در دوران ساسانیان، شاه زادگان دودمان سلطنتی، به ویژه ولی عهد، باید هنرها و فنون گوناگون شاهانه هم چون اسب سواری، زوبین افکنی، کمان داری، شکار، چوگان بازی، و دیگر آیین های در پیوند با شهریاری را می آموختند، هم چنین به شاه زادگان دادگری، بخشندگی، وفاداری به پیمان ها، خویشتن داری، و جوان مردی آموزش داده می شد. گه گاه آموزش این هنرها و ویژگی های سودمند برای شهریاری به شیوه ای بود که می توان آن را «...

با تشکیل حکومت صفویه (907 هـ.. ق) سرزمین ایران بعد از قرن­ها فرمانروایی بیگانگان دوباره به کشوری قدرتمند و مستقل در شرق بدل شد، احیاء امنیت داخلی و قانون و نظم و تجدید سازمان سپاه و اصلاح نظام اداری و اقتصادی در طول مدت حکومت صفویه، به خصوص دوره شاه عباس اول (1038-996 هـ.. ق) باعث شد که به حکومت صفویه هویت ارضی و سیاسی دهد. در این میان بررسی وضعیت اقتصاد ایران در زمینه روشن شدن ساختار مالی و دا...

پس از ورود برخی از علمای شیعه به حوزۀ سیاست در دورۀ شاه تهماسب اول، مرحلۀ جدیدی در مناسبات علما و فقهای شیعی آغاز شد. این مناسبات اگرچه در دورۀ شاه اسماعیل دوم با وقفه ای کوتاه مدت مواجه گردید، ولی هیچ گاه قطع نشد و در طی دورۀ صفوی تداوم یافت. مسئله این است که آن بخش از علما و فقهای شیعه که در دورۀ شاه تهماسب وارد صحنه سیاسی شده بودند و حتی شاه برخی از آن ها (از جمله محقق کرکی) را اختیاری در ام...

 تنش شوری یکی از عامل­های مهم محدود کننده تولید انجیر به ویژه در منطقه­های خشک و نیمه­خشک می­باشد. به منظور بررسی تأثیر سطح­های شوری 6/0، 4 و 8 دسی زیمنس بر متر بر 3 رقم انجیر ’سبز‘، ’پیوس‘ و ’شاه انجیر‘، آزمایشی به صورت فاکتوریل (3×3) در قالب طرح کامل تصادفی در چهار تکرار اجرا و برخی از ویژگی­های رشدی و فیزیولوژیکی این سه رقم ارزیابی شد. شوری به طور معنی­داری موجب کاهش طول و قطر شاخه، وزن خشک ...

به منظور بررسی الگوی رشد و شاخص های طولی و وزنی بدن شاه میگوی چنگال باریک (Astacus leptodactylus) در مراحل مختلف زندگی ، حدود 10 هزار عدد نوزاد در استخر خاکی که تقریباً مشابه زیستگاه طبیعی آنها بود رها سازی شدند. نمونه برداری از جمعیت شاه میگو ها در سال های 1385-1387 و در چهار مرحله شامل زیر 2 ماه، 4 ، 6 و 15 ماهه انجام گرفت. شاخص هایی مانند طول کل، وزن کل، وزن چنگال و وزن گوشت شکم به تفکیک در 2...

چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می‌شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن‌الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره‌مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده‌اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مثن...

چکیده: مثنوی سرایی عرفانی که با سنایی آغاز شد و با عطار و مولانا به اوج تکامل خود رسید، به عنوان نوع ادبی مهمّی تلقی می‌شود که ترسیم کنندۀ زوایای فراوانی از احساس و اندیشۀ عرفانی شاعران است. در بین مثنویهای عرفانی و حکمی، مخزن‌الاسرار نظامی از چنان جایگاه و اهمّیّتی بهره‌مند است که پس از نظامی بیش از یکصد و پنجاه شاعر به پیروی از آن طبع آزمایی کرده‌اند. نوشتار حاضر به معرفی اجمالی یکی از این مثن...

طریقة شاه نعمت الله ولی براساس آنچه در کرسی نامه ها آمده است به احمدغزالی(د 520 ق)، ازعرفای مکتب خراسان و قطب سلسلة معروفیه، منتهی میشود. این طریقه در مغرب عالم اسلامگسترش یافته و با چند واسطه به ابومدین (د 594 ق) در تلمسان الجزایر رسیده و سپس تا شاهنعمت الله ولی (د 834 ق) امتداد پیدا کرده است. نام ابومدین بهعنوان شیخِ ابنعربی به کرّات درنوشته هایش مشاهده میشود. بنابراین با یافتن مستنداتی دالّ بر ...

مفاهیم مربوط به اسلام از همان زمان ورود اسلام به ایران، در حوزۀ زبان و ادبیّات فارسی به شکل گسترده ای وارد شده است و بیشتر شاعران و ادیبان فارسی به موضوعات عرفانی و اسلامی پرداخته¬اند. از جمله مهمترین مسائل عرفان اسلامی که شاعران فارسی، بخصوص از قرن هشتم به بعد به آن پرداخته¬اند، اندیشه¬های عارفانۀ ابن عربی است. در این میان، یکی از شاعرانی که به برجسته ترین موضوعات عرفان اسلامی پرداخته است، شاه ...

بر پایه‌ی نسبت خرقه‌ی شاه نعمت ‌الله ‌ولی در شجره‌نامه‌اش، طریقه‌ی احمدغزالی که رفتن این طریقت به مغرب از مسلّمات تاریخ است با چند واسطه به شیخ ابومدین در تلمسان الجزایر می‌رسد. وپس از او نیز با‌ میانجیگری مشایخی به شاه نعمت ‌الله ‌ولی در ایران می‌رسد. ابن‌عربی به عنوان پدرعرفان نظری، ابومدین را در جای‌جای نوشته-هایش گرامی داشته و با عنوان شیخنا یا ابوالّنجا از او یاد می‌کند. فخرالّدین عراقی صوفی...