ازدواج با محارم یکی از مباحثی است که در میان آداب و رسوم اجتماعی ایران باستان، و به ویژه آیین زردشتی، مورد بررسی بسیاری از پژوهشگران این حوزه قرار گرفته است. بحث بر سر رواج این آیین در میان ایرانیان و عدم روایی آن، تحقیقات و بررسی‏های چشمگیری را در پی داشته است. آنچه در این میان مغفول مانده و به نظر می‏رسد کمتر مورد توجه قرار گرفته باشد، باورها و آداب و رسوم دینی و مناسک مذهبی ایرانیان باستان و...

منطقه مطالعاتی این پژوهش در نزدیکی شهر تفت، واقع در 35 کیلومتری غرب و جنوب‌غرب شهر یزد، و در استان یزد واقع شده است. سیستم گسلی تفت مشتمل بر سه پهنه گسلی اصلی، تفت-هامانه، زردشتی و میل‌سفید می‌باشد. در این پژوهش با استفاده از روش مربع‌شمار الگوی گسلش این منطقه به لحاظ هندسه فرکتالی و چگالی فرکتالی مورد بررسی قرار گرفت. پهنه گسلی میل‌سفید و تفت–هامانه شباهت ساختاری زیادی دارند. پهنه گسلی زردشتی ...

بدون تردید، دوره‎ی ساسانی از لحاظ فرهنگ و تمدن از مهم‎ترین دوره‎های ایران باستان بوده است و آموزش و تربیت جایگاه ویژه ای داشته است. به دلیل جایگاه خاص دین زردشتی و برکشیده شدن تدریجی آن، این دین نقش مهمی در آموزش و تربیت دوره‎ی ساسانی ایفا می‎کرد. از یک سو، به سبب جایگاه دین زردشتی، به‎ویژه در نیمه دوم دوره‏ی ساسانی به سبب حوادث بیرونی مثل رسمی شدن دین مسیحیت در بیزانس (روم شرقی)، نقش مهم‏تری د...

مقاله حاضر در پی آن است که دسته بندی جناح های سیاسی در درون هیئت حاکمه جمهوری اسلامی را ریشه یابی کند. این دسته بندی ها نخستین بار در سال ???? آغاز شدند که جمعی از روحانیون متمایل به جناح چپ که در بازوی سیاسی روحانیت یعنی تشکل «جامعه روحانیت مبارز» فعال بودند، پس از طی یک دوران طولانی اختلاف نظر با همکاران خود، تصمیم به تغییر تشکیلات و روش سیاسی گرفتند و از جامعه روحانیت مبارز انشعاب کرده، تحت ...

چنانکه گذشت هدف از نوشته حاضر،  بررسی کنش سیاسی روحانیت در قبال نظام سیاسی است. پیروزی انقلاب اسلامی و تأسیس جمهوری اسلامی ایران، به همسویی و هم‏ نگری ابن بخش از نیروهای اجتماعی با نظام سیاسی، انجامید. در نتیجه، روحانیان در سه سطح وارد فرایند سیاستگزاری شدند: 1) درتصمیم سازی؛ 2)دراجرا؛ 3) در حل بحرانها. نگاهی به کار ویژه‏ های روحانیت، درک این کنشها را آسان‏تر می‏سازد. حال برای بررسی مبانی رفتا...

حضور روحانیت در عرصه‌های مختلف زندگی دینی، اجتماعی و اقتصادی جامعة ایران هم با مبانی نظری اسلامی (با تکیه بر امامت و ولایت) مشروعیت یافته و هم بر بستری از ضرورت تاریخی توجیه شده است. بررسی‌ها نشان می‌دهد که منزلت روحانیون پس از انقلاب اسلامی به‌خصوص در بین جوانان دچار تغییراتی شده است. با توجه به قوت گرفتن رویکردهای نقادانه در نظام آموزشی کشور و گسترش تفکر انتقادی، در این مقاله بر آنیم که با رو...

روحانیت، انقلاب مشروطه و ستیز میان سنّت و تجدّد دکتر مهدی رهبری تاریخ دریافت: 30/11/86 تاریخ پذیرش: 04/03/87 چکیده ورود ایران به عصر جدید و ایجاد شکاف و انقطاع در سیر طبیعی تاریخ و سنت- که با خشونتی همراه با شکست های خارجی و استعمار همراه بود- ایران را وارد دورانی کرد که به رویارویی بزرگ میان سنت و مدرنیته انجامید. درحالی که سنت و مدرنیته از نظر بنیادهای فلسفی، سیاسی، اقتصادی، اجتم...

در حوزۀ مسائل اعتقادی، فراگرد ارتباط در تبلیغ دینی و ارشاد مردم در صورتی اثرگذار است که رابطۀ مردم و روحانیت به شکل مطلوب برقرار باشد و مردم،همچنان به شنیدن آموزه‌های دینی از زبان روحانیت علاقه‌ داشته باشند. اکنون، پس از چهل سال از پیروزی انقلاب اسلامی رابطۀ مردم و روحانیت در حوزۀ تبلیغ دینی فرازوفرودهایی را تجربه کرده که باوجود تأثیرگذاربودن، به‌طور جدی نیازمند آسیب‌شناسی است. در این مقاله، پژ...

میراث مکتوب زردشتیان به فارسی نوگنجینه‌ای از آثار دینی ادبیات فارسی است که کم‌تر بدان توجه شده است. این متون به‌‌تدریج از سده‌های چهارم از بازتولید متون اوستایی و پهلوی پدید آمدند. امروزه، صدها رساله در حوزه‌های فقه، آیین، تفسیر، اسطوره، تاریخ، کلام، ادبیات، روایت، زبان‌شناسی، نجوم، و ... از دستوران کیش زردشتی برجای مانده است. کلام و مباحث کلامی، به‌ضرورت روابط زردشتیان و جامعة اسلامی، از دیرین...

اثاری که به زبان پهلوی تالیف شده اند ،بیشتر آثار دینی زردشتی است زبانی که آثار زردشتیان بدان نوشته شده فارسی میانهء زردشتی، فارسی میانهء کتابی یا پهلوی زردشتی و پهلوی کتابی می گویندخطوط زبانهای ایرانی میانه همه اصل ارامی دارند وبه صورتهای گوناگون برای نگارش بکار می رفتند. اهمیت فارسی میانه زردشتی در تنوع زیاد آثار باقیمانده و همچنین این موضوع که فارسی دری بازما نده فارسی میانه زردشتی است و از ج...