شهرهای کهن ایران به زیباترین وجه بیانگر هویت کالبدی و بصری برای درک کارکردهای شان بوده اند؛ لیکن امروزه منظر شهرها فاقد چنین هویتی اند. به عبارت دیگر، سیمای بیرونی عناصر شهرهای معاصر انعکاس دهندة هویت ساکنان آنها نیست و چنین به نظر می رسد که هیچ تلاش آگاهانه و هدفداری به منظور هویت بخشی به آنها صورت نپذیرفته است. در این شهرها، بسیاری از نشان ها و نمادهای هویت فرهنگی یا به کلی از بین رفته اند و ...

اختلاف بر سر تعیین مرزها، ناآرامی و ناامنی در مرزها، مسئله رود هیرمند و مشکل مهاجرت اتباع دو کشور به شهرهای مرزی یکدیگر در دوره رضاشاه ) 6311 م/ 6901 ش- 6316 م/ 6910 ش( محورهای این مقاله را تشکیل می دهد. کشور افغانستان، یکی از مهم ترین همسایگان ایران، نقش مهمی در روابط خارجی ایران داشته است. بنابراین در این پژوهش تلاش شده است از دغدغه ها و چالش های این دو کشور در مرزها و اقدام های به کاررفته آگ...

علی رغم وجود پایه‎های غنی فرهنگی، تاریخی و فناورانه در معماری و شهرسازی ایران، شرایط امروزی مبین ضعف، ناکارائی، ازخود بیگانگی و بحران هویتی است. عدم وجود یک الگوی شیوه‎مند برای پیاده‎سازی خواسته‎های دلسوزانه نسبت به رویکردهای شهرسازی اسلامی از مهم‎ترین مسائل امروزین است. این مسأله در بازسازی بافت‎های تاریخی شهری نمود ویژه‎ای پیدا می‎کند. مشکلات یاد شده به طور خاص با تکیه بر نمایانگر ریخت شناسی،...

متون دوره ی آشور نو طی نیمه نخست هزاره اول و فاصله ی سال های 866 تا 639 ق.م.، در منطقه غرب ایران به پادشاهی الیپی اشاره داشته اند؛ اما ابعاد وجودی این پادشاهی تاکنون ناشناخته باقی مانده است. به ویژه در رابطه با مباحث جغرافیای تاریخی الیپی به غیر از موقعیت نسبی آن در ارتباط با دیگر ایالت های غرب ایران، دیگر جنبه های جغرافیای تاریخی این پادشاهی (قلمرو، ایالت ها، مراکز حاکمیتی و ...) مبهم مانده اس...

شهرهای تاریخی دربردارندة ساختاری‌اند که در گذار زمان و براساس ویژگی‌های هویتی شکل گرفته و در قالب عناصر و روابط تاریخی‌ تجلی یافته‌اند؛ از این‌رو نمی‌توان نسبت به کیفیات مداخلاتی که در آنها صورت می‌گیرد، بی‌اعتنا بود. تبریز از شهرهای مهمّ تاریخی ایران است که هویت ساختاری آن در طول تاریخ، به‌واسطة مداخلات صورت گرفته در عرصه‌های تاریخی‌اش متحول شده است. نوشتار حاضر باهدف شناخت تغییرات پدید آمده در...

چکیده شهر را باید آیینه تمام­نمایی دانست که هر نوع تغییرات در آن ارتباط بسیار نزدیکی با نظامهای سیاسی، اقتصادی، اجتماعی و فرهنگی جوامع مختلف دارد. درواقع ادارۀ شهر در هر دوره­ای نشان‌دهندۀ مناسبات و روابط نظامهای مختلف حاکم بر شهر است. برای بررسی این تغییرات نیازمند مطالعه روابط و مناسبات حاکم بر جوامع شهری هستیم. آنچه در این بین  شهر را ببیشتر تحت تأثیر قرارداده است ساخت قدرت در شهر است که در...

مباحث زیادی درباره بافت کالبد تاریخی شهر با نگرش‌های مختلف در ادبیات شهرسازی و معماری جهانی مطرح شده است. در ایران، بررسی‌های عمومی و پراکنده‌ای از آن‌ها تاکنون ارائه شده است. گونه‌گونی و پیچیدگی بافت‌ها سبب شده، تا دستیابی به بافت‌شناسی آن‌ها، به عنوان هدف اصلی این مقاله مطرح باشد. به این منظور، مطالعاتی در حوزه‌های علمی مختلف انجام گرفت. نظریه‌ها، نگرش ها و چارچوب مفهومی «بافت» مورد توجه قرار...

افت تاریخی شهر ایرانی  اسام ی با ارزش کالبدی و فرهنگی نهفته در خود، از هویت شهری بالایی برخوردار است، در نتیجه حفظ بافت های تاریخی ب هعنوان هویتی ضروری برای ادامه حیات شهرها مطرح می گردد. در واقع هویت، پاسخی به پرسش در خصوص چیستی یا کیستی است که در بستر تاریخی جامعه شکل م یگیرد. یکی از دلایل اصلی بحران هویت امروزین شهرها را می توان نا کارآمدی بافت های تاریخی ذکر نمود. با گذر زمان، لاجرم، تغییر ...

معماری آثار و ابنیه تاریخی ایران یکی از مهم ترین موضوعات مهم و قابل توجه برای سیاحان عصر صفوی بوده است. سیاحانی که با سفر به ایران و ارائه توصیفات خود موفق شده اند گنجینه های هنری و تاریخی باارزشی از خود برجای گذارند. امروزه بامطالعه این سفرنامه ها می توان به اطلاعات بسیاری در رابطه با وضعیت شهرهای ایران و ابنیه آن ها دست یافت که کمتر در منابع تاریخی آن دوره به چشم می خورد. سیاحان در سفرنامه ها...

شهرها، فضاهای شهری و آثار برجسته ای در طول تاریخ پرفراز و نشیب ایران و دوره های تاریخی مختلف شکل گرفته اند که برخی از آن ها تا کنون حفظ شده اند. بسیاری از این شهرهای تاریخی بیان کننده ی گنجینه ای از اصول و قواعد طراحی شهری می باشند. طراحی در توسعه های جدید شهری اعم از بخش های قدیمی و یا شهرهای جدید باید با توجه به اصول شکل گیری شهرهای تاریخی، فضاهای شهر ایرانی باشد. هم چنین فهم درست تجربیات گذش...