علمای شیعه؛ اولا هیچ گونه تحریفی در قرآن واقع نشده است و عقیده به تحریف، مخالف اتفاق علمای شیعه و محققین آنها است و نسبت تحریف به شیعه، حرف بی‏اساس و اتهام مردودی است، ثانیا اهل سنت قائلین واقعی به تحریف قرآن می‏باشند، زیرا اعتقاد به نسخ در تلاوت که در میان علمای اهل ...

چکیدهبرخی از علمای شیعه در راه قبول روایت و خبری که از رسول خدا و یا أئمۀ طاهرین  به آنها می رسد، شیعی مذهب بودن راوی آن حدیث را شرط نمی دانند، بلکه برای ایشان وثوق به راوی کفایت می کند. مؤید این مطلب، تاریخ علمای شیعه است که به این موضوع از نظرگاه های مختلفی نگریسته اند تا جایی که گاه نظریات متضادی در باره توثیق و عدم توثیق راویان عامه بیان داشته اند.این پژوهش در پی آن است که با روش کتابخانه...

معرفی کتاب کتاب همگامی ادبیات و نقاشی قاجار به قلم علی محمدی اردکانی با تأکید و توجه بر فاصلۀ تاریخی(1210-1264ق) نوشته شده است. این دوران -که تقریباً نیمۀ نخست قاجار را شامل می شود- با حکومت آقا محمدخان(1210-1212ق)، فتحعلی شاه(1212-1250ق) و محمدشاه(1250-1264ق) مصادف بوده است. وضعیت فرهنگی و هنری این دوران نیز از یک طرف در ادامۀ جریان فرهنگی زندیه قرار دارد و از سویی دیگر مقدمه ای برای شکل گیری ف...

هدف از این تحقیق، بررسی رویکرد دینی نادرشاه و تأثیر آن بر مذهب شیعه و علمای شیعه است. لذا مسأله اصلی، چرایی و چگونگی تعاملات نادرشاه با شیعیان و علمای شیعه است. صفویان با حمایت رسمی از مذهب شیعه، باعث رشد و بالندگی این نهاد دینی شدند؛ با این‌حال هجوم افغان‌ها به اصفهان و ستیز آن‌ها با اهل شیعه، باعث ضعف نهاد دینی شد. نادرشاه افشار هم پس از تاج‌گذاری، نه‌تنها مذهب شیعه را مورد حمایت رسمی حکومت ق...

قم به دلیل دربرداشتن آرامگاه حضرت فاطمه معصومه ‘ دختر هفتمین پیشوای شیعیان جهان و نیز وجود حوزه علمیه قوی و پربار‘ همچنین به دلیل موقعیت جغرافیایی ویژه خود ‘ از دیرباز و به خصوص در80 سال اخیر‘ نقش مهمی در معادلات سیاسی ایران به عهده داشته است . در این مقاله کوشش شده با بررسی تحولات سیاسی دوران قاجار و پهلوی اول نقش سیاسی قم شفاف تر شود و میرزای قمی از فقیهان نام آور شیعه (م 1231 ه ق ) در دوران ...

حدیث «یَکُونُ بَعْدی اثْنَاعَشَرَ خَلِیفَة» از مهم ترین احادیث بحث امامت است که علاوه بر منابع شیعی، در منابع ‏اهل سنّت هم به وفور نقل شده است. برخلاف نظر شیعه، علمای اهل سنت از این حدیث، مسئله خلافت خلفای ‏اهل تسنن را برداشت کرده اند. به نظر می رسد راه حل مناسب در تبیین مفهوم این حدیث و بیان نظر صحیح، ‏طرح نظرات مختلف و نقد آنها باشد.‏ در این مقاله پس از بررسی اعتبار سندی حدیث نزد علمای شیعه و اهل سنّت، و نق...

در این مقاله به برررسی عدالت در سطح خرد و به طور خاص عادلانه بودن عملکرد بازار در سه پارادایم متفاوت اما بعضاً به هم مرتبط می­پردازیم: پارادایم فلسفی یونان باستان (با تأکید بر اندیشه ارسطو)، پارادایم مسیحی اسکولاستیک­ها در قرون میانه (با تاکید بر اندیشه­های سن توماس اکویناس) و پارادایم فقهی در تمدن اسلامی (با تاکید بر آرای علامه حلی و ابن تیمیه). ارسطو و متفکرین اسکولاستیک به دلیل رویکرد اخلاقی...