بحث «اِعراب اسم» در نظریه­های زبان­شناسی تحت عنوان «حالت اسم» مطرح شده و انواع الگوهای حالت‌نمایی و نشانه­های آن در زبان­های مختلف جهان معرفی شده‌است. مقالۀ حاضر با هدف بررسی این الگوهای منظم (و نظام دستوریِ حاکم بر آن­ها) در عربی قدیم و فصیح از منظر دسته­بندی­ها و اصطلاحات زبان­شناسی با تکیه بر رویکرد رده­شناسی زبان تدوین گردیده‌است. با تکیه بر ملاک­های ساختاری و صوری (مبتنی بر صورت نهایی کلمه) ...

کتاب شناسی حاضر 270 کتاب، مقاله و پایان نامه با موضوع تاریخ بیهقی را در بر دارد. این مقاله از منظر حوزه هایی چون تاریخ، تاریخ نگاری، جغرافیا، جامعه شناسی، فرهنگ، فلسفه، اخلاق، سیاست، لغت، نسخه شناسی، نگارش، زبان شناسی، دستور زبان و شرح متون به تاریخ بیهقی می پردازد. از سوی دیگر در آن سعی شده است تصحیح ها، شروح و چاپ های گوناگون بیهقی و نیز ترجمه های عربی، انگلیسی و روسی آن معرفی گردد. همچنین نس...

آسیب شناسی کتابهای دانشگاهی در زمینه آموزش مهارتهای زبان عربی    چکیده رشد روزافزون نیازهای علمی در دوران کنونی، هماهنگی آموزش در سطوح گوناگون را ضروری می سازد. سازگاری میان اهداف و روشها، ابزار و نیازها و نیز شکل دهی منظومه ای آموزش که در آن هر یک از اجزاء به ویژه مواد آموزشی با ایفای نقش خود بتوانند تحقق اهداف آن را امکان پذیر سازند، از ضرورتهای برنامه ریزی آموزشی و روشهای پویا و کارآمد آن اس...

چکیده پژوهش های بلاغی در زبان عربی، که به برکت نزول قرآن کریم پس از مباحث صرفی و نحوی در جهان اسلام گسترش یافت، دیرینه ای بس افتخارآمیز دارد. پژوهشندگان مسلمان فراوانی در فنون گوناگون بلاغت آثار سترگی را به جامعه بشری ارزانی داشتند. اما کاستی های قابل توجهی در بلاغت سنتی، از جمله رویکرد «جمله محور»، زمینه را برای اندیشمندان غربی فراهم کرد تا با رویکرد «متن محور» برای درک زیبایی های تمامیت متن، ...

اهل بیت (علیهم السلام) به شهادت قرائن عقلی و نقلی فراوان، وارثان حقیقی علوم و معارف قرآن و رسول خدا (صلّی الله علیه وآله) به شمار می روند. در پاره ای روایات شیعی، اهل بیت (علیهم السلام) با وصف «أمراءُ الکلام» ستوده شده اند. از آنجا که فهم معانی کلام به فهم کلمه یا کلمات وابسته است، دقت نظر و کاوش در دیدگاههای تفسیری اهل بیت (علیهم السلام) در تبیین معنا یا معانی مفردات (تک واژگان) قرآنی از اهمیت ب...

کلیدواژه ها: ساختار جمله، نحو عربی، دستور فارسی، بررسی تطبیقی. چکیده:زبان عربی از خانواده ی سامی و زبان فارسی از خانواده ی زبان های هند و اروپایی است. زبان شناسی ساختار زبان را از طریق حوزه های زیر بررسی می کند:1.آواشناسی 2.صرف و نحو 4.معناشناسی. بنابراین نحو یکی از مسائل عمده ای است که در زبان شناسی مورد بررسی قرار می گیرد. از آن جا که امروزه کتاب های زیادی از فارسی به عربی و بالعکس ترجمه می...

واژۀ ظلم یکی از پرکاربردترین واژه های قرآنی است. عالمان مسلمان در آثار تفسیری وزبان شناختی مختلف، تحلیلهای مختلف و احیانا، متناقضی در بارۀ معنای آن بازنموده اند. بنا داریم در این مطالعه با کاربرد روش ریشه شناسی واژگان ـ که نوعی معناشناسی تاریخی محسوب می شود ـ معنای اصلی و ریشه ای این واژه را بازشناسیم. بدین منظور، نخست ریشۀ ثنایی این واژه را در زبانهای خانواده حامی ـ سامی بازمی کاویم. در مرحلۀ ...

چکیده محسنات بدیعی یا آرایه های بلاغی ابزار هایی اند که ادبا با به کارگیری آن ها به آرایش زبان خود می پردازند. این آرایه ها همزاد زبان نیستند ولی زادۀ زمان و محیطی اند که زبان در آن رشد و نمو می کند و به بالندگی می رسد. با توجه به قرابت های موجود میان زبان فارسی و عربی و با استناد به شواهد موجود می توان گفت اکثر قریب به اتفاق آرایه های عربی در زبان فارسی هم به کار رفته اند. کاربرد این آرایه ها...

واژگان عربی در زبان فارسی دستخوش تحولات اساسی در حوزة معنایی شده­اند؛ چنانکه در ترجمة بسیاری از این واژه­ها به زبان عربی باید از واژگان دیگر عربی کمک بگیریم. بسیاری از این کلمات معنی خویش را کم وبیش از دست داده اند، معانی دیگری یافته اند و یا به کلی فارسی شده­اند؛ تا جایی که می توانیم بگوییم که این کلمات اگر با همین معنایی که در زبان فارسی دارند به زبان دیگری راه بیابند، یک واژة فارسی به آن زبا...

زبان مهم ترین پل ارتباطی میان انسان هاست و همگام با آن، ترجمه نیز نقش اساسی در برقراری این فرآیند ایفا می کند. توسعه و گسترش علم زبان شناسی، نیاز دانش پژوهان و علاقه مندان این علم به ویژه در حوزه رشته های مترجمی را بیش از پیش به آشنایی با پیچ و خم های این علم برای دستیابی به ترجمه ای مطلوب آشکارتر می سازد. بنابراین با توجه به اهمیت علم زبان شناسی و نقش آن در ترجمه، رساله حاضر به ترجمه نیمه نخست...