پژوهش‌گران ادبی غالباً در مورد انسجام و پیوستگیِ میان ابیات غزل حافظ اختلاف عقیده دارند: گروهی به‌طور ضمنی غزل حافظ را فاقد انسجام دانسته‌اند و، ویژگیِ اصلی غزل حافظ را گسسته¬نمایی و به‌عبارتی نداشتن انسجام و ارتباط معنایی در محور عمودی غزل بیان کرده¬اند. در مقابل، گروه دیگری از محقّقان به وجود ارتباط میان ابیات و در نتیجه انسجام در غزل حافظ معتقد هستند. در مقاله حاضر با استفاده از نظریه تکامل¬یافت...

یکی از مباحث زبان‌شناسی نقش‌گرا، نظریه انسجام متنی است. این نظریه عواملی که اجزاء تشکیل‌دهنده متن را به هم مرتبط می‌سازد و سبب انسجام و هماهنگی آن می‌شود، بررسی می‌کند. الگوی این نظریه را هلیدی و حسن (1976) ارائه دادند. آن‌ها عوامل انسجام متنی را به سه دسته تقسیم کردند: عامل واژگانی، عامل دستوری، عامل پیوندی. هر یک از این عوامل خود به چند قسمت تقسیم می‌شوند که وجود آن‌ها در یک متن، آن متن را من...

یکی از رویکردهای مهم در مطالعات زبان‌شناختی متن، نظریه پیوستگی متنی نقش‌گرای هالیدی است. پیوستگی متنی نقش‌گرا شامل مجموعه‌ای از روابط متنی است که عنصری از یک جمله را به عناصر جملات پیشین از طریق روابط واژگانی، دستوری یا معنایی متصل می‌کند. گروهی از قرآن‌پژوهان مسلمان معاصر با پیروی از آموزه‌های این مکتب، به بررسی ارتباط آیات در سوره‌های قرآن پرداخته و اعلام کرده‌اند که با توجه به عوامل انسجام ک...

چکیده امروزه مطالعات میان رشته ای در تمامی علوم به ویژه علوم انسانی از اهمیّت زیادی برخوردارند. از جملة این مطالعات، می توان به مطالعات بین رشته ای علوم قرآنی و زبان شناسی اشاره کرد. هدف از پژوهش حاضر، ارائة یک نظریّة معنایی نظام مند برای توجیه روابط متنی موجود در قرآن می باشد. در این پژوهش، پژوهندگان به دنبال بررسی انسجام، پیوستگی و روابط متنی در سورة احقاف می باشد. بدین منظور، علاوه بر نظریّة ا...

این مقاله با تأکید بر وجه فرهنگی به مثابه توسعة حقیقی و پایدار و رهیافتی درونزا به توسعه‘ به بررسی عوامل فرهنگی و اجتماعی زمینه ساز توسعه و شناسایی موانع توسعة فرهنگی ایران می پردازد فرضیة اصلی این نوشتار چنین است: «توسعه یافتگی فرهنگی عمدتاً تحولی داخلی و تابع حل بحران انسجام درونی است که در صورت تحقق این مهم‘ تحول و توسعة فرهنگی به وقوع خواهد پیوست. » به عبارت دیگر‘ در این فرضیه‘ «انسجام درونی...

انسجام در قرآن از دیرباز مورد توجه اندیشمندان مسلمان و غیرمسلمان قرار داشته است. در مقابلِ نظریه برخی از شرق‌شناسان مبنی بر عدم برخورداری قرآن از نظم و انسجام، اندیشمندان اسلامی جهت ردّ این مسأله، با روش­های گوناگون به اثبات نظم در قرآن پرداخته­اند. کهن­ترین نظریه انسجام در قرآن متعلق به جرجانی است که به نظریه «نظم» معروف است. پس از جرجانی نیز شمار بسیاری از پژوهشگران و مفسران به اثبات این نظریه ...

پیوند زبانشناسی با تحلیل و بررسی متون به ویژه متن ادبی بسیار عمیق و به هم تنیده است. در این بین زبانشناسی متن و عوامل متنیت از جمله انسجام، ازاهمیت بالاتری برخوردار است، بحث انسجام به معنای اصطلاحی آن نخستین بار توسط هالیدی و حسن مطرح گردید، و به طورکلی در سه سطح واژگانی، دستوری و آوایی قابل بررسی است، ولی به سبب گستردگی این مباحث، پژوهش حاضر، سطح آوایی را در تعدادی از عوامل آوایی چون، سجع، جنا...

بازشناسی متون، در سال های اخیر بسیار مورد توجه قرار گرفته است. ارائه الگوریتم های بازشناسی برگرفته از ساختار گرامری و معنایی این زبان می تواند روش موثری در پردازش های دیگر مربوط به خط و زبان فارسی باشد. در این مقاله با استفاده از شاخه علمی پردازش زبان-های طبیعی، یک الگوریتم سه مرحله ای به منظور بازشناسی متون فارسی بر مبنای بازشناسی جملات فارسی ارائه می شود. این روش شامل مراحل ترکیب زیرکلمات به ...

طبق مطالعات انجام شد، استفاده از بازخورد نوشتاری میتواند به عملکرد زبان آموزان در تولید یک متن عاری از غلط کمک کند. در این مطالعه، محقق به بررسی یکی از انواع بازخوردهای نوشتاری پرداخته است که این بازخورد بازخورد پس از متنی نام دارد. در این بازخورد محقق بجای تصحیح غلط ، زیر غلط را خط کشیده و در انتهای متن توضیحی کوتاه در مورد آن ارایه مینماید . روش کار محقق در این تحقیق بدین صورت است که وی دو گر...

تحقیق حاضر تلاشی در جهت بررسی و مقایسه ی انسجام متنی، در سبک های خراسانی و عراقی است، بدین منظور داستان های حسنک وزیر و افشین و بودلف از تاریخ بیهقی به عنوان نمونه ای از نثر سبک خراسانی و داستان های شیر و گاو و بوف و زاغ از کلیله و دمنه به عنوان نمونه هایی از نثر سبک عراقی، بر اساس الگوی انسجام متنی هلیدی و حسن (1976) مورد تجزیه و تحلیل و مقایسه قرار گرفت. عوامل انسجامی در این الگو، عوامل دستور...