یورگن هابرماس از جمله متفکرین مکتب انتقادی است که به سختی می‌توان وی را به یک حوزه معرفتی خاص محدود و مقید نمود. با تفحص در آثار وی آشکار می‌شود که وی همزمان به چند حوزه معرفتی متفاوت از جمله فلسفه، جامعه شناسی، روان شناسی و زبان شناسی تعلق دارد. هابرماس برای حل معضلات بشر امروزین چندین رشته علمی را در هم بیامیزد که حاصل آن نظریه خویشتن نگری (تامل بر خویشتن) و نظریه کنش ارتباطی است. در هر دو نظ...

در روان شناسی، شناخت شخصیت و اجزای آن نقش بنیادینی در درمان اخلالات روانشناختی دارد. از طرفی نفس شناسی نیز در بسیاری از نظریات اخلاقی مبنای شکل گیری فضایل اخلاقی است. از آنجا که نفس در نظریات اخلاق فلسفی اسلامی قرابت هایی با شخصیت در نظریات روان شناسی دارد، می توان از شباهت ها و تفاوت های نفس شناسی و شخصیت شناسی سراغ گرفت. نظریه شخصیت فروید به عنوان نظریه ای مهم در روانشناسی و نفس شناسی ابن مسک...

این مقاله به تقریر و شرح و ارزیابی استدلال دانلد دیویدسن بر ضد امکان روان شناسی علمی اختصاص دارد.دیویدسن بنابه اصلی که آن را«قانون گریزی امور ذهنی»نامیده روان شناسی علمی را قانون گریز و لذاغیر ممکن می داند. درتوضیح مقدمات استدلال برخی از نظریات خاص دیویدسن،همچون نظریه او در باب نحوه ارتباط امور ذهنی با امورفیزیکی،نظریه تفسیررادیکال و ...که دراستدلال او نقش اساسی دارند،توضیح داده شده است.

فلسفة اسلامی، یکی از جنبش های عقلانی است که در پرتو اسلام و تمدن اسلامی به وجود آمده و از جهت های مختلف از جمله فلسفه ورزی در عقاید اسلامی، سازگارساختن و نزدیک کردن اسلام با فلسفه های وارداتی به دنیای اسلام، یا صرفاً برای تفسیر دیدگاه فرقه ای از مسلمانان در زمینة الوهیت، هستی و حیات، با اسلام ارتباط پیدا کرده است. همة اینها شاهدی هستند بر این که اسلام ، برای تبیین و تفسیرخود نه فقط از دانش های ...

« روان شناسی عامه به عنوان یک نظریه ذهن »به عنوان دیدگاه غالب در روابط اجتماعی ما پذیرفته  از آن یاد می شود. این دیدگاه تا پیش از ارائه « نظریه روا نشناسی عامه » شده است و عموماً به عنوانروان شناسی عامه به عنوان » نظریه شبیه سازی تنها دیدگاه در این زمینه بود و شاید به همین علتدر نظر گرفته می شود. در این مقاله ما به پیروی « نظریه روان شناسی عامه » همان « یک نظریه ذهناز ماتیو راتکلیف این دیدگاه را...

          در این مقاله دو موضوع بخشش و بخل مورد توجّه قرارگرفته‌اند . دو موضوعی که نه تنها تصوّر برخی از مردم نسبت به آنها درست نیست بلکه بالعکس ، بخشیدن ،نوعی  به دست آوردن و خساست از دست دادن است . در این نوشته تعدادی از کتاب‌های روان شناسی موفّقیّت مورد مطالعه واقع شده است و در کنار آن و برای اثبات این مطالب در کتاب‌های گلستان و بوستان سعدی ، پژوهش شده و ابیات و عباراتی که تأیید بر چنین مضمونی د...

این مقاله سعی می­کند نشان دهد که در سنّت فلسفة اسلامی، مجموعة نسبتاً کامل و منسجمی از مباحث «فلسفة دین»، به طور یک­جا در نظام فلسفة سینائی بیان شده است. برای این کار، به معرفی مقالة دهم از کتاب «الهیات شفا» ابن­سینا خواهیم پرداخت که معمولاً چندان به آن پرداخته نمی­شود. این مقاله، آخرین بخش کتاب «الهیات شفا» و مشتمل بر 5 فصل است که تقریباً در بر دارندة مهم­ترین عناوینی است که به طور پیشینی باید در م...

فلسفۀ ­تحلیلی[i] (analytic philosophy)، به عنوان جنبش فلسفی غالب در دنیای معاصر انگلیسی­زبان، برخلاف رقیب خود، فلسفۀ ­قاره­ای، در بازشناسی هویت خویش دچار بحران عظیمی شده است. به­طوری­که فیلسوفان تحلیلی، امروزه بیش از آنکه در پی نیل به اهداف و مقاصد روش­شناختی جنبش تحلیلی باشند، درصدد فهم چیستی آن هستند. در مقالۀ حاضر ابتدا به بررسی و سنجش دقیق دیدگاه­های مطرح ­شده دربارۀ مسألۀ موردنظر پرداخته ا...

روان شناسی اسلامی را می توان به ‹‹مطالعه منظم آثار‘ پدیده ها‘ و عملکرد نفس انسانی از تکوین جنینی تا حیات پس از مرگ با استفاده سنجیده از روش های متناسب›› تعریف نمود. منظور از ‹‹مطالعه منظم ›› کسب اطلاعات جدید در این رشته از معارف اسلامی‘ با بهره وری از روش های شناختی متفاوت‘ اعم از کمی و غیر کمی‘ است و بدین سان به اهداف سه گانه زیر می اندیشیم: تولید اطلاعات و آگاهی های نوین‘ تحلیل‘ نقد و امعان ن...