تشبیه یکی از پربسامدترین اسلوب‌های ادبی قرآن به شمار می‌رود که عمدتاً برای بیان مفاهیم انتزاعی بکار گرفته شده است؛ از آنجا که این اسلوب، مورد اهتمام بسیاری از لغویان و بلاغیان بوده است؛ در این جستار تلاش می‌شود تا ابتدا رویکرد قدما پیرامون این پدیده و نگاه ناقدان معاصر به این رویکرد، مورد بررسی قرار گیرد و برآنیم تا ضمن بررسی و نقد نگاه قدما به تشبیه، رویکردی ارائه دهیم تا در تحلیل تشبیه در کنار...

بررسی آیات شریفه قرآن در میان مفسران فریقین می تواند در به دست آوردن معنای صحیح و جامع تری از آیات و رفع بعضی اختلافات ظاهری و نقد دیدگاه های هردو گروه راه‌گشا باشد. با وجود نقاط مشترک ، در تفسیر آیه 80 سوره مبارکه نمل اختلافاتی در تفسیر قسمت اول آن به چشم می خورد.برخی این آیه شریفه را دلیل مثبتی برای نظریه«عدم سماع اموات»می‌دانند و بعضی از مفسرین چنین عقیده‌ای ندارند. گرچه تفاسیر ترتیبی به بیا...

مشکل‌سازترین بیت حافظ، بیت مشهور «پیر ما گفت ...» است. نویسندۀ مقاله کوشیده ‌است که ابتدا شروح متفاوت این بیت را دسته‌بندی کند و معتقد است که بیشتر شروح، بیان اعتقاد و عقیده شارحان است که از آبشخور مطالعات عرفان اسلامی یا غزلیّات حافظ و شاعران عارف دیگر، نشأت گرفته‌ است. بعضی از شارحان از زاویه بلاغی و شاعرانه به نقد نظریّات شارحان دیگر پرداخته و اظهار‌نظر کرده‌اند. سؤال اصلی این مقاله جست‌وجوی م...

از راهکارهای مهم پیش روی جوامع بشری در رویارویی با بحران های اجتماعی- اقتصادی، «اقتصاد مقاومتی» است که از ابعاد گوناگون مورد بحث واقع شده است. برخی بنیان های نظری این شیوه‌ی مدیریت اقتصادی در قرآن کریم به ویژه در سوره ی یوسف به زیبایی ترسیم شده است. نوشتار پیش رو با روش توصیفی و با استناد به تفاسیر فریقین ذیل آیات سوره ی یوسف و آیات مرتبط دیگر، به واکاوی راهبرد مدیریتی حضرت یوسف(ع) پرداخته است ...

بحث مکی یا مدنی بودن سوره ی انسان،از جمله مباحثی است که از دیر باز در حوزه ی علوم قرآن میان شیعه و اهل سنت مطرح بوده است . عده ای از مفسران و صاحبنظران بر اساس روایات یا بیان استدلال، این سوره را مکی دانسته اند. در مقابل این گروه، عده ای نظریه ی مدنی بودن این سوره را بیان نموده اند .از مهمترین دلایل این گروه استناد به روایات می باشد . روایات بیان کننده ی اسباب نزول در بسیاری از موارد، از جمل...

بررسی مقوله ی تغییر یا تعدد معنی به سبب اهمیت ونقش آن در دریافت معانی از آثار مکتوب و متون دینی وادبی , یکی از مباحث با سابقه ودر عین حال کاربردی از گذشته تا  عصر حاضرمی باشد .مقاله ی پیش رو با موضوع , الفاظ مشترک ومتضاد در تفسیر التبیان ,نوشته ی شیخ طوسی, کوششی است درجهت تشخیص مصداقهایِ مفهوم یاد شده در این تفسیر. تفسیرالتبیان با بهره مندی از منابع متعددی,همچون آیات قرآنی وتعمق در معانی آن ,احا...

در میان احادیث معصومین (ع)، آن دسته از روایات که به شأن یا سبب صدور و نیز شرح و توضیح مفردات و مفاهیم یا ذکر مصداق آیات و ... اشاره و تصریح می کنند، عهده دار تفسیر أثری قرآن می باشند، امّا دسته ی دیگری از روایات، تنها به توصیف برخی از آیات و سوره های قرآن می پردازد که شایسته است این روایات اخیر را عهده دارِ «توصیف أثری قرآن» بدانیم. این روایات به ویژگی های مختلف آیات و سوره های قرآن اشاره یا تصری...

زن از بدو خلقت تا هم اکنون همانگونه که مورد نظر ادیان آسمانی بوده است مورد نظر مکاتب بشری قرار گرفته است خداوند رحمان سوره ی نساء را جهت وصف واحکام مربوط به زن تخصیص نموده اند ونظر به نقش زنان پیامبران در تکمیل رسالت همسرانشان سوره ی تحریم را با دوازده آیه درخصوص عاقبت آنان در جهان آخرت منظور نموده اند.این موجود حساس ولطیف پیوسته نقش آن در روابط اجتماعی مورد تراوش فکار ااندیشمندان وموضوع شعر شا...

استعاره غالباً برای پژوهشگران در زمینه ترجمه دارای اهمیت اسث و طبق نظر نیومارک (1988) ، ترجمه آن مهمترین مسئله است. از آنجائی که استعاره ها و دیگر صنایع ادبی از عناصر ضروری متون مذهبی مانند قرآن هستند (هیس،2003)، تمرکز مطالعه حاضر بر روی ترجمه دو نوع استعاره ی تصریحیّه ی اصلیّه و تصریحیّه ی تبعیّه در سی و نه سوره مکّی این کتاب مقدّس است. ترجمه های مورد بررسی، سه ترجمه انگلیسی و سه ترجمه فارسی چاپ شده ...