شاهنامۀ فردوسی اثری با شخصیت‏های بسیار و متنوع است و توانایی تبدیل‌شدن به متون نمایشی را از هر حیث دارد؛ ولی پیش از ورود به نگارش چنین متونی نیاز است هر‌یک از شخصیت‏ها از منظر نظریه‌های شخصیت‏پردازی دراماتیک بررسی و تحلیل شود. شخصیت‏پردازی قهرمان نمایش به‌منزلۀ یکی از ارکان اصلی دنیای نمایش، مؤلفه‏های ویژه‏ای چون کنش‏مندی و انگیزش برای دست‌زدن به عمل دراماتیک، ویژگی‏های فیزیکی و روانی دارد که آ...

درطول تاریخ هنر،خصوصاً هنرهای دراماتیک که ریشه در مراسم آئینی ومذهبی اقوام گوناگون دارد ، تفکرات مذهبی،ازجمله آپوکالیپتیس را می توان یکی ازاصلیترین دلایل پیدایش آن دانست .با ظهور رنسانس اندیشه بشری به تفکرات مذهبی مشکوک شد. این شک پس از پایان جنگ جهانی به بدبینی مطلق در ماهیت اصلی دین وماهیت اصلی خود بشر منجرگردید. درهنرهای دراماتیک مکتب آبزورد منطبق با چنین اندیشه ای ظهورکرد .ابزورد انسان را در...

مقاله حاضر پس از ارائه گزارشی مختصر در باب رویکردهای سنتی و معاصر به مسأله نظم قرآن، با درپیش گرفتن روش توصیفی ـ تحلیلی، به بررسی رویکرد «میشل کویپرس»، قرآن پژوه بلژیکی معاصر خواهد پرداخت. وی با تکیه بر نظریه نظم متقارن که خود ریشه در بلاغت سامی دارد، به تحلیل بلاغی متن قرآن می پردازد. اندیشه نظم متقارن نشان خواهد داد که متن قرآن منسجم است و هر آیه درست همانجایی از متن که باید، قرار گرفته است. ...

مفهوم «گفتمان» در دو دهۀ اخیر به شدت مورد استفاده قرار گرفته است. اگرچه در این زمینه تعریف توافق شده ای وجود ندارد، به کارگیری آن، به ویژه به معنای یک فکر، اندیشه، سیاست، پاردایم و مانند آن که از ویژگی ایدئولوژیک و هژمونیک برخوردار باشد، در همۀ حوزه های علمی فراگیر شده است. روش های تحلیل گفتمان نیز اگرچه متعدد نیستند و از یک رویکرد کلان روش های کیفی برخوردارند، به دلیل اینکه درصددند گفتمان ها ر...

آنچه را تا به امروز به عنوان نشانه شناسی معماری می شناسیم، زیرشاخه­ای از نشانه شناسی هنر و در سایه آن، فاقد نمودی مستقل است. باتوجه به مفاهیم نظری معماری و همسویی با اندیشه های زبان شناختی و نشانه شناسی، نیاز به تشریح وتبیین نشانه شناسی معماری مشهوداست. در این مقاله ارتباط میان معماری و نشانه شناسی مورد تحلیل قرار می گیرد. هر متن اجتماعی (مانند معماری) حامل مجموعه ای از پیام ها بوده که به وسیله...

در رویکرد زبان شناسی جمله جای خود را به متن داده است. در این رویکرد بین متن و جمله تفاوت وجود دارد. بنابراین باید مفهوم متن را از ویژگی های آن بشناسیم.یکی از این ویژگی ها پیوند و ربط است. منظور از پیوند آن است که بین اجزای مختلف متن قرار دارد. واحد تعیین پیوند ابزارهای آن می باشد. و منظور از ابزارهای ربط و پیوند شیوه ای است که به وسیله ی آن دو یا چند جزء ِ متن از نظر معنایی به یکدیگر مربوط می شو...

زبان نمایشی یا دراماتیک از جمله عناصر بسیار مهم درآثار نمایشی است، که عموماً عملکرد آن را محدود به مواردی چون ساخت شخصیّت، پیش برندگی داستان، مشخص نمودن زمان و مکان، تطبیق با درون مایه، برقراری و باور پذیرکردن مجموعه روابط ،اطلاع رسانی درباره ی شرایط مفروض، ایده و غیره می شود، حال آن که توصیف زبان نمایشی بدون درنظرگرفتن شاخصه های مهمی، چون موقعیت، کنش و چندصدایی امکان پذیر نیست، چراکه زبان نمایشی...

در طول تاریخ سینمای مستند و داستانی ایران و جهان، فضاسازی شاعرانه به وسیلۀ زبان و بیان تصویری که منجر به پیدایش فیلم شاعرانه شده است، برخوردار از زبان استعاری، آشنایی‌زدایی، ساختارشکنی، خرق عادت و هنجارگریزی برای آفرینش اثری رویاگونه بوده است. فیلم شاعرانه با بکارگیری زبان رمزی و تمثیلی، ایجاد ایهام در تصاویر و پیچیدگی در ساختار روایت، در تلاش است تا از سطح تجربیات روزمره زندگی، فراتر رود و تما...

موضوع این پژوهش، ارائه پیشنهادی است برای نقدِ زیبایی‌شناسانه ‌هنریِ متن ادبی.تازگی این نوع نقد،در یافتن زیبایی هنری است. از این روی شگردهای بلاغی، یا به عبارتی برجسته سازی‌ها، ابزاری برای جستجو و دست‌یابی به زیبایی هنری، در متن ادبی هستند و جلوه دیگری از ظهور زیبایی، در متن را می‌نمایانند. روش کار چنان است که ابتدا با به کارگیری اصول و شیوه‌های زبان شناسی ساختارگرا، برجسته‌سازی‌های زبانی را درمتن...

آیا هرمنوتیک ترجمه را می توان به عنوان مدلی در ترجمه ابیات کلاسیک ایران به کار برد؟ بسیاری بر این باورند که رباعیات خیام فیتزجرالد را باید نوعی "ترجمه" به حساب آورد.برخی دیگر استفاده از مدل هرمنوتیکی اشتینر به عنوان معیار سنجش ترجمه را تنها موجب طرح کلیات پیچیده ای می دانند که بافرهنگ ها و تمدنهای مختلف جهان در هم تنیده می شود. با وقوف و اشراف کامل به نقصان موجود ، این مطالعه بر آن است تا با اس...