امروزه بیشتر کشورهای جهان از لحاظ ترکیب گروه‌های زبانی، مذهبی و قومی در وضعیت ناهمگن و متنوعی به سر می‌برند. عدم تجانس حاصل از تنوع قومی در کشورها سؤالات اساسی را درباره نحوه پاسخگویی به مسائل ناشی از این تنوع و سیاستگذاری قومی مناسب مطرح ساخته است. کشور ایران نیز از جمله کشورهایی به شمار می‌رود که همواره تنوع قومی داشته و سیاست قومی گوناگونی را در دوره‌های مختلف تجربه کرده است. بررسی تاریخچه ت...

با گذشت بیش از 40 سال از جنگ جهانی دوم، کشورهای معدود جدیدی در اثر جدایی قومی بوجود آمدند. از استقلال ایسلند تا جدایی کشورهای بالتیک، تنها دو کشور جدید قومی ظهور کردند: سنگاپور و بنگلادش. البته جهان شاهد پیدایش کشورهای جدید متعددی در دورة استعمارزدایی در آسیا و آفریقا بود که قومیت [عموماً] عامل مؤثر در شکل گیری آنها نبود. در عین حال در دو سال گذشته بیش از ده کشور تعریف شده از لحاظ قومی پدیدار مؤ...

علاقه‌ی معاصر به امرقومی و فرایندهای آن تا اندازه‌ای به تغییرات تاریخی و فرایندی که تحت تاثیر عواملی گوناگون طی کرده‌اند، مربوط می‌شود. «امر قومی» مفهومی از یک موقعیت پویا، از تماس متغیر، تضاد و رقابت را در خود داشته و به همین جهت، مفهوم امر قومی یک بازتحلیل پویا و دینامیک را الزامی می‌دارد. در ایران «امر قومی» در شرایطی از تحولات و دگرگونی اجتماعی و سیاسی، پس از مشروطه، به وجود آمده است که غال...

زنانگی مفهومی است که هر دو بعد جنسی و جنسیتی را شامل می­شود و متأثر از فرهنگ قرار دارد. عضویت در گروه قومی نیز به مثابۀ یک عامل فرهنگی بر شکل‌گیری زنانگی مؤثر است. در این پژوهش با استفاده از روش­های کیفی مصاحبه، داستان زندگی، تحلیل محتوا و شناسایی طبقه‌‌های متعارف، شاخص­های زنانگی و گونه‌شناسی آن بین زنان متأهل 22-19 ساله در سه گروه قومی مشخص شد؛ در این پژوهش اقوام آذری و کُردی و مازندرانی و موض...

این پژوهش تلاشی است برای تبیین میزان گرایش به هویت قومی و بررسی عوامل اجتماعی مرتبط با میزان گرایش به هویت قومی. نگاهی اجمالی به نظریه های راجع به هویت به طور عام و هویت قومی به طور خاص در بخش نظری این پژوهش صورت گرفته و در بخش کمی، ارتباط برخی عوامل اجتماعی چون جنس، رشته ی تحصیلی، میزان احساس تبعیض، میزان انسجام اجتماعی، پایگاه اجتماعی با میزان گرایش به هویت قومی مورد مطالعه قرار گرفته است. ای...

هدف مطالعه­حاضر بررسی رابطه هویت­قومی وتجانس فرهنگی با ازخود بیگانگی دانشجویان دانشگاه بوده است. به همین منظور 400 نفر از دانشجویان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامی واحد کرمانشاه به روش طبقه­ای  انتخاب شده­اند و مقیاس هویت قومی، مقیاس تجانس فرهنگی و مقیاس از خود بیگانگی را به ­صورت انفرادی تکمیل نمودند. نتایج همبستگی پیرسون نشان داد که بین هویت قومی، جستجوی هویت قومی و تعلق و تعهد قومی با از خود ...

این مقاله با هدف بررسی عوامل مکانی موثر و درجه اهمیت آنها در انسجام گروههای قومی شهر بندر ترکمن صورت گرفت. به این ترتیب گروههای قومی مطالعه شده یعنی قزاقها، ترک ها، ترکمن ها، و فارس ها انتخاب و میزان انسجام اجتماعی آنها بررسی گردید. همچنین وجود یا عدم وجود تاثیر برخی از متغیر های شخصی بر میزان درک انسجام اجتماعی از سوی گروههای قومی سنجش شد. حجم نمونه شامل 225 نمونه عدد و جمع آوری داده ها از طری...

چکیده این پژوهش با هدف شناسایی رویکرد نشریات دانشجویی به هویت‌های قومی و ملی، به تحلیل محتوای تصاویر و مطالب نشریات کُرد زبان دانشگاه کردستان می‌پردازد. نمونه آماری این پژوهش، شامل 145 نشریه می­باشد که در فواصل زمانی 1377-1389 انتشار یافته­اند. روش بکار رفته در این پژوهش «تحلیل محتوا» است. برای بررسی نحوه بازنمایی مقوله­های هویت ملی و قومی در محتوای نشریات از نرم افزار spss استفاده شد. در این پ...

افزایش آگاهی‌های محلی و قومی در دوران معاصر اهمیتی مضاعف یافته است؛ به ویژه آن‌که به باور گروهی عواملی هم‌چون جهانی‌شدن باعث تشدید احساسات قومی و تضعیف هویت ملی می‌شود. در برابر این ایده، برخی نیز معتقدند افزایش گرایش‌های قومی با هویت ملی افراد در تعارض نیست و می‌تواند به تقویت آن کمک کند. امروزه آزمون تجربی هریک از این نظریات در جوامع دارای تنوع قومی و زبانی یک ضرورت محسوب می‌شود زیرا اتخاذ سی...

ابهام در مفهوم قومیت و اقلیت قومی ، تعامل دولت ها با گروه های قومی را با مشکل مواجه کرده است. به همین دلیل اساسی ترین اقدام برای تعیین عالمانه و هنجارمند حقوق اقلیت های قومی در یک جامعه سیاسی، تبیین مفهوم و حدود و ثغور معنایی اصطلاحاتی مانند قوم ، قومیت ، گروه قومی و اقلیت قومی می باشد. این تحقیق درصدد است تا پس از بیان معانی لغوی و اصطلاحی قومیت و ارائه پیشینه بحث ، تعاریف مطرح در مورد قومیت ر...