علمای شیعه از دوران قبل از ناصرالدین شاه به عنوان تنها ملجاء وپناهگاه توده مردم ایران به حساب می آمدندوبراساس شرایط خاص سیاسی واجتماعی قدرت آنها دارای فراز نشیب های فراوانی بوده است.اما با حکومت طولانی مئت ناصرالدین شاه، که تحقیقاً نیم قرن (50سال)به طول انجامیدعلمای شیعه،نه تنها در بین مردم به مسائل شرعی وعرفی می پرداختندوبرای حفظ استقلال ایران در مقابل اجانب بخصوص دول انگلستان وروسیه وبیداری مر...

مقالۀ حاضر با بررسی دیدگاه های عالمان سدۀ اخیر حوزۀ علمیۀ اصفهان در مسئلۀ علم امام، تلاش دارد تا دیدگاه های جریان های فکری این حوزه را در این زمینه به تصویر بکشد. در این مقاله ضمن اشاره به استدلال ها و تبیین های علمای این دورۀ اصفهان، سه جریان فکری معرفی می شوند: 1. جریان فلسفی و عرفانی ای که علم امام را مطلق و فعلی دانسته و به عمومیت آن معتقدند؛ 2. جریان حدیثی ای که علم امام را مشروط می داند، ...

تصور رایج آن است که آرا و اندیشه های ابن خلدون در حوزه فکری شیعه رواج نیافته است. این تصوّر تا چه اندازه به واقعیت نزدیک است؟ گفتار حاضر در صدد پاسخ گویی به این پرسش است. در این تحقیق، بسیاری از منابع علمای شیعه بررسی گردیده و از آن میان، 54 اثر شناسایی شده که در آنها از آرای ابن خلدون سخن به میان آمده است. بنابراین، درستی این تصوّرِ رایج، محل تردید است.

مطالعه تاریخ اسلام، نشانگر دوگونگی رفتار علمای اهل سنت و امامیه با خلافت اسلامی است. علما به دلیل تسلّط بر مبانی فقه و کلام اسلامی، می توانستند نقش مهمی در صورت بندی مبانی مشروعیت قدرت خلافت اسلامی، ایفا کرده و به عنوان، نظریه پردازان قدرت، در خدمت خلافت قرار گیرند، چنان که در خلافت بنی امیه، برخی از علمای اهل سنت چنین نقشی را بر عهده گرفته و به حمایت از امویان پرداختند. در مقابل عده دیگری از عل...

سمرقند در همۀ زمان ها شهرت خود را همچون مهد علم و ادب نگاه داشته است. از اینجاست که بسیاری دانشمندان از قدیم تا کنون، پیوسته به تحقیق تاریخ سمرقند کوشیده و در این زمینه آثاری پرارزش از خود به میراث گذاشته اند. یکی از این آثار کتاب القند فی ذکر علمای سمرقند است که از رسالت تاریخی و مقام علمی و فرهنگی این شهر باستانی در مسیر تاریخ گواهی می دهد و به قلم نجم الدین ابوحفص عمربن محمدبن احمد نسفی (۱۰۶...

تاثیر نفوذ و گسترش آیین اسلام بر ایران و آثار اندیشمندان ایرانی (تالیف و ترجمه)، واقعیتی انکارناپذیر است. از این رو علاوه بر آثاری با عناوین و متن فارسی از جمله حماسه های ملی و تاریخی و منظومه های غنایی، آثار بسیاری نیز با عنوان تازی و متن فارسی و حتی با عنوان و متن عربی به رشته تحریر و ترجمه درآمد. در قرون اولیه، به سبب مشکل بودن زبان پهلوی، با حمایت و تشویق حکام عرب، آثار فراوانی توسط علمای ا...

یکی از بزرگ‌ترین تحولات ایران در اوایل سال‌های 1301 تا 1302 شمسی، مهاجرت علمای عراق به ایران بود که شخصیت‌ها و علمای مشهوری در آن گرد هم جمع شدند و نقش برجسته‌ای در حوادث ایران ایفا کردند. این پژوهش، با روش توصیفی ـ تحلیلی مهاجرت علما به ایران و بازتاب و پیامدهای آن را مورد توجه قرار داده است، مهاجرتی که در دو زمان انجام گرفت، نخست در اواسط 1301شمسی، همزمان با حکومت ملک فیصل، که شیخ محمد خالصی...

مقدمه: یکی از شیوه‌های کمک به زوجین نابارور، استفاده از روش‌های کمک باروری است. در فرآیند درمان ناباروری به روش رحم جایگزین نیاز به مشارکت فرد سوم پیامدهای ویژه قانونی - حقوقی، فقهی و اخلاقی را در پی خواهد داشت. مطالعه مروری حاضر با هدف بررسی مطالعات صورت گرفته پیرامون جنبه‌های قانونی - حقوقی، فقهی و اخلاقی رحم جایگزین در ایران با تأکید بر جنبه مشاوره انجام شد. روش‌کار: مطالعه مروری حاضر حاصل ...

تاثیر نفوذ و گسترش آیین اسلام بر ایران و آثار اندیشمندان ایرانی (تالیف و ترجمه)، واقعیتی انکارناپذیر است. از این رو علاوه بر آثاری با عناوین و متن فارسی از جمله حماسه های ملی و تاریخی و منظومه های غنایی، آثار بسیاری نیز با عنوان تازی و متن فارسی و حتی با عنوان و متن عربی به رشته تحریر و ترجمه درآمد. در قرون اولیه، به سبب مشکل بودن زبان پهلوی، با حمایت و تشویق حکام عرب، آثار فراوانی توسط علمای ا...

پرسش اصلی مقاله این است که چگونه در دوران معاصر، علمای دیوبند بر سلف یها تأثیر گذاشته اند؟ فرضیه اصلی این است که در دوران استعمار بریتانیا و بعد از شکست انقلاب مسلمانان هند در سال 1857 م ارتباط علمای بزرگ دیوبندی شبه قاره با علمای حرمین شریفین مکه مکرمه و مدینه منوره باعث شد تا تأثیراتی را از قبیل بهره علمی در مراکز دانشگاهی، فروکاستن افراط عقیدتی و غرور علمی سلف یها، ترویج تصوف و عرفان در دو ا...