فلاسفه غرب درمساله رابطه نفس و بدن راه حل های مختلفی را ارائه کرده اند.فیلسوفان مسلمان نیز به سهم خود کوشیده اند تاراه حلی معقول برای این مساله ارائه دهند.راه حل آنان مبتنی بر طرح موجود واسط میان نفس و بدن است.بعضی از فلاسفه اسلامی(مانند ابن سینا و سهروردی)به واسطه ای به نام روح بخاری یا روح حیوانی قائل شده اند و بعضی نیز(مانند ملاصدرا)این واسطه را به تنهایی کافی برای حل مساله ندانسته و واسطه د...

چکیدة مقاله یکی از مسائل فلسفی که وارد فلسفه اسلام شده است و معرکه آراء میان فلاسفه اسلامی واقع شده است. مسأله اتحاد عاقل و معقول است ابن سینا از چهره های بارز مخالفین اتحاد عاقل و معقول هستند و مرحوم فارابی و صدرالمتألهین از چهره های برجسته و مدافع این اتحاد می باشند، مرحوم آخوند نه تنها در مقام استدلال و برهانی کردن اتحاد عقل و عاقل و معقول برآمده است، بلکه اثبات می کند که جمیع صور ادراکی اعم...

معضل شرور به‌عنوان امری بر ضدّ وجود خدا یا برخی صفات او مثل قدرت یا خیرخواهی مطلق الهی، مطرح شده است. فیلسوفان و متکلمان بسیاری به راه‌های مختلف در صدد پاسخ به این معضل بر آمده‌اند. در این میان راه‌حلی که بسیاری از فیلسوفان اسلامی پذیرفته‌اند، نظریۀ «عدمی‌انگاری شرور» است. مطابق این دیدگاه شرور، حقیقتی جز عدم ذات یا عدم کمال ذات ندارند. در مقالۀ حاضر این دیدگاه تقریر شده است و این سؤال مطرح می‌ش...

سهروردی را باید حلقه واسط فلاسفه مشایی و اشراقی و عرفا دانست. وی عرفان را عمیقاً با فلسفه درآمیخت به گونه‌ای که فلسفه از خشکی محض خویش به درآمد و عرفان پایه‌های استوار استدلالی یافت. به عبارت دیگر، علت ظهور افرادی مثل ابن‌عربی، عزیزالدین نسفی و حتی صدرای شیرازی را باید در تأثیر سهروردی بر فلسفه و عرفان جست‌وجو کرد. یکی از مهم‌ترین وجوه اشتراک فلسفه مشاء، فلسفه اشراق و عرفان اسلامی، بحث وجود است ...

چکیده بحث ازادراکات فطری به عنوان اساس معرفت بشرهمواره مورد توجه فلاسفه ی شرق وغرب بوده است. لذا دراثر حاضرسعی برآن است که دریک فصل، نگاهی اجمالی به تاریخچه ی بحث در میان فلاسفه ی شرق وغرب داشته سپس این بحث رابه طور مفصّل ازدیدگاه ملاصدرا و استاد جوادی آ ملی مورد بررسی قرارداده تا اینکه تفاوت دیدگاه ها دراین رابطه مشخص شود. دراین بررسی سه معنا از ادراکات فطری مورد نظراست: ادراکات فطری به معنای ...

محاکات کلمه کلیدی در بوطیقای فلسفی است که عنصر جوهری شعر را تشکیل می دهد. مفهوم این کلمه از زمانی که در نوشتارهای ارسطو مطرح شده تا آن زمان که از طریق متّی بن یونس قنّائی وارد حوزه اسلامی شده و تا زمانی که از زیر دست فلاسفه مسلمان عبور کرده ، پیوسته در حال تغییر بوده است. مقاله حاضر، در صدد است مفهوم کلمه را از طریق بررسی پدیدار شناسانه در نوشتارهای فلسفی حوزه اسلامی بررسی نماید. منابع تحقیق از ت...

حدوث و قدم در فلسفه و کلام اسلامی به این معناست که چیزی نبوده و بوجود آمده است. از دیرباز تاکنون در رابطه با حدوث و قدم عالم هر یک از فلاسفه و متکلّمین نظرات گوناگونی ارائه کرده اند. میرداماد نیز یکی از فیلسوفانی است که در حلّ این معضل کوشیده و سعی در اثبات حدوث دهری عالم داشته است. از نظر او دهر به معنای وعائی بین عالم سرمد و زمان می باشد. میرداماد برای تبیین و توضیح حدوث دهری عالم مراتب هستی را...

این پایان نامه در چهار فصل تنظیم شده است : فصل اول به شواهد قرآنی و روائی برآفرینش مدام اختصاص دارد . فصل دوم به پیشینه بحث آفرینش مدام در جهان اسلام و شیوع آن در میان متکلمین ، عرفا و فلاسفه بویژه فلاسفه اسلامی اختصاص دارد. فصل سوم بحثی فشرده از حرکت جوهری و تبعات آن است که زمینه را برای ورود به فصل چهارم که تبیین فلسفی ارتباط آفرینش مدام با حرکت جوهری را در پی دارد ، آماده می کند که با عنوان ...