در اواسط قرن هجده میلادی، آسیای مرکزی به هجوم نادر افشار دچار شد. نادرشاه در محاربه های قفقاز، افغانستان و هندوستان ظفر یافت و در سال 1740م از راه بلخ و چارجوی وارد ماوراءالنهر شد. بعد از این واقعه تاریخی و درنتیجۀ فعالیت معنوی ایرانیان مهاجر در آسیای مرکزی اصطلاح «ایرانیان مهاجر» به وجود آمده است. فرهنگ ایرانیان مهاجر یکی از قسم های ترکیبی فرهنگ ملی این سرزمین است و این وادار می نماید که از دی...

بسیاری از علوم و فنون که در اختیار انسان امروزی است با تجربه و تلاش ایرانیان کشف و  به انجام رسیده است. شایان توجه است که زنان در این عرصه پیشگام بوده و سهم بسزایی داشته اند. نیاکان ما در سرزمین آفتاب با درایت و بینش برتر نسبت به سایر ملل، فرهنگ و تمدنی شگرف آفریدند که نور آن تاکنون در شرق و غرب عالم پرتو افشانی می کند اما دریغ و افسوس که خود، ریشه این میراث گرانبها را به درستی نشناخته و چه بسا...

پرداختن به پیشینه وهویت انسانی توسط ایرانیان در طول تاریخ درازپای بشری جریانی مداوم ورو به توسعه بوده است. از نگارش خدای نامکها و دیگر محصولات فرهنگی ومحفوظ نگاه داشتن اسناد و روایتها تا تالیف کتابهای ارزشمند و متنوع در دوران پس از اسلام وهمکاری در برپایی بنای رفیع تمدن وفرهنگ سترگ اسلامی، هرکوشش وپویشی در این حوزه درانحصار عنصر ایرانی بوده است. این مقاله می کوشد تا با نگاهی اجمالی به روند دگرگ...

چکیده هنر و معماری یکی از مهم‌ترین عناصر فرهنگ مادی هر سرزمین است که از عوامل گوناگونی چون: احکام دینی، سنت‌های قومی و ملی، محیط جغرافیایی و ورود فرهنگ‌های ملت‌های دیگر تأثیر می‌پذیرد. به دنبال گشوده شدن ایران توسط مسلمانان و گرویدن اکثریت ایرانیان به دین اسلام، فرهنگ و هنر ایرانی دچار تغییر و دگرگونی گردید. اما از سده چهارم ق. بر اثر تلاش‌های ایرانیان به ویژه حکام آل بویه سرزمین‌های ایرانی در...

مقدمه: آموزش بخش بسیار با اهمیت سیستم های پزشکی ملل مختلف را تشکیل می دهد که در مورد برخی تمدن ها مورد تحقیق قرار گرفته است. در این پژوهش سعی شده است تا از میان اطلاعات و منابع موجود طرحی کلی از آموزش پزشکی در ایران باستان (از آغاز تا 637 میلادی) ارائه شود. روش ها: در این پژوهش با مطالعه آثار مرتبط با ایران باستان اعم از نوشته های ایرانی باقیمانده نظیر اوستا و دینکرد و یا آثار به جای مانده از س...

در شرایط کنونی که جهانی شدن در قالب عناوین گوناگونی حضور خود را بر فرهنگها و هویتهای ملتها تحمیل می کند، هویتها هرچقدر هم قوی باشند، دچار شکنندگی می شوند. در این پژوهش با روش توصیفی تحلیلی و به شیوه تحقیق کتابخانه ای بدنبال پاسخ به این سوال اصلی هستیم که هویت اسلامی ایرانیان در مواجهه با پروسه جهانی شدن دارای چه ویژگیهایی می باشد . در فرضیه اشاره کرده ایم که هویت چندبُعدی ایرانی شامل ایران باستا...

این نوشتار، به بررسی و تطبیق مفهوم عرفانی «عالم صغیر» یعنی پنداشتن انسان به منزله جهانی کوچک که در بردارنده تمام عناصر «عالم کبیر» یعنی جهان هستی است در عرفان ایرانیان باستان و مشترکات آن با عرفان اسلامی (= مولوی) می پردازد. با نگرشی اجمالی و کوتاه درباره تاریخچه اندیشه عالم صغیر و کبیر در فرهنگ یونان، هند قدیم، ایران باستان، به تبیین کلّی دیدگاه اسلام بخصوص مولوی در این زمینه می پردازیم. انسانی...

شاهنامه فردوسی از یک سوی مشتمل بر فرهنگ و خرد ایرانیان باستان است و از سوی دیگر بیانگر روح زندگی ایرانی است ، این جوهر زندگی در آیین پهلوانان نمودی خاص دارد. از بررسی آیین های پهلوانی و جوانمردی می توان فهمید که اعتقاد ایرانیان باستان در رفتار پهلوانان موثر است . از دیدگاه فردوسی دین و اخلاق با پهلوان و پادشاه به هم پیوند خورده است و این حاصل نوع زندگی ایرانیان در سرزمینی است که حفظ آن ، پهلو...

عصر عبّاسی دوره ای خاص در تاریخ و فرهنگ عرب می باشد که گستردگی دایره ی حکومت، آشنایی با ملّت های گوناگون و تأثیر پذیری از فرهنگ و تمدّن آنها، بارزترین ویژگی این عصر می باشد. در این میان، ایرانیان بدلیل پیشینه ی کهن فرهنگی و شایستگی هایی که از خویش نشان دادند، از میان دیگر قومیت ها، نقش موثرتری ایفا کردند. بخشی از این انتقال فرهنگی توسط وزیران، دبیران، نویسندگان و مردم عادّی و بخشی دیگر توسط شاعران ...