هزار و چهارصد و اندی سال است که از نزول قرآن کریم به زبان عربی می گذرد. درک صحیح آیات قرآن نیازمند دانش هایی است که برخورداری از آنها به فهم ایات آن کمک شایانی می کند. علوم بلاغی که از زمره ی دانش های پیش نیاز در فهم صحیح قرآن به شمار می رود، در آن از اصول و قواعدی سخن گفته شده است که اگاهی از آن نقش انکار ناپذیری در تبیین و تحلیل اعجاز بیانی قرآن و پاسخگویی به برخی شبهاتی که در این باب مطرح ش...

اندیشه برتر دانستن زبان عربی، باعث توجه زبان‌شناسان، قرآن‌پژوهان و مفسران به کاربرد واژه‌های غیرعربی در قرآن و طرح مباحث مناقشه‌ای و چالش برانگیز شده است. هر یک از مخالفان و موافقانِ وجود واژه‌های معرب در قرآن، دلایلی را برای اثبات مدعای خود مطرح نموده‌اند؛ این مقاله بر آن است تا با توجه به این که از یک‌سو آیاتی از قرآن به عربی بودن آن تأکید دارد و از سوی دیگر وجود واژه‌های غیرعربی نیز قابل انکا...

امّی بودن پیامبر اکرم(ص) در معنای ناتوانی در خواندن و نوشتن، یکی از مباحثی است که قرآن کریم  بر آن تصریح دارد. آیات، روایات و اسناد تاریخی این مطلب را به طور حتم اثبات می‌کنند که پیامبر اکرم(ص) تا زمان بعثت توانایی خواندن و نوشتن نداشت. این مهم مورد اتّفاق اندیشمندان اسلامی فریقین می‌باشد. امّا با وجود این، شبهات فراوانی در این باره از سوی برخی از مستشرقان مطرح گردیده که معتقدند پیامبر اکرم(ص) قبل...

چکیده یکی از ابعاد اعجاز قرآن ‌کریم «اعجاز تشریعی» است؛ بدین معنا که احکام شرعی قرآن در ابعاد فردی و اجتماعی ویژگی‌هایی دارد که هیچ بشری قادر به عرضۀ هماوَردی برای آن نیست. هماهنگی قرآن با عقل و فطرت، توجه به تمام جنبه‌های زندگی فردی و اجتماعی انسان‌ها، مبرا بودن قرآن از هر گونه تناقض، ارائۀ آن توسط فردی درس‌نخوانده، توافق قوانین قرآن با علم و ... زمینه‌ساز اعجاز تشریعی شده است. مفسران همواره ب...

رجعت یکی از آموزه‌های مهم در تشیع است که از ابتدا موافقان و مخالفانی داشته است. رجعت بازگشت عده‌ای از افراد است که از دنیا رفته‌اند، ولی قبل از قیامت دوباره به دنیا باز خواهند گشت. این امر شامل حال کسانی خواهد شد که یا ایمان خالص داشته باشند، یا کفر محض. قفاری از جمله کسانی است که در کتاب خود با عنوان اصول مذهب الشیعه انتقاداتی را بر رجعت وارد کرده است. در این مقاله می‌کوشیم از طریق آی...

کتاب اعجاز القرآن باقلانی در میان مسلمانان از جایگاه والایی برخوردار شد، چنانکه در موضوع خود مدتها مرجع بلامنازع بوده است. طرح و بررسی موضوعات متنوع علوم قرآنی در این کتاب حاکی از جامعیّت علمی مؤلف آن است. او ضمن نقد اشعار شعرای بزرگ عرب به منظور اثبات اعجاز قرآن، جنبه های بلاغی و کلامی اعجاز را بیان داشته است؛ که در همین راستا به برخی از سرقات او نیز اشاره می شود.

یکی از بحث های دیرینه در عقاید اسلامی، بحث و گفتگو در مورد ضرورت یا عدم ضرورت عصمت در امام است. در مذهب شیعه بر ضرورت وجود عصمت در امام اتفاق نظر می باشد؛ چرا که مقام امامت، پایه و اساس اسلام را تشکیل می دهد؛ و از جمله دلایلی که برای اثبات اعتقاد خود می آورند؛ آیات، و روایاتی است که از پیامبر (ص) و ائمه معصومین (ع) رسیده؛ از جمله آن آیات، آیه 33 سوره احزاب می باشد، در این نوشتار روایات عصمت، که...

چکیده وحدت میان آیات قرآن کریم، از جمله ی بارزترین ویژگی های قرآن است، که وحیانی بودن آن را نیز اثبات می کند. آیات قرآن مکمّل یکدیگرند و همه به موازات هم و در امتداد یک اصل یعنی توحید بنا شده اند و رو به سوی یک هدف دارند. مسلمانان همواره بر این اعتقادند، که هیچ گونه اختلاف و تناقضی در میان آیات این کتاب وجود ندارد و وحدت و انسجامی کامل در میان آن ها برقرار است و اندیشمندان مسلمان، این خصیصه را ...

قرآن کریم برخوردار از وجوه مختلف اعجاز بیانى، تشریعى، علمى اخبار غیبى، آفرینش‏هاى هنرى و... مى‏باشد. اما در عین حال عالمان و اندیشمندان قرآنى بر این باورند که وجوه اعجاز قرآن تنها منحصر به این وجوه نمى‏باشد و این راه به روى همه انسان‏ها گشوده است تا با تدبر و تأمل بیشتر در قرآن وجوه دیگرى از اعجاز آن را آشکار سازند. یکى از مباحثى که در قرن اخیر از سوى بعضى قرآن پژوهان مطرح شده است، نظریه «اعجاز...