إنَّ لقیاس الشبه تعریفاً بسیطاً هو: أنه حمل شئ علی شئ بوجه شبهی معتبر لدی علماء النحو، فینتقل الحکم من المحمول علیه إلی المحمول.   وقد بسط هذا القیاس نفوذه علی جمیع المواضیع النحویه والصرفیه، وکان له دور وظیفی مهم فی تعلیل الظواهر اللغویه، وفی کونه دلیلاً یستدل بـه العلماء لدعـم آرائهـم، وغیر ذلک مما ستراه فی هذه المقاله مشروحاً، ولعل أهم سبب جعله یتمتع بهذا الدور الوظیفی الخطیر هو ما اتصف به من مزای...

تامس کوهن، فیلسوف علم معاصر، پیشرفت علم به سوی واقعیت را به هر معنایی که کاملاً تعریف شده باشد، به صراحت منکر می شود. در این مقاله سعی شده نشان داده شود که این نگرش کوهن از تز قیاس ناپذیری وی ناشی می شود و از آن می توان به عنوان دلیلی بر ضد واقع گرا بودن کوهن بهره گرفت. پس از آن ضمن تشریح ساحت های مختلف واقع گرایی نشان داده می شود که کوهن از حیث هستی شناختی واقع گرا بوده و نگرش ضد واقع گرایانه ی...

امیدوارم این دیدگاه انتقادی تحلیل گفتمان، چنین القا نکرده باشد که تحلیل گفتمانِ زبان‏شناسی کاربردی استاندارد یا تحلیل انتقادی گفتمان، کارهایی بی ارزشند. هر دو رویکرد برای زبان‏شناسی کاربردی سودمندند؛ رویکرد اول ما را یاری می‏دهد تا توجه مان را به موارد زیر جلب کنیم: گونه‏های گفتمان، رابطه بین گفتمان و دانش پس زمینه‏ای، آگاهی از تعامل موجود در کلاس درس، چگونگی ساخته شدن متون، چگونگی به نوبت صحبت ...

پژوهش ها نشان می دهد که یادگیری مفاهیم، در شرایطی رخ می دهد که دانش آموزان انگیزه پیدا کرده و به طرف مطلب جدید جذب شوند. استفاده از قیاس در تدریس، یکی از راهکارهایی است که علاوه بر ایجاد خلاقیت و نوآوری در دانش آموزان، تدریس را جذاب و یادگیری را آسان و شوق انگیز می نماید. چرا که این روش، با ایجاد ارتباط بین مفاهیم علمی و تجارب واقعی دانش آموزان در زندگی، فهم و یادگیری آنها را بالا می برد. هدف ا...

مقاله حاضر به بررسی و داوری نظرات منطق دانان سینوی درباره شرایط انتاج قیاس استثنائی (با تأکید بر شرطی متصل) اختصاص دارد. پس از بررسی متون متعدد منطق سینوی، مجموعه نظرات در شش دسته تقسیم بندی شده است. در دسته اول، شرطی در قیاس استثنائی به صورت مهمله استفاده می شود که با مبانی منطق سینوی در شرطیات هماهنگ نیست. با کنار گذاشتن این نظر درمی یابیم همه منطق دانان سینوی درباره ضرورت لزومی بودن شرطی در ...

«دو چیز مساوی با یک چیز، خود با هم مساوی اند»؛ این جمله معروف از دوران یونان باستان و شاید پیش از آن به مثابه اصلی بدیهی، در میان عام و خاص پذیرفته شده است. با ورود منطق به حوزه اسلامی، ابن  سینا و پس از او اغلب منطق دانان مسلمان می کوشند تا آن را به مدد قیاس ارسطویی و یا روش های دیگر اثبات کنند، که به نظر می آید کوشش آن ها چندان ثمری نداشته است و مورد نقد و ایراد است. بحث پیرامون این قیاس و ان...

یکی از عوامل مهم در حفاری تونل های مکانیزه انتخاب مسیر مناسب است. در این تحقیق به بررسی چگونگی انتخاب مسیر قطعه دوم تونل انتقال آب از سد امیرکبیر به تهران پرداخته شده است. با توجه به وجود گسل های متعدد در طول مسیر این تونل از جمله گسل فعال پورکان – وردیج و احتمال وقوع پدیده فشارندگی و تبعات ناشی از آن، پیش بینی احتمال وقوع این پدیده بر اساس روش های موجود شامل روش سینگ، جتوا، گوئل و هوک و مارینو...

هدف از این پژوهش معرقی مفهومی جدید در قیاس حملی ارسطویی به نام مبناپذیری است؛ به عبارتی ضربی از ضروب 24گانه­ی منتج قیاس ارسطویی مبناپذیر است اگر تنها با مفروض گرفتن یک ضرب به همراه قواعد برهان خلف، تداخل، عکس ساده، نقض محمول و نقض سور بتوان ضروب منتج دیگر قیاس حملی ارسطو را اثبات کرد. بدین منظور در این مقاله نشان داده خواهد شد که تنها 15 ضرب منتج از ضروب 24گانه­ی منتج منطق حملی ارسطو دارای خاصی...

قیاس تلازم در قرآن کریمچکیده قیاسی که کبرای آن شرطیه متصله باشد قیاس تلازم نامیده می شود. این قیاس در دو حالت «وضع مقدم» و «رفع تالی»، منتج و در سایر اشکال عقیم است. قیاس های تلازم ذکر شده در قرآن کریم چند حالت دارد: گاهی شرایط عمومی و اختصاصی قیاس تلازم در آنها کاملا رعایت شده است اما به علت وضوح، برخی مقدمات یا نتایج آنها ذکر نشده و قیاس اصطلاحاً مضمر و مرخّم است؛ اما گاهی ظاهراً شرایط اختصاصی ق...