هدف: هدف مطالعۀ حاضر، ارزیابی نسبت علم و مکتب در اقتصاد اسلامی در آرای شهید مطهری و شهید صدر و ارائۀ الگوی پیشنهادی در این زمینه می‌باشد. روش: روش مطالعه، اسنادی با رویکرد توصیفی- تحلیلی است. یافته‌ها: شهید مطهری با تمایز بین روابط اعتباری با روابط طبیعی در اقتصاد، معتقد است که روابط طبیعی راجع به قوانین عام اقتصادی‌اند که محدود به مکتب خاصی نیست؛ در حالی که روابط اعتباری یا قراردادی مرتبط با ق...

فلسفه اسلامی از علوم رایج در زمان ماست که علی رغم دانش آموختگان فراوان، در مسیر رشد و بالندگی خود مورد، نقدها وچالش های فراوانی قرار گرفته است. فلسفه اسلامی به حکم وصفی که او را همراهی می کند دانشی است که با اسلام نسبت دارد و افزون بر آن که فیلسوفان آن مسلمان بوده اند، از فرهنگ اسلامی نیز تأثیر پذیرفته است، از این روی فلسفه ی اسلامی در یک تعریف ساده عبارت است از نظام عقلانی ای که در طرح مسائل ...

از جمله مسائل مهم در معرفت­شناسی و نیز در فلسفة علم تاریخ واقع­نمایی گزارش­های تاریخی است. این موضوع یکی از نتایج شاخة «معرفت­شناسی دلیل نقلی» است، که در میان معرفت­شناسان غربی با عنوان «مسئلة تحویل­گرایی و غیرتحویل­گرایی» مطرح است.  این مقاله درصدد تبیین چگونگی و میزان تحصیل این دغدغه است و آشکار می­کند که واقع­نمایی مراتب مختلفی دارد و اخبار ثقات می­توانند تا حد اطمینان و قطع نیز معرفت­بخش ب...

اصطلاح "فلسفه در طول تاریخ به معانی گوناگون به کار رفته الست. زمانی همه دانشها تحت عنوان حکمت یا فلسفه, طبقه بندی می شدند،و آن بخش خاص فلسفه را که امروز به آن فلسفه می گوییم، ما بعد الطبیعه یا "ماوراء الطببعه یاالهیات ویا فلسفه اولی می نامیدند. امروزه با اضافه کردن اسامی علوم به لفظ فلسفه، اصطلاح دیگری پدید،آمد که به آ ن فلسفه مضاف می گویند. فلسفه یک علم- مثلآ فلسفه علم فیریک; فلسفه علم شیمی/ ف...

اعتباریات از مسائل مهم فلسفه جدید اسلامی و نیز علم اصول است. در فلسفه اسلامی سنتی «اعتباریات» به صورت مستقل مورد بحث قرار نگرفته است؛ تا این که علامه طباطبایی در کتاب «اصول فلسفه و روش رئالیسم» آن را مطرح می کند. در علم اصول هم، صرفاً مجموعه مباحثی پراکنده در این زمینه وجود داشته و تحت عنوان واحدی مطرح نشده است و آن مباحث هم عمق کافی ندارد. در سلسله بحث های «فلسفه علم اصول» بحث اعتباریات را به ص...

هدف این پژوهش بررسی و تحلیل اقتصاد اسلامی با تأکید بر قرآن کریم است. ابتدا به بررسی رابطه اسلام و علم اقتصاد پرداخته تا بتوان به تعریف اقتصاد اسلامی دست یافت. نکته‌ای که باید بدان توجه داشت این است که اقتصاد اسلامی به عنوان علمی بین رشته‌ای به شمار می‌آید و قلمرو مطالعاتی فلسفه اقتصاد اسلامی هستی‌شناسی، معرفت‌شناسی، ارزش‌شناسی، انسان‌شناسی و روش‌شناسی را در بر می‌گیرد. در ادامه اهداف و اصول اقت...

عبدالرحمن‏بن خلدون به عنوان پدر فلسفه تاریخ شناخته شده است. برای بیش‏تر پژوهشگرانی که به بررسی اندیشه‏های ابن خلدون پرداخته‏اند، دیدگاه‏های او در عرصه فلسفه نظری تاریخ جاذبه بیش‏تری داشته است. بررسی دقیق مقدمه نشان می‏دهد که ابن خلدون افزون بر ارایه یک نظام نظری برای بررسی چگونگی تحول جوامع انسانی، دیدگاه‏هایی را مطرح می‏کند که در چارچوب فلسفه علم تاریخ یا فلسفه انتقادی تاریخ در خور بررسی است. ...

هدف از پژوهش حاضر «بررسی چالش ها و موانع توسعه روزنامه نگاری علم در ایران»  با نگاه سیستماتیک و رویکرد بین رشته ای و کمک گرفتن از رشته های جامعه شناسی علم، فلسفه علم، اقتصاد علم، تاریخ علم و ارتباطات علم است. در این پژوهش از روش مصاحبه عمقی نیم ساخت یافته، در مصاحبه با روزنامه نگاران علم و متخصصان حوزه علم استفاده شده است. یافته های تحقیق  نشان می دهد که برخی از چالش های نهاد علم و سیاست گذاری ...

  در این مقاله از رهگذر بررسی تناسب «موضوع» و «روش» در علم اقتصاد متعارف، برای نظریه‌پردازی در اقتصاد اسلامی از منظر فلسفی راهی نشان داده شده است. برای نیل به این مقصود، با نشان دادن جایگاه «موضوع» هر علم، نظر اقتصاددانان در مورد موضوع علم اقتصاد بررسی شده است. در این مقاله نشان می‌دهیم که «موضوع» علم اقتصاد، «کنش انسانِ اقتصادیِ عقلانی» است. بنابراین همۀ مسائل، نظریات و مکاتب اقتصادی باید منطقاً ...