ترجمۀ عربی رسالۀ جرثقیل هرون به قلم قسطا بن لوقا، در غیاب اصل یونانی آن، از مهم‌ترین متونِ مکانیک بر جای مانده در تمدن اسلامی است. پیش از این، تصور می‌شد که نسخه‌های موجود از این ترجمه، منحصر به نسخه‌های کتابخانه‌های لیدن، بریتانیا و منچستر است. نویسندگان این مقاله در تفحص گسترده خود ضمن یافتن شماری نسخۀ جرثقیل به فارسی در کتابخانه‌های مختلف ایران، به چند نسخه از ترجمۀ عربی رسالۀ جرثقیل هرون نیز...

قرن ها است که ادبیات کهن فارسی بر ادبیات غرب تأثیر نهاده است و نویسندگان و ادیبان اروپایی و امریکایی با افتخار به این موضوع اشاره کرده اند. کافی است در این زمینه نگاهی کنیم به ترجمه های فیتزجرالد از رباعیات خیام) 1( و یا غزلیات مولانا با ترجمه ) کالمن بارکس که امروزه پرفرو ش ترین اثر درقلمرو کشورهای انگلیسی زبان است.) 2 بدیهی است که این رابطه فرهنگی یکسویه نبوده و در این داد و ستد و تأثیر و تأث...

.قرن ششم هجری به دلایل بسیار،از جمله قدرت یافتن سلجوقیان، مطرح شدن عراق در برابر خراسان،راه‌یابی زبان دری به عراق و آذربایجان و درآمیختن با دیگر لهجه‌ها،انتقال مجالس و محافل ادبی به این منطقه و...در تاریخ ادبیات ایران قابل توجه و بررسی است. با روی کار آمدن سلجوقیان،اساسی‌ترین زمینه‌های تحول در زبان و ادب ایران پس از اسلام به وجود آمد؛دشواری و دیریابی شعر قرن ششم از جمله‌ ویژگی‌های سبکی این دوره...

مقاله حاضر در جستجوی ارائه نوعی الهام و بینش ذوقی در مورد انسان و هستی و مجسم نمودن این احساس برای مخاطب است؛ و بیان این که نوعی پیوند و هم نوایی بین هنرهای زیبا و عرفان وجود دارد. اگرچه در این گفتار از میان هنرها، خوش نویسی و موسیقی که همواره پیوند دیرینه ای با معرفت و ادبیات عرفانی داشته برگزیده شده اند؛ لیکن می توان این نگرش را در سایر رشته های هنری نیز گسترش داد. زیرا همان گونه که هدف نهایی...

پژوهش حاضر با هدف بررسی مقابله ای نشان داری آغازگر در متون پزشکی فارسی و انگلیسی به نگارش درآمده است. این مقاله برآن است تا وجوه افتراق و اشتراک زبان فارسی و انگلیسی را ازنظر نشان داری آغازگر مشخص کند. پژوهش برپایة دستور نقشگرای نظام مند هلیدی انجام شده و فقط فرانقش متنی در آن مورد نظر است. برای انجام آن، کتاب ها و مقاله هایی از متون پزشکی انتخاب شده  که پیکره ای شامل هزار بند از متون نوشتاری ف...

زبان و ادبیات کهن فارسی، گنجینه‌ای است نادر از داستان‌ها و حکایت‌های حکمت‌آمیز و انسان‌ساز که انتقال آن به کودکان و نوجوانان به عهده نویسندگان متعهد و اهل قلم هوشیار ایران زمین است. بی‌شک روش انتقال این میراث ارزش‌مند، درک عمیق از آن‌ها و آشنایی با ویژگی‌های این گروه مخاطب و بکارگیری شیوه‌های جدید و خلاق را می‌طلبد. در این مقاله پس از بررسی آثار منتشر شده در پنجاه سال گذشته، سعی شده است، میزان...

تبریک سال نو در دیدار خداحافظی سال گذشته به گواهی شرکت کانادایی Science-Metrix سال تغییر گرایش در ژئوپلیتیک تولید دانش بود. خروجی انتشار دانش رشد 11 برابر ایران را نسبت به میانگین جهانی نشان داده است (WWW.Newscientist.com/article/dn18546) که البته لازم به ذکر است که این شاخص First-order metric می‌باشد یعنی «کیفیت» مقالات را دربرنمی‌گیرد. نگارنده لازم می‌داند تلنگری بر حافظه تاریخی خواننده گرامی...

آنچه که در این پایان نامه ارائه شده در درجه اول توصیفی کلی از چیستی و چگونگی پدیده ترجمه مجدد و تعریف این پدیده است. متعاقب بررسی این پدیده مشخص میشود که از درون این پدیده فاکتورهای دیگری نیز مطرح میشوند که بر جوانب مختلف آن نظیر اهداف، ضرورت ها و انگیزه ها اثر گذار هستند. از جمله این فاکتورها که در نتیجه بررسی ها ارائه شده تاثیر زمان و کهنگی زبان ترجمه ها، ناقص بودن ویا در دسترس نبودن ترجمه ها...

در این مقاله یک روش سریع و خودکار برای طراحی (( علمی )) حروف مختلف خط فارسی پیشنهاد می شود. منظور از طراحی علمی حروف، استفاده از منحنیهای ریاضی و پارامترهای مختلف در طراحی است به طوری که بتوان اندازه های مختلف یک حرف و سبکهای متفاوت نگارش آن را با کیفیت عالی و تنها با تغییر مقادیر چند پارامتر به سرعت تولید کرد. متافونت، زبانی برای طراحی علمی فونتهاست که در این مقاله از آن استفاده می شود. با است...

یکی از متون کهن زبان فارسی دستنویسی از شرح منظومۀ خلافیات است که به شمارۀ 819 در مجموعۀ فیض الله افندی در کتابخانۀ ملّت (استانبول) نگهداری می شود. نسخه مورّخ 665ق و دارای 332 برگ است. اصل منظومۀ خلافیات از نجم الدّین ابوحفص عمر بن محمّد بن احمد نسفی (461 – 537ق) سرودۀ 504ق است و شرح فارسی این اثر را شخصی ناشناس در میانۀ سال های 504ق تا 665ق به قلم آورده است. مطابق فهارس و کتاب شناسی ها، این اثر کهن...