نسخ عبارت است از برداشتن یک حکم شرعی یا قانونی (که اقتضای استمرار دارد) به وسیله حکم شرعی یا قانونی دیگر. نسخ با بداء متفاوت است. در قرآن نیز آیات ناسخ و منسوخ وجود دارد که در تعداد آن اختلاف نظر وجود دارد. تخصیص نیز به معنای اخراج برخی از افراد عام از حکم آن است بدون اینکه تصرفی در موضوع یا حکم عام شود. هر یک از این دو دارای اقسام و مباحثی است که نز جمله آن مباحث، مبحث جواز یا عدم جواز نسخ و ت...

یکی از مهم ترین و بحث برانگیزترین مسائل علوم قرآنی، مسئله تحریف قرآن می باشد . مستشرقان طی قرنهای اخیر، تلاشهای فراوان و متنوعی برای نشان دادن ناکارآمدی اسلام و غیروحیانی بودن قرآن کریم انجام داده اند که این تحقیق به بخشی از تلاشهای آنان که وجود نسخ و اختلاف قرائات را دلیلی بر محرف بودن قرآن دانسته اند، اشاره می کند. آنان با تکیه بر نسخ ، قرآن را کتابی بشری می دانند هم چنین با استناد به آ...

هدف: پژوهش حاضر به منظوربررسی فرایند دیجیتال­سازی نسخ خطی در 5 کتابخانه دارای نسخ خطی شهر قم از دیدگاه مدیران و کارشناسان و شناسایی نارسایی های موجود و ارائه راهکارهای مناسب انجام شد.روش: پژوهش حاضر از نوع پژوهش های کاربردی بود که با استفاده از روش پیمایشی با رویکرد توصیفی انجام شد. داده های مورد نیاز آن از طریق پرسشنامه محقق ساخته گردآوری شد و با استفاده از آمار توصیفی و استنباطی مورد تجزیه و ...

روایات متعددی از ائمه (ع) مبنی بر اهمیت شناخت نسخ و پرهیز از اظهار نظر درباره قرآن، فقه، قضاوت و... بدون شناخت آیات ناسخ و منسوخ نقل شده است. بنابراین هر اسلام‌پژوه، چه مفسر باشد یا فقیه و یا در منصب قضاوت نشسته و حتی متکلم اسلامی، بی‌نیاز از آگاهی از علم نسخ نیست. از این روست که بحث دربارة ناسخ و منسوخ آیات، پیشینه‌ای به قدمت تاریخ اسلام دارد و اولین کتب مستقل در این زمینه در اوایل قرن دوم هجر...

علوم قرآنی نقش اساسی و کلیدی در فهم و تفسیر قرآن مجید دارد و در این میان نظرات مفسّران قرآن کریم نیز حائز اهمّیت است. آیت الله جوادی آملی از جمله مفسّران برجسته و صاحب تفسیر تسنیم می باشد که در مباحث علوم قرآنی نیز صاحب نظریاتی بدیع می باشند. این تحقیق حاصل جستجو در آثار استاد جهت بررسی و ارائه اندیشه های علوم قرآنی ایشان می باشد. این پایان نامه در نه فصل تنظیم گردیده است. فصل اوّل درباره کلیّات ...

پدیده نسخ در فرایند احکام و بدا در تکوینیات دارای ارزش و اهمیت بسیار بالایی است و از دیرزمان مساله پرارزش نسخ و بدا مورد عنایت نبی اکرم ص و ائمه اطهار ع بوده و در راستای آن روایات زیادی از این بزرگواران در جوامع حدیثی ذکر شده است. نسخ در ادوار تاریخ اسلام از منظر لغت شناسان و اصولیان و قرآن شناسان و مفسران تطور مفهوم داشته است قدر مشترک همه مفاهیم همان معنای ازاله و برداشتن حکم بوده در اقسام نس...

رساله حاضر در زمینه کتابت قرآن به بررسی سیر وضعیت کتابت واژگان قرآن کریم قبل از نزول قرآن تا عصر حاضر در راستای رفع مشکلات پیش روی ترویج قرآن کریم در سه حوزه آموزش، کتابت (نشر) و قرائت پرداخته است. مطالب ضمن بررسی آثار کشف شده و اخبار رسیده از تاریخ خط عربی، در 10 فصل تنظیم و ارائه گردیده است: کلیات (فصل اول : کلیات رساله) منشا نگارش و تکامل خط در بین النهرین ( فصل دوم : زبان، خط و تاریخچه...

در سدۀ هشتم هجری و در میان شرایط آشوب زدۀ ایران، هنرمندان بسیاری به خاطر حمایت های آل اینجو به شهر شیراز روی آوردند و باعث رشد فرهنگی و هنری این شهر شدند. حاکمان شیراز در این دوره از هنرمندان حمایت کردند و در سایۀ حمایت آنها نسخ ارزشمندی ایجاد گردید. نسخ بسیاری که گویای توانایی خوشنویسان و مذهّبان مکتب شیراز است. در میان نسخ ارزشمندی که از دورۀ آل اینجو به یادگار مانده است، مصحف معروف به قرآن تا...

جامعه دینی امروز در اثر شفاف نبودن یا تبیین نشدن آموزه‌های قرآن در خصوص مناسبات و روابط اجتماعی یا در اثر غفلت و بی‌مبالاتی مردم و مسئولان، شاهد سر بر آوردن پدیده جاهلی گرفتن دوست پسر و دوست دختر و شیوع و سوق تدریجی آن به سمت ارزش شدن و تبدیل ناهنجاری به هنجار اجتماعی است. این موضوع نیازمند واکاوی قرآنی است. رابطه دوستی با نامحرم مطابق آیات محکم، بدون نسخ، تخصیص و اختلاف میان مفسران قرآن کریم؛ ...