قانونگذار ایران، در مواد 120 و 121 قانون مجازات اسلامی مصوب 1392، قاعدۀ «دَرأ» (الحدود تدرأ بالشبهات) را، که یکی از قواعد مهم فقه جزایی اسلام است، به رسمیت شناخته و به موجب آن هر نوع شبهه و یا تردید در وقوع جرم یا برخی از شرایط آن و یا هر یک از شرایط مسئولیت کیفری را موجب انتفاء مجرمیت، مسئولیت کیفری و مجازات دانسته است. با وجود این، در مواد دیگر این قانون بویژه مواد 307، 308، 311، 114 و 115 بر ...

چکیده قاچاق زنان اگر چه ریشه در گذشته‌‌های دور دارد اما در دهه‌های اخیر شکل منظم و سازمان‌یافته‌ای به خود گرفته و به علت نبود قوانین جامع و مانعی نه در سطح ملی و نه در سطح بین‌المللی و عدم برخورداری قوانین موجود هم، از ضمانت اجرای کیفری، به پدیده‌ای جهانی تبدیل شده است و به اصطلاح از آن به بردگی مدرن تعبیر می‌شود. این مقاله ضمن تبیین مفهوم قاچاق و ویژگی‌های آن، به بررسی این موضوع می‌پردازد، که...

در فقه جزایی اسلام که بر مبنای تقسیم‌بندی حد تعزیر است این اعتقاد وجود دارد که جرم حدی را نمی‌توان به عنوان جرم سیاسی شناسایی کرد؛ زیرا شناسایی جرمی به عنوان سیاسی به معنای پذیرفتن مراتبی از تخفیف و تغییر در چند و چون کیفر است که با طبع کیفرهای حدی سازگاری ندارد. این مقاله با واکاوی مستندات این دیدگاه، آنها را برای نفی جرم حدی سیاسی کافی نمی داند. استدلال مقاله بر این است که دست کم برخی از جرای...

مجزاتهایی که در سالهای اولیه پس از پیرو زی انقلاب اسلامی برای جرائم مختلف در نظر گرفته می شد، به لحاظ نحوهء نگرش اقلب فقها به مجازاتهای شرعی، نوعأ جنبة مجازاتهای بدنی داشت، به تدریج بر اثر علل و عوامل مختلف تحولی در این زمینه صورت گرفت و تعدیل مجازاتهای شرعی و جایگزین ساختن سایر مجازاتهاو یا قرار دادن مجازاتهای موازی مورد قبول نظام تقنینی و قضایی کشور واقع شد. در این مقاله نویسنده تلاش کرده ضمن...

چکیده قصاص یکی از مجازات هایی است که از منظر فقه جزایی اسلام نیز مورد توجه قرار گرفته و به مقتضای آیه 33 سوره اسری(و من قتل مظلوما فقد جعلنا لولیه سلطنا) مخاطب آن ولی دم بوده و در زمره جرایم حق الناسی قرار می گیرد؛ این در حالی است که متولی برقراری نظم،تامین امنیت عمومی،احقاق حق و اجرای عدالت حکومت می باشد.با توجه به این دو نکته سوال اساسی آن است که حدود مداخله حاکمیت درموضوع مجازات قصاص تا چه ح...

نهاد اعاده حیثیت عبارت است از بازگرداندن اعتبار، آبرو و حقوق سلب شده از بزه دیدگان (کلیه کسانی که دیگران حیثیت آنها را زایل کرده اند) و مجرمین و رفع کلیه محرومیت ها ی حقوقی اجتماعی و آثار ناشی از محکومیت قطعی کیفری پس از اجرای مجازات در مدت معین، از سابقه محکوم علیه به صورتی که در قانون پیش بینی شده است. اعاده حیثیت بر دو گونه است: اعاده حیثیت عام و اعاده حیثیت خاص. گاهی آسیب وارده به حیثیت و ت...

سرقت از دیرینه‌ترین جرایم علیه اموال و مالکیت است که همواره جوامع بشری از گذشتۀ دور تاکنون با آن مواجه بودند و در همۀ زمان‌ها به شدت با آن مقابله شده است و مرتکبان آن با انواع مجازات‌های سنگین مواجه می‌شدند .با این‌حال، در زمینۀ سرقت از خویشاوندان در بسیاری از نظام‌های حقوقی برخورد ارفاقی صورت می‌گیرد. در فقه جزایی اسلام نیز این ارفاق در خصوص والدینی که از فرزند خویش سرقت کنند، با تفاوت‌هایی به...

بررسی تطبیقی جایگاه زندان از منظر فقه و حقوق از مباحث مهمه و دارای ابهامات قابل توجه در میان فقها وحقوقدانان و محاکم قضایی است. از اینرو تحقیق حاضر با استفاده از روش کتابخانه ای، رویه های قضایی، بخشنامه و آیین نامه ها قانون انجام یافته است . یافته های تحقیق نشان می دهد در سیاست کیفری اسلام که به عنوان بخشی از فقه تجلّی می کند، زندان یک مجازات استثناء محسوب شده و در موارد معدود اعمال می گردیده در...

تسبیت یکی از مهمترین مسائل در حقوق اسلامی است و بدین دلیل به تحقیقات گسترده ای نیازمند است که در این پایان نامه به برخی از آنها اشاره شده است . سبب آن است که وجودش ، وجود لازم نیاید اما از عدمش ، عدم لازم آید. از مهمترین مسائلی که در این پایان نامه به آنها اشاره شده است : تاریخ اصطلاح تسبیت ، تسبیت از منظر قواعد فقهی، اقسام افعال انسان تعریف فقهی سبب و شناخت آن، اصطلاح فقهی سبب ، نقد و بررسی تع...

پس از پیروزی انقلاب اسلامی و در راستای اسلامی کردن قوانین‘ به ویژه در بخش جزایی‘ کوششهای زیادی به عمل آمد. قوانین جزایی سابق نسخ شد‘ مقررات جزایی جدیدی به طور تفصیلی و متفرقه مورد تصویب قرار گرفت. مجددا در قوانین جدید نیز تغییرات شکلی و ماهوی زیادی به عمل آمده است که آخرین حلقه این سلسله‘ قانون مجازات اسلامی مصوب سال 1370 و قانون تعزیرات مصوب سال 1375 می باشد. با این همه ‘ در قوانین جدید نیز کا...