برخی از سوره‌های قرآن کریم دارای سرآغاز مشترک اند، به‌گونه‌ای که با همان نام شناخته می‌شوند. سور هفتگانة مسبّحات، از این جمله است. مسئلة این تحقیق، یافتن مشترکات هفت سورة مسبّحات، یعنی سوره‌های اسراء، حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلی است که همة آنها با تسبیح آغاز شده‌اند. در این نوشتار سعی شده است ضمن خوشه‌چینی از خرمن فضل و اندیشة مفسران و صاحب‌نظران علوم قرآنی، برخی مضامین مشترک موجود...

برخی از سوره‌های قرآن کریم دارای سرآغاز مشترک اند، به‌گونه‌ای که با همان نام شناخته می‌شوند. سور هفتگانة مسبّحات، از این جمله است. مسئلة این تحقیق، یافتن مشترکات هفت سورة مسبّحات، یعنی سوره‌های اسراء، حدید، حشر، صف، جمعه، تغابن و اعلی است که همة آنها با تسبیح آغاز شده‌اند. در این نوشتار سعی شده است ضمن خوشه‌چینی از خرمن فضل و اندیشة مفسران و صاحب‌نظران علوم قرآنی، برخی مضامین مشترک موجود...

چکیده ندارد.

از دیدگاه بسیاری از مفسران، عبارت «فَاصْدَعْ بما تُؤْمَرُ» در آیۀ نودوچهارم سورۀ حجر، حاکی از فرمان الهی به پیامبر (ص) در سومین سال بعثت بوده و بر علنی کردن دعوت به اسلام پس از مرحلۀ مخفیانۀ آن دلالت دارد. مفسران غالباً با تکیه بر معنای واژه ها، استناد به سیاق آیات و بر اساس روایات نقل شده، بر این نظر تأکید می ورزند. این در حالی است که با تأمل در دیگر آیات قرآن، توجه به بحث تاریخ گذاری سوره ها و اشکال ه...

چکیده در پژوهش حاضر به مقایسه اندیشه های فقه الحدیثی دو تن از بزرگترین محدّثان اهل سنت و شیعه، یعنی ابن حجر عسقلانی در شرح بزرگش بر صحیح بخاری و محمد باقر مجلسی در شرحش بر کتاب کافی می پردازیم؛ و مبانی، روش ها و ویژگی های شرح حدیث نزد این دو محدث را بررسی کرده و اختلافات و اشتراکات آنها را بیان می داریم. کلید واژه ها: فقه الحدیث، مجلسی، ابن حجر، مرآه العقول، فتح الباری

عقد جایز عقدی است که هر دو طرف یا یکی از آن ها، بتواند هر زمان و بدون نیاز به جلب نظر طرف دیگر حق فسخ آن را داشته باشند. این دسته از عقود قائم به شخص متعاقدین است و به همین جهت تابع اراده آن ها خواهد بود. این مورد یکی از ویژگی های عقود جایز است و بر همین اساس عقد جایز در مقابل عقد لازم قرار می گیرد. البته این جواز جزء ماهیت عقد جایز نیست و طرفین می توانند با توافق یکدیگر عقد جایز را به گونه ای ...

افلاس و ورشکستگی از موضوعات مهم فقه و حقوق است. این نوشتار در صدد پاسخ به دو سوال اساسی بوده است؛ اول اینکه مفلّس کیست و شرایط محجور شدن وی چیست؟ دوم اینکه بر شخص مفلس چه تبعات و احکام فقهی و حقوقی مترتب است؟ فقها تعریف متفاوتی از مفلّس ارائه داده اند؛ برخی از آنها از جمله محقق حلی گفته اند: مفلّس کسی است که از تصرف در اموال خویش منع شده باشد. ولی مطابق نظر اکثر فقها از جمله شهید ثانی مفلّس کسی اس...

عموم مجموعی و عموم استغراقی و عموم بدلی سه ‌نوع از انواع عموم‌اند که اصولیان در مبحث عام و خاص و مبحث مطلق و مقید به ‌آن می‌پردازند و برای آن، چه در فقه و چه در اصول، کاربردهای فراوانی یافته‌اند و مثال‌های گوناگونی ذکر کرده‌اند. در این مقاله، برخی از این کاربردها و مثال‌ها را به زبان منطق جدید صورت‌بندی کرده‌ایم و پیچیدگی‌های بعضی از آن‌ها را نشان داده‌ایم. برای این کار، ترکیب سور با ادات سلب و...

علامه طباطبایی(رحمة ا... علیه) از مفسران بزرگ شیعه، روایات ترتیب نزول را غیرقابل اعتماد می داند و معتقد است که باید از طریق اجتهاد و توجه به سیاق به ترتیب نزول آیات و سور قرآن دست یافت. ولی آیا در مقام عمل، مطابق با تئوری خود عمل کرده است؟ البته روایات ترتیب نزول از منابع قابل توجه در تعیین ترتیب نزول آیات و سور قرآن اند. برخی از مفسران برای تعیین ترتیب صرفاً به این روایات توجه دارند؛ ولی عده ای...