پیشینة ادبیات تطبیقی، بنا بر اسناد و مدارک، به گذشته های دور می رسد؛ اگرچه به طور رسمی، واژگان ادبیات تطبیقی را پیشینیان برای موازنه و سنجش ادبیات و دانش هایتطبیقی به کار نبرده اند. امّا سال 1828 م. را برخی محقّقان ادبیات تطبیقی آغاز پیدایش این دانش می دانند که در دانشگاه سوربن فرانسه، در درس تاریخ ادبیات فرانسه، ویلمن ارائه کرده است. دانشی که چشم انداز تازه ای از بررسی و تحقیق برروی مطالعة ادبیا...

میان شعر معاصر فارسی و عربی به دلیل برخورداری از پیوند های دور و دراز تاریخی، بسترهای سیاسی و اجتماعی مشابه، نیز زمینه های فرهنگی نزدیک به هم و تأثیرپذیری از فرهنگ و ادب اروپا، شباهت های انکار ناپذیری وجود دارد. یکی از رویکردهای مشترکِ شاعران معاصر فارسی و عربی پس از انقلاب ادبی و تأثیرپذیری از فرهنگ و ادبیات اروپا، کاربرد سنت های کهن به ویژه اسطوره ها است. شاعرانِ نوپرداز در هر دو قلمرو ادبی فار...

ادبیات تطبیقی یکی از مهم ترین شاخه های ادبی است که به بررسی وجوه اشتراک یا افتراق آثار نویسندگان و یا شاعران مختلف می پردازد تا از این طریق به درک هر چه بهتر این آثار کمک کند. سیدونی گابریل کولت ( sidonie gabrielle colette ) نویسنده فرانسوی و فروغ فرخزاد شاعر ایرانی ، اگر چه دست پرورد ه ی دو فرهنگ متفاوت هستند امّا به خلق مضامینی پرداخته اند که از رویکرد نقد مضمونی قابل مقایسه می باشد.آیا نوشتار...

در این پژوهش سعی شده است تا با استفاده از تحلیل محتوای مدارک حوزه های کتاب سنجی، علم سنجی و اطلاع سنجی، تعاریف، شاخص ها و کاربردهای هر یک از این سه حوزه شناسایی، تفاوت ها و تشابهات آن ها، روشن و حدود و دامنه هر سه حوزه مشخص تر شود تا تمایز حوزه ها از یکدیگر امکان پذیر گردد. به منظور افزایش کارآیی این حوزه ها در ارزیابی تولیدات علمی نسبت به شفاف سازی و مرزبندی دامنه کتاب سنجی، علم سنجی و اطلاع س...

ادبیات زنانه یکی از مهمترین موضوعات مطرح شده در زمینه ی نقد ادبی معاصر است. هر چند که میان پژوهندگان و منتقدان، اختلاف نظرهای بسیاری پیرامون موضوع یاد شده وجود دارد برخی از ایشان بر آنند که ادبیات زنانه به هیچ روی وجود نداشته است و تقسیم ادبیات به مردانه یا زنانه تنها بازی با کلمات و اصطلاحات است در مقابل برخی دیگر بر این عقیده اند که ادبیات زنانه در واقع جزئی حقیقی از ادبیات به شمار می رود. به...

نگاه، موضوع، فکر، نحوه بیان، ساختار، لحن و بسیاری از عناصر جمال شناختی این اشعار مربوط به تأثیرپذیری آنها از منابع خارجی است. شعر «یاد آر ز شمع مرده» دهخدا از نظر تاریخی و ادبی جایگاه ویژه ای در تاریخ ادبیات و شعر عصر جدید فارسی دارد و اولین شعر مهم و تأثیرگذار فارسی است که به صورت مستقیم از شعر غربی تأثیر پذیرفته است. تصاویر مشترکی میان این شعر و شعر «به یاد آر» آلفرد دو موسه و هم چنین شعر «یا...

ادبیات فلسطین به ویژه بعد از سال (1967) و ادبیات پایداری ایران در دوره ی هشت-ساله ی جنگ تحمیلی(1988-1980)، دو نمونه ی بارز از ادبیات مقاومت در حوزه ی ادبیات عربی و فارسی دوره ی معاصر به شمار می روند وداستان «دا» و «الصبار» از برجسته ترین نمونه های داسـتانی آن هستند که علاوه بر ترسیـم اشغال سرزمین، عکس العمل مردم را نسبت به آن مجسـم می نمایند. از این رو شخصیت و شیوه ی شخصیت پردازی و نقش گفت وگ...

در سال­های اخیر از ادبیات تطبیقی در کشورهای اروپایی و از آن جمله کشورهای آلمانی­زبان استقبال بسیاری می­شود. این رشتۀ علمی در آغاز سدۀ نوزدهم بنیانگذاری شد و در کشورهای آلمانی­زبان نیز فعالیت­های علمی بسیاری در این زمینه انجام شده است. از دیگر سو گروهی باور دارند که گوته با طرح مفهوم ادبیات جهانی از بنیانگذاران اصلی ادبیات تطبیقی بوده است. در مقالۀ حاضر تلاش آن است که ضمن معرفی ادبیات ملی، ادبیا...

اصطلاح ادبیات تطبیقی((comparative literature نخستین بار در فرانسه و در سخنرانی های آبل ویلمن به کار رفت، لیکن آن ادبیات تطبیقی که ویلمن و معاصران وی از آن سخن می گفتند شیوه و روش علمی مشخصی نداشت و در واقع فقط نوعی مقایسه بین ادیبان کشورهای اروپایی بود.ادبیات تطبیقی در واپسین سال های سده نوزدهم میلادی به شیوه های صحیح علمی آراسته شد. کتاب« روسو و اصول جهان وطنی ادبی» اثر ژوزف تکست، نخستین پژوهش...

ما برای شناخت و شناساندن خود به دیگران به ادبیات تطبیقی نیازمندیم ادبیات تطبیقی افزون بر اینکه راه را برای شناخت بهتر و عمیق تر ادبیات ملی و قومی ایجاد می کند، پلی است که فرهنگ و ملل مختلف را به هم متصل می سازد. در سال های نخستین سده بیستم میلادی، هم زمان با ترجمه آثاری از ادبیات اروپایی به زبان عربی ، این شاخه از ادب، مورد توجه پژوهشگران ادبیات عربی قرار گرفت، به گونه ای که امروزه در کشورهای ع...