جاودانگی عذاب اخروی به عنوان یکی از مباحث اصلی آخر ت شناسی اسلامی به دلیل ارتباط با بحثجایگاه مهمی در اغلب مکاتب کلامی با رویکردها و تفاسیر مختلف داشته است . ظاهر اً « مرتکب کبیره »محی الدین بن عربی در عالم اسلام نخستین کسی است که بر خلاف مشهور، اعتقادی به سرمدیت عذابنداشته، جهنم را پدیده ای دگرگون شونده و امری نسبی م ی داند. بنابر تلقی وی، عذاب - از ریشه عذب -نسبت به گروه های مختلف از دوزخیان، ...

موضوع این پژوهش ابزارهای عذاب از دیدگاه قرآن می باشد که در دو بعد ابزارهای دنیوی و اخروی مورد بررسی قرار می گیرد. از آنجا که همه ی انسان ها در آرزوی نیل به سعادت و خوشبختی بوده تا در دنیا و آخرت غرق در نعمات الهی شوند و از طرفی این نیاز فطری بشر است که از عذاب الهی همواره تبرّی می جوید، بنابراین برای آشنایی بیشتر با این مسأله لازم است که از ابزارهای عذاب الهی شناخت کافی داشته باشد. هدف از بیان ا...

قدرت سیاسی به معنای توان تأثیرگذاری در حوزه اجتماعی، از مباحث محوری سیاست است. براساس نظام قدرت در قرآن کریم، خداوند قادر مطلق است و او بنا بر حکمت، افرادی را از قدرت انجام کار یا تأثیرگذاری بر دیگران برخوردار می گرداند. جبهه ایمان از قدرت اقناعی، نرم، نظامی و امدادهای غیبی برخوردار می باشد و کاربرد قدرت توسط آن برای حاکمیت دین در جامعه مشروع می باشد. کفار نیز از قدرت سخت از جمله نظامی، اقتصادی...

آیۀ 81 سورۀ بقره دربارۀ عذاب گناهکارانی است که خطا و گناهشان بر جان آنان چیره شود. ویژگی عذاب آنها جاودانه بودن است. از آنجایی که اهل گناه، ممکن است کافر و ممکن است مسلمان باشند، در میان صاحب­نظران و مفسران، دربارۀ ابدی بودن عذاب اهل ایمان به جهت وجود ادلۀ دیگری دایر بر پاداش دایمی داشتن آنها، اختلاف نظر به وجود آمده است. این اختلاف مبتنی بر نوع نگرش هر یک از مفسران و یا گروه­ها دربارۀ تفسیر مت...

خوارج، به منزلۀ یکی از گروه های کلامی مطرح در قرن های اول و دوم، نگرش خاصی به زن داشتند. آن ها در باب زن و حضور وی درعرصه های سیاسی و اجتماعی ـ همچون مسئلۀ ازدواج، رفتار با اسیران زن، حضور زنان در نبردها و نیز خلافت زنان ـ نظرهای کاملاً متفاوتی ارائه دادند که تأثیر پذیرفته از نگاه سطحی و ظاهری آن ها به آیات قرآن و نظریه های اهل کتاب و فرق اسلامی است. باید گفت خوارج با اینکه از متن جامعۀ اسلامی ب...

چکیده رجعت در لغت به معنای بازگشتن است؛ و در اصطلاح مراد از آن زنده شدن و بازگشتن گروهی از مردگان، (مومنان خالص و کفار بسیار شرور) هنگام ظهور حضرت مهدی (عج) است تا نیکان با مشاهده دولت آن حضرت شادمان شوند و به فیض نصرتش مفتخر گردند؛ و انسان های شرور نیز با مشاهده دولتی که هرگز نمی خواستند غمگین گردند و به ذلت و خواری برسند و عقوبت و عذاب ببینند و به دست دوستان آن حضرت کشته شوند. در اثبات رجعت،...

چکیده: موضوع این رساله بررسی عذاب های دنیوی الهی و انسان معاصر می باشد. هدف از این تحقیق، روشن شدن عذاب های دنیوی الهی، امکان استمرار آن ها و چگونگی نزول یا عدم نزول آن ها بر انسان معاصر می باشد. این پژوهش با تکیه بر آیات قرآن، روایات معصومین(ع) و نظریات دانشمندان، به ویژه اندیشمندان مسلمان صورت گرفته و مشتمل بر پنج فصل می باشد. در فصل اول به بررسی کلیات پرداخته شده است. فصل دوم به تبیین فلسف...

تقریباً همه‌ی دانشمندان مسلمان، اعم از فیلسوف، متکلّم، عارف و مفسّر، در اصلِ جاودانگی و خلود در دوزخ اتّفاق­نظر دارند، امّا این‌که خلود در دوزخ مستلزم عذاب دائم و ابدی است یا با انقطاع عذاب نیز می‌تواند همراه باشد مسأله‌ای است که محلّ تشتّت آرا و انظار واقع شده است. ابن­عربی و، به تبع او، ملاصدرا معتقدند هیچ ملازمه­ای بین خلود در دوزخ و عذاب دائم وجود ندارد، بلکه با توجّه به مقتضای قاعده‌ی امتناع قسر دا...

  براساس آموزه‌هایِ دینیِ ادیان بزرگ توحیدی، خداوند در جهان دیگر و در روز داوری بر اعمال و نیات همگان داوری خواهد کرد و این داوری عادلانه است. او به هر عملی، حتی کوچک‌ترین آن‌ها، رسیدگی خواهد کرد و جزای همگان را خواهد داد و از جمله، برخی گناهکاران را به عذاب جاویدان محکوم خواهد کرد. در مورد این آموزة دینی دست‌کم دو اشکال مهم طرح شده است: 1. عذاب جاویدان با عدالت الهی ناسازگار است؛ 2. عذاب جاویدان...

چکیده وقتی نام "ابن‌عربی" به گوش می‌خورد، عرفان نظری در ذهن شنونده تداعی می‌گردد و آدمی می‌انگارد که جمیع مباحث کتاب‌های معروف وی صرفاً متکفل بیان عرفان ناب اسلام است. مباحثی همچون عذاب نشئه آخرت، خلافت، امامت، ولایت و... لیکن بعد از ژرف‌نگری در آثار برجسته آن عارف نامدار، آدمی می‌بیند که بسیاری از مباحث کلامی و حتی فقهی در این کتاب‌ها به‌نحو برجسته‌ایی مطرح گردیده و با مباحث عرفانی خلط شده‌است...