در میان مسائل مختلف انقلاب­ها، مرحله پس از پیروزی، مهم­ترین مرحلۀ انقلاب است. این مرحله نقطۀ اوج تکاملی و شاید افول آن نیز قلمداد گردد. در این مرحله است که هویت­های سیاسی زمان ائتلاف گستردۀ بسیج انقلابی، به ناگاه دچار افولی زود­هنگام می­شوند که بازتاب­های آن در ساختار حکومت جدید، نمودار می­شود. از این­نظر در انقلاب اسلامی نیز که فرجام نهایی آن، استقرار نظام جمهوری اسلامی بود، چنین فرایندی بوجود...

رمانِ دکتر نون زنش را بیشتر از مصدق دوست داشت، نوشتة شهرام رحیمیان، از رمان های سیاسی قابل تأمل است که به بازنگری متفاوتی از کودتای 28 مرداد، با تأکید بر مسائل روانی شخصیت های سیاسی می پردازد. واکاوی علمی رویکرد نویسنده در بازنمایی واقعه، فوایدی چندوجهی دارد: نخست، بازگوکنندۀ رویکرد بخشی از جریان های فکری جامعه دربارة آن حادثه است؛ دوم، ما را با قسمتی از تحولات فکری طبقة روشنفکر جامعه، به ویژه پ...

شکل‌گیری هویت اجتماعی مستلزم عوامل زمینه‌ساز آن در نظام اجتماعی است. شناخت ‌و بررسی این موضوع، در این پژوهش بر اساس چهارچوب نظری با رویکرد تحلیلی و ترکیبی جامعه‌شناسی و روانشناسی اجتماعی در سطوح کلان، خُرد و تلفیقی انجام شده‌است. مسئله اصلی که در نمونه آماری 445 نفری دانشجویان دانشگاه تهران با روش نمونه‌گیری احتمالی طبقه‌ای از جوانان آزمون‌شده، این‌است که آیا نظام اجتماعی در جامعه ما از طریق عوا...

در دوران معاصر، ضرورت پاسخ گویی به چالش سنت، خصوصاً فربه ترین بخش آن یعنی دین، و مدرنیته جریان های فکری عدیده ای را در سرزمینهای اسلامی موجب شده است. یکی از مهم ترین و در عین حال بحث انگیزترین این جریان ها، روشنفکری دینی است. روشنفکری دینی نوعی فعالیت روشنفکرانه در عرصه دین است و از این حیث از یک سو، جریان مطرحی در هر دو عرصه روشنفکری و نواندیشی دینی به حساب می آید و از سوی دیگر، امکان پذیری دار...

نوشتار حاضر کوششی است برای توضیح و تبیین پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در ایران از انقلاب 1357 تا کنون. این پایان نامه با تبیین مسائل اجتماعی ایران در سه دهه ی 60 ، 70 و 80 خورشیدی، به دنبال یافتن دلایل افول پایگاه اجتماعی گفتمان روشنفکری دینی در دهه های 60 و 80 و دلایل گسترش پایگاه اجتماعی این گفتمان در دهه ی 70 می باشد. نتیجه ای که پژوهش حاضر بدان دست یافته، این است که مابین میزان مدن...

توسعه مهمترین عرصه رقابت میان جریان­های فکری ـ سیاسی بوده و نمای بیرونی مبارزات سیاسی در تاریخ معاصر ایران را می­توان با بررسی تاریخ توسعه­‌خواهی ایرانیان مشاهده نمود. در دوره جمهوری اسلامی نیز، جریان‌­های فکری‌ـ سیاسی با تنوع نگاه خود به توسعه، فضایی از تضاد و رقابت از یکسو و تعامل و تقابل از سوی دیگر آفریده­اند. از جمله جریان‌_هایی که به مسأله پیشرفت و توسعه در ایران معاصر پرداخته، جریان روشن...

دیدگاههای متفاوت در عـرصه انـدیشه‌ها و فـلسفه‌ها و سپس تاثیر آن‌ بر‌ اندیشه‌ سیاسی و همچنین بر عمل سیاسی هـمیشه از مـهم ترین و سرنوشت‌سازترین مقوله‌های زندگی بشر بوده است‌ و دین‌ در‌ این میانه در طول تاریخ نقشی ویژه را به خود اخـتصاص داده اسـت. "قلمرو دین" یکی از مباحث مهم و نوپیدای دین پژوهی مدرن و انسان معاصر است که امروزه بخشی از مباحث فلسفه دین و کلام جدید را به خود اختصاص داده است. از طرفی...

بیداری اسلامی فرایندی زمان مند به شمار می آید که وقوع انقلاب اسلامی نقطه عطف آن است، چرا که با اشاعه گفتمان اسلام سیاسی، هویت خواهی اسلامی را وارد مرحله نوینی کرده است. موضوع رساله حاضر را نسبت یابی انقلاب اسلامی با تحولات موسوم به بیداری اسلامی بر اساس رهیافت هویت گرا و نظریه های انقلاب، هم چنین نظریه پخش تشکیل می دهد. جوامع مسلمان به دلیل حاکمیت ساختارهای ضعیف و فاسد اقتصادی و سیاسی و هم چنین...

در میان مسائل مختلف انقلاب­ها، مرحله پس از پیروزی، مهم­ترین مرحلۀ انقلاب است. این مرحله نقطۀ اوج تکاملی و شاید افول آن نیز قلمداد گردد. در این مرحله است که هویت­های سیاسی زمان ائتلاف گستردۀ بسیج انقلابی، به ناگاه دچار افولی زود­هنگام می­شوند که بازتاب­های آن در ساختار حکومت جدید، نمودار می­شود. از این­نظر در انقلاب اسلامی نیز که فرجام نهایی آن، استقرار نظام جمهوری اسلامی بود، چنین فرایندی بوجود...

پژوهش حاضر براساس ماهیت و روش، در زمره ی تحقیقات و پژوهش های توصیفی و تحلیلی است که با نگاهی از منظر اندیشه های اسلامی، به بررسی مقایسه ی اندیشه سیاسی سید جمال الدین اسدآبادی واندیشه های محمد عبده با تاکید بر منطق فکری آنان جمع آوری شده است. توجه جدی به اهمیت رشد جریان اسلام خواهی در دو قرن اخیر در رابطه با علل و عوامل ظهور اندیشه های بنیادگرایی بخصوص در کشورهای عربی همچون کشور مصر نشان داده شد...