شعر عاشقانه بر سه محور اساسی عشق، عاشق و معشوق استوار است و در این میان معشوق محوری ترین شخصیّت شعر عاشقانه می باشد، به طوری که حضور پررنگ او را در هر دوره ای از شعر فارسی می توان مشاهده کرد. وحشی بافقی یکی از بزرگ ترین غزل سرایان مکتب وقوع است که سیمای معشوق در اشعار وی تا حدودی به گونه ای متفاوت با معشوقِ دیگر ادوار شعر فارسی ترسیم شده است. دراین نوشتار با به کارگیری شیوه ی توصیفی تحلیلی، سیمای...

فاضل نظری از شاعران دهۀ هشتاد و نود است که هم‌اکنون به‌عنوان شاعری جریان‌ساز در ادبیات ایران فعالیت دارد، پنج مجموعه شعر از او با عناوین آن‌ها، گریه‌های امپراتور، اقلیت، ضد و کتاب منتشر شده است. نگاهی به اشعارش مشخص می‌کند، او با زبان و عاطفه شاعر امروز سخن می‌گوید اما در اشعارش تعهد به سنت را هم از دست نداده و دلیل موفقیت و محبوبیتش این است که در ضمن توجه به شاعر زمانه بودن، ...

سعدی شاعری استدلال‌گراست. ابیات او در غزل، به عبارت‌ها و گزاره‌های منطقی چنان نزدیک می‌شود که در عین مخیل بودن، بسیار استوار به چشم می‌آید. یکی از راه‌های خلق تصاویر هنری و ایجاد زمینه‌های منطقی و قابل درک، در غزل، اسلوب معادله است که سعدی با شناخت مناسبی که از ظرفیت‌های این شگرد ادبی داشته، شعر خود را به کمک آن هنری‌تر و استدلالی‌تر کرده است. اسلوب معادله از فروع بحث تشبیه است که با درآمیختن ب...

غزل، این عروس قالب های شعر فارسی، در سیر هزارساله ی خود، همواره مورد توجه و دقت نظر شاعران فارسی زبان بوده است. رمز و راز پایاییِ غزالِ غزل را در پهنه ی ادب پارسی، باید در قدرت سازش پذیری با مقاطع تاریخی، محتوا، موسیقی، زبان خاص، ساختار ویژه و ایجاز در حد اعجاز آن جستجو کرد. این قالب، گاه محل قرارهای عاشقانه، گاه واسطه ی پایکوبی و سیر معنوی و پرواز انسان در خلسه ی بی نهایت ملکوت و گاه محل تضارب آ...

بنیاد شعر غنایی بر پایه ستایش معشوق بنا شده است؛ در واقع شاید در یک نگاه کلّی بتوان گفت: غزل عاشقانه چیزی جز بیان شیفتگی ها و دلدادگی های عاشق نیست.امّا مطالعه ادوار مختلف غزل عاشقانه، ما را در تعمیم دادن این ادّعا به عنوان یک اصل کلّی دچار تردید می کند در حین این مطالعه گاه به غزل هایی بر می خوریم که در آن معشوق برخلاف همیشه مورد انتقاد و نکوهش عاشق واقع می شود؛ این امر بیش از هر جایی در شعر شعرای...

اشعار شاعران معاصر بعد از نیما یوشیج بیشتر به قالب نیمایی است.قالبی که از کوتاه و بلند شدن مصراع ها حاصل می شود.اما در این میان کسانی مانند بهمنی اندیشه هایی را که شاعران معاصر در قالب نیمایی بیان می کردند،در قالب غزل بیان کردند و بدین ترتیب موجب پویایی این قالب شعری شدند.زبان غزلسرایان نو به زبان مردم نزدیکتر شد و گاه از عبارات عامیانه نیز بهره برد.بهمنی با وجود اینکه در قالب نیمایی و سپید نیز...

تصویر یا تخیل از عناصر اساسی شعر محسوب می شود؛ از مهم‌ترین کارکردهای تصویر پیوند دادن ذهن و عین است و از طریق بررسی تصویرهای مجازی می‌توان به ذهنیت شاعر دست یافت. در شعر سعدی که به سهل و ممتنع شهرت دارد، کاربرد تصاویر به گونه‌ای است که بیش از اینکه خواننده متوجه ظرافت هنری تصویر شود، مجذوب زبان ساده شعر می‌شود. بسیاری از محققان شعر سعدی را فاقد تصویر می‌دانند. غزل سعدی همچون طیفی است که انواع گ...

سعدی شاعری استدلال‌گراست. ابیات او در غزل، به عبارت‌ها و گزاره‌های منطقی چنان نزدیک می‌شود که در عین مخیل بودن، بسیار استوار به چشم می‌آید. یکی از راه‌های خلق تصاویر هنری و ایجاد زمینه‌های منطقی و قابل درک، در غزل، اسلوب معادله است که سعدی با شناخت مناسبی که از ظرفیت‌های این شگرد ادبی داشته، شعر خود را به کمک آن هنری‌تر و استدلالی‌تر کرده است. اسلوب معادله از فروع بحث تشبیه است که با درآمیختن ب...

چکیده یکی از پیامدهای پیوند شعر و روایت، پیدایش شعر روایی است. شعر روایی، در یک تعریف ساده به شعری گفته می شود که داستانی را نقل می کند. سابقه ی شعر روایی در ایران به روزگار پیش از اسلام می رسد و در دوره ی اسلامی نیز تقریباً از آغاز شعر فارسیِ دری، در منظومه های حماسی و بعدها در منظومه های غنایی و تعلیمی رواج داشته است. اگر چه روایت در پهنه ی شعر فارسی، بیشتر با قالب مثنوی همراه بوده است؛ اما م...

این مقاله، با عنوان بررسی مقایس های تغزّ لهای غادالسّمان و سیمین بهبهانی، در صدد پاس خگویی به این سؤال اصلی است که چه تفاو تها و شباه تهایی میان تغزلهای غادالسّمان و سیمین بهبهانی وجود دارد؟ غادلسّمان را نمایند هی تمام عیار جریان جدید ادبیات زنانه (الادب النسائی) و نوع خاص آن؛ یعنی ادب تغزّلی زنانه در ادبیات عرب می شناسند. سیمین بهبهانی نیز به عنوان یکی از نمایندگان این جریان نو، همچنین بانوی غزل ای...