آنچه بیش از پیش در عرصة سیاسی روسیه مشهود است، افزایش روزافزون نقش انرژی در سیاست خارجی- امنیتی این کشور در سال‌های اخیر است. تا آنجا که براساس «راهبرد انرژی فدراسیون روسیه 2020»، انرژی به بزرگ‌ترین ابزار هدایت سیاست داخلی و خارجی این کشور تبدیل خواهد شد. این نوشتار می‌خواهد با استفاده از رهیافت نوواقع‌گرایی تدافعی به این سؤال پاسخ دهد که چرا روسیه سیاست خارجی- امنیتی خود را به انرژی پیوند زده ...

تغییر شکل نظام روابط بین‌الملل در سطح منطقه‌ای بر اثر وقوع انقلاب‌های عربی، ظهور تنش‌های جدید از جمله تشدید تقابل شیعی-سنی، و سطح بالای ناپایداری در منطقه، منافع روسیه را تحت تاثیر قرار داده‌ است. روسیه با جهان عرب روابط نظامی-سیاسی و تجاری دارد که تاثیرات "انقلاب‌های عربی" باعث محدود شدن این روابط شده است.  این وضعیت به طور غیرمستقیم وضعیت روسیه و سایر جمهوری‌های شوروی سابق را تحت تاثیر قرار م...

برمبنای رویکرد رئالیسم تهاجمی قدرتهای بین المللی به صورت دائم در پی افزایش قدرت خود هستند و این می تواند با توجه به مشکلات امنیتی و مشکلات نظام بین الملل تغییر کند،به این معنی که دولتی به سمت تغییر وضع موجود حرکت یا خواهان حفظ وضع موجود باشد. روسیه به عنوان یک قدرت برتر (سابق)، خواهان تغییر وضع موجود برای بازگشت به وضعیت سابق و دست یافتن به امنیت منطقه ای و جهانی خود می باشد. به این ترتیب این ن...

با شکل¬گیری بحران سیاسی در سوریه، بازیگران منطقه¬ای و فرامنطقه¬ای بر اساس منافع و علایق خود جهت-گیری¬های متفاوتی را در رابطه با این کشور که اهمیت ژئوپولیتیک و ژئواستراتژیک خاصی در منطقه خاورمیانه دارد، اتخاذ نموده¬اند. در این میان تلاش پیگیر برخی دولت¬ها برای ساقط کردن حکومت اسد از جلوه¬های بارز تحولات سوریه محسوب می¬شود که بر پیچیدگی اوضاع این کشور افزوده است. بحران سوریه باعث بر هم خوردن معاد...

دولت روسیه در سال های 2006 تا 2008 به یک سیاست خارجی" هجومی" نسبت به غرب روی آورد. نگارنده در تحلیل چنین رفتاری، عامل اصلی را در " احساس خطر در مرزهای اروپایی روسیه" و به بیان روشن تر، به مخاطره افتادن جدی موازنه استراتژیک اروپایی از نگاه مقامات روس، جستجو کرده و کوشش نموده است تا در چارچوب نظریه سازه انگاری به عوامل و دلایل هجومی شدن سیاست خارجی روسیه بپردازد. برای این منظور، با طرح مسائل مهم...

مطالعه مربوط به انرژی برای همه کشورها دارای ضرورت راهبردی می باشد. انرژی محور اصلی توسعه و پیشرفت جوامع بشری است. به همین دلیل باید با حساسیت بیشتری نسبت به گذشته در تمامی ابعاد اقتصادی، سیاسی و امنیتی پیگیری شود. در چنین وضعیتی توجه به آینده منابع انرژی و چگونگی سازماندهی تولید، انتقال و مصرف آن به عهده همه تولید کنندگان و مصرف کنندگان انرژی است. کشور روسیه به عنوان اولین تولید کننده و دومین ص...

چرچیل نخست وزیر وقت انگلیس در 1939 چنین ابراز نمود که "اقدامات روسیه قابل پیش بینی نیست. چون روسیه معمایی است که به طور اسرارآمیزی در یک راز پیچیده است". برخی از نخبگان سیاسی ایران نیز روسیه را متحد غیرقابل اعتماد معرفی می نمایند که تا حد زیادی نشان و ترجمانی از گزاره چرچیل در فرهنگ ایرانی است. پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی در سال 1991، و تولد روسیه، اندیشه و رویکرد این کشور در بعد سیاست خار...

پس از فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی و شکل‌گیری روسیه جدید سرزمین‌هایی که امنیت روسیه مستقیما به آنها مربوط می‌گردید، اهمیت فراوانی یافتند. با توجه به سیطره مجدد گفتمان ژئوپلیتیک منفعت ­بنیان در سیاست خارجی روسیه جدید و نیز  تکیه بر ذهنیت تاریخی، دکترین خارج نزدیک و روابط با این منطقه مبدل به یکی از اولویت­ های اصلی سیاست خارجی روسیه گردید و در عین حال راهبرد امنیتی جدید روسیه از یک راهبرد جهان...

کاربرد سیاست های نئومرکانتیلیست از سوی قدرت های بزرگ دال بر ناکارآمدی طرح های مرکانتیلیست استثماری قرن گذشته و ظهور عصر جدیدی از کشمکش و رقابت برای برقراری تعادل تجاری و حداکثرسازی منافع اقتصادی است. اولویت کنترل منابع انرژی آسیای مرکزی سیاست سلطه بر منابع هیدروکربن آنرا در کانون سیاست خارجی قدرت های منطقه ای روسیه و چین با هدف همگرایی و تثبیت جایگاه برتر نسبت به قدرت رقیب قرار داده است. خیز بر...

تأثیر دیاسپورا و سازمان‌های دیاسپورایی بر سیاست داخلی و روابط خارجی کشورهای میزبان و میهن، موضوعی است که در دهه‌های اخیر بیشتر در رویکردهای غیردولت‌محور روابط بین‌الملل مورد توجه قرار گرفته است. اجتماع‌های دیاسپورایی می‌توانند در توسعۀ اقتصادی میهن خود نقش مهمی بازی کنند. آن‌ها همچنین برای حفظ میراث فرهنگی جامعۀ خود به‌ویژه زبان، مذهب و ارزش‌های اجتماعی آن تلاش می‌کنند. دیاسپورای ارمنی همواره ب...