مجمع التواریخ، اثری دربارة تاریخ ایران در دورة پس از سقوط صفویه است که در سال 1207 در هند نوشته شده است. آخرین فقرات اطلاعاتی این اثر مربوط به تاریخ ایران در اوایل قرن سیزدهم است، اما مطالب آن بیشتر از منظر مطالعة تاریخ خاندان مرعشی و تاریخ ایران در سال های مقارن با سقوط صفویه تا اوایل دهة هشتاد قرن دوازدهم هجری قمری اهمیت دارد. میرزا محمد خلیل، نویسندة آن اثر، از سادات مرعشی مهاجر به هند است. ...

این تحقیق با هدف کاهش ضایعات و افزایش عمر انبارمانی زردآلو رقم شاهرودی از طریق انتخاب زمان مناسب برداشت پیشنهاد و اجرا شد. بدین منظور، در 5 زمان ( دهة اول ، دهة دوم و دهة سوم خرداد، دهة اول، و دهة دوم تیر) میوة زردآلو برداشت شد و خصوصیات کمی و کیفی آن در هر یک از مراحل پس از طی مدت زمان نگهداری (صفر، 15، 30، 45، و60 روز ) در سردخانه با دمای 5/0 درجة سانتی­گراد اندازه گیری و مقایسه گردید. تجزیه ...

نویسنده در مقالة حاضر وضعیت شعر کودک و شعر نوجوان ایران را در سه دهه پس از انقلاب توصیف و تحلیل می کند. محور برخی از پرسش ها، جریان های شعری، مختصات هر جریان، شرایط اجتماعی، شاعران مهم تر و شاعران جهت دهنده است و چارچوب آن نظری، تاریخی، توصیفی و تحلیلی است. این مقاله نخستین اثری است که به این شکل به جریان ها، آثار و شاعران سه دهه پرداخته است. بررسی برخی از مختصات دهة شصت (انقلاب و دفاع مقدس، رش...

بیدل دهلوی (1054-1133 ه.ق.) یکی از بلندآوازه­ترین شاعران پارسی­گوی سرزمین هندوستان و بزرگترین شاعر شاخة هندی سبک مشهور به هندی است؛ اما اشعار او در ایران به قدر کافی نقد و بررسی نشده است. وزن یکی از عناصر اصلی شعر و از مهمترین عوامل تأًثیرگذاری آن است. بنابراین، در مسیر ارزیابی و نقد شعر، یکی از گامهای اصلی، بررسی کیفیت وزن آن است. اغلب بیدل­خوانان و بیدل­شناسان، غزل های او را ارزشمندترین محصولا...

قالب غزل در ادبیّات فارسی سابقه­ای طولانی دارد و در ابتدا فقط برای بیان احساسات و عواطف عاشقانه به کار گرفته می­شد. سپس، با شکل­گیری عرفان و تصوّف در خدمت اهل عرفان و رمز و رازهای عرفانی قرار گرفت. تحوّل آشکار این قالب از سنایی آغاز می­شود و در نوع عاشقانه با سعدی به اوج کمال می­رسد. یکی از ویژگی­های سعدی در عرصۀ غزل­سرایی، بیان روایت در قالب غزل است که این گونه از غزل را «غزل- روایت» می­نامیم. در...

ایران از زمان پیدایش تا کنون و در ادوار مختلف تصاویر گوناگون متفاوت و گاه متناقضی از جامعه ایران به نمایش گذاشته است. جامعه ایرانی مانند همه جوامع درحال تحول در دهه‌های اخیر دچار دگرگونی در ابعاد مختلف اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی شده است. یکی از متغیرهای اجتماعی برای فهم دگرگونی‌های معاصر ایران مفهوم سبک زندگی است. ما در این مقاله در وهله اول با بهره‌گیری از نظریه بازنمایی در جامعه‌شناسی هنر و در...

منزوی از مبتکران اصلی غزل نو است که ضمن در نظر داشتن ارزش ها، قابلیت ها و ویژگی های برجسته و منحصر به فرد شعر کلاسیک، اشعار خود را به بسیاری از ظرافت ها، تکنیک ها و ویژگی های مطرح در شعر نو آراسته است. وی در سرودن غزل های خود از شگردها و نوآوری هایی بهره گرفته که سبب تمایز با غزلِ غزل سُرایان سنّتی و پیدایش شیوه ای تازه در غزل شده است. در این مقاله به بررسی نوآوری ها و ویژگی های خاص اشعار او پرداخ...

هاتف اصفهانی از شاعرانی است که سه قصیده به زبان عربی سروده است در دو قصیده که موضوع آنها غزل است از شاعران جاهلی و اسلامی وغزل عذری متأثر شده است و با زندگی در محیط ذهنی از شاعرانی مانند عروة بن حزام عذری و جمیل بن معمر عذری و عمر بن ابی ربیعه مخزومی تقلید کرده است ودر قصیده سوم که در مدح پیامبر گرامی اسلام(ص) سروده شده است از شاعران دوره انحطاط تأثیر پذیرفته و تا حدودی از قصیده امام بوصیری در ...

روابط بینامتنی از جمله‎ی مباحث نوین ادبی است که به کشف مناسبات معنایی، سبکی، جامعه شناسانه، و سیر زمینه های شناختی و تحول آن ها در آثار ادبی می انجامد. طبق نظریه‎ی بینامتنیت هیچ متنی آزاد از متون دیگر نیست؛ متون با یکدیگر مناسباتی دارند و هر متنی با متن قبل و بعد از خود مرتبط است. موضوع مقاله‎ی پیش رو، بررسی روابط بینامتنی غزل های حافظ و هوشنگ ابتهاج (سایه) است. از میان شاعران غزل سرای معاصر هو...

چکیده این رساله درباره غزل معاصر فارسی است. موضوع محوری آن سیر تطوّر قالب غزل در سه دهه 60، 70 و 80 است. از آنجا که بسیاری از مولّفه هایی که در فرایند شکل گیری غزل این سه دهه دخیل است و دگردیسی و صیرورت غزل امروز منتزع از آن مولّفه هاست؛ ریشه در سالهای قبل از دهه شصت دارد؛ نخست کلیّاتی در مورد غزل فارسی، چگونگی پیدایش، وجوه تمایز آن با تغزّل و سیر تکوینی این قالب در دوره های مختلف تاریخ ادبیات فارس...