علیت گرانگر یک معیار مهم تعیین اثر یک سری زمانی روی سری زمانی دیگر است و ایده اولیه آن توسط نوبرت وینر مطرح شد سپس توسط کلیو گرانگر به شکل یک مدل رگرسیون خطی بیان شد. در علوم مختلف مهندسی، اقتصاد، پزشکی، یادگیری ماشین، بیوانفورماتیک و شبکه های دینامیکی که یافتن تاثیر علی متقابل شبکه ها امری متداول است، بطور گسترده بکار می رود. در واقع هدف یافتن ارتباطات و وابستگی ها و در صورت امکان جهت دادن به ...

یکی از چالش های جدید در برابر برهان نظم، نظریه کوانتوم است. فیزیک کوانتوم که بر پایه عدم قطعیت، احتمال و آمار بنا شده، در تفکرات فلسفی انسان تأثیر به سزایی داشته است. نظم در طبیعت از جمله مفاهیمی است که در پرتو این نظریه با تغییر معنایی شگرفی روبه رو است. در فیزیک جدید، امکان رسم خط قاطعی بین عین معلوم و ذهن عالم وجود ندارد و برخی حتی معتقدند «شیئیت» یک ذره کوانتومی در گرو مشاهده ناظر است. با ...

اصل جهت کافی یکی از اصول بسیار مهم فلسفی است. آرتور شوپنهاور فیلسوف مشهور آلمانی، بر این اصل بسیار تأکید کرد و آن را مدخلی برای ورود به نظام فلسفی خویش قرار داد. وی بر آن است تا حدود و شرایط اطلاق این اصل را به نحو دقیق مشخص کند و از کاربرد ناروای آن در ساحت ماورای واقعیت پدیداری بپرهیزد. این اصل در نظام فلسفی وی حاکم بر روابط و نسب میان پدیدارها و اعیان است. به علاوه، اصل مذکور در نظام فلسفی و...

عواملی از قبیل آماده نبودن شرایط تهیه بستر، فراهم نبودن نهاده ها، یا تناوب زراعی رایج در منطقه معمولا از جمله عواملی هستند که سبب تاخیر در کاشت کلزا می شوند، آزمایش حاضر با هدف ارزیابی میزان خسارت ناشی از تاخیر در کاشت، تعیین و تفکیک میزان اثر مهم ترین عوامل موثر در عملکرد کلزا هیبرید hyola308  در قالب طرح آماری بلوک های کامل تصادفی با هفت تاریخ کاشت15/8 الی27/9 بـه فاصلـه یـک هفتـه، طـی دو سـا...

در این مقاله در پی آنیم تا مفهومی از مفاهیم بنیادی پزشکی را مورد بررسی و پ‍‍ژوهش فلسفی قرار دهیم. معمولاً هدف از چنین مطالعاتی که در حوزه ی مطالعات فلسفه ی پزشکی جای می گیرند، ایجاد تصوری واضح و متمایز از اصول فلسفی پزشکی است تا عمل پزشک را بر اساس درکی روشن از بنیادهای دانش خویش تنظیم کند. در این مقاله مفهوم علیت در پزشکی را با رویکرد فلسفی و تحلیل تاریخی مورد ارزیابی قرار می دهیم و در پی آن هس...

از قرن ها پیش، اندیشمندان و حکمای مسلمان با الهام از آیات نورانی قرآن کریم و با براهین متقن عقلی به اثبات سریان داشتن علم و آگاهی در میان اشیای مادی پرداخته بودند. دانشمندان علوم تجربی به امکان وجود نوعی شعور و آگاهی در برخی مواد و اشیای ظاهراً بی جان اشاره داشته اند. گستردگی «علم» در سراسر هستی حتی در ذرات مادی، فیزیک را نیز در این بحث سهیم می کند. در نظریة کوانتوم، بعضی پدیده ها از جمله آزمایش...

یکی از چالش‌های جدید در برابر برهان نظم، نظریه کوانتوم است. فیزیک کوانتوم که بر پایه عدم قطعیت، احتمال و آمار بنا شده، در تفکرات فلسفی انسان تأثیر به‌سزایی داشته است. نظم در طبیعت از جمله مفاهیمی است که در پرتو این نظریه با تغییر معنایی شگرفی روبه‌رو است. در فیزیک جدید، امکان رسم‌خط قاطعی بین عین معلوم و ذهن عالم وجود ندارد و برخی حتی معتقدند «شیئیت» یک ذره کوانتومی در گرو مشاهده ناظر است. با ...