گریماس و دیگر معنا شناسان مکتب پاریس بر این باورند که واقعیت، همواره گریزنده است و عوامل بیرونی دخیل در پدید آمدن روایت و ریشه های واقعی آن همواره مبهم اند. بر این اساس روایت، گونه ای شبیه سازی از واقعیت یا شبه واقعیت است. گروهی از منتقدان ساختارگرا به فرمهای روایی و بررسی عناصر داستان و قوانین ترکیب آنها پرداخته اند. از جمله «گریماس» با ابداع نظامی مبتنی بر نمایش شکل واره ای برای روایت، طرحی، ...

  نظریۀ ساختارگرایی به عنوان یکی از مؤثرترین نظریه‌های قرن حاضر پذیرفته شده است. هدف غایی آن را «کشف و دست یافتن به راز پنهان و جنبه‌های زبان‌‌شناختی اثر ادبی» از طریق عناصر ساختاری اثر دانسته‌اند. طبق این نظریه‌‌‌،‌‌‌ در واکاوی ساختار یک اثر‌‌‌،‌‌‌ توجه به دلالت‌های فرامتنی جایی ندارد و ساختارگرا نگاه خود را تنها به متن معطوف می‌‌کند و معنا را از ساختار متن می‌طلبد. مطابق با این نظریه‌‌‌،‌‌‌ د...

بررسی متون ادبی از منظر روایتشناسی می‌تواند موجب شناخت بیشتری از ابعاد گوناگون متن گردد و لایه‌های پنهان آن را برای خواننده آشکار سازد. طوطی‌نامه یکی از مشهورترین کتاب‌های داستانی در ادبیات فارسی است که ضیاء نخشبی آن را در قرن هشتم بر اساس قصه‌هایی که ظاهراً اصلی سانسکریت داشته، به نثر سادة فارسی بازنویسی کرده‌است. در مقالة حاضر، بر اساس نظریة روایی ژنت این متن تحلیل و بررسی شده‌است. در این متن،...

در این مقاله، به ساختارگرایی به عنوان یک مبنای پیشنهادی برای ریاضیات می پردازیم.  هرچند ریشه های این مکتبِ فکری در ریاضیات بسیار قدیمی است، بروز آن به عنوان یک نظام فلسفی برای ریاضیات، به چالش هایی بر می گردد که بناسراف، فیلسوف معاصر ریاضی، پیش رویِ واقع گرایی در فلسفۀ ریاضی قرار داد. ساختارگرایی، مکتبی فلسفی است که مختص ریاضیات نیست، بلکه در فلسفۀ علوم تجربی به طور عام نیز می توان ساختارگرا بود....

روایت یکی از مفاهیم رایج در نقد ادبی و روایت­شناسی یکی از شاخه­های اصلی ساختارگرایی است. در این پژوهش از دیدگاه یکی از بزرگ­ترین روایت­شناسان ساختارگرا، ژرار ژنت، به بررسی سه سطح روایی (داستان، روایت و روایتگری) داستان یونس پیامبر در قرآن کریم پرداخته می­شود و مؤلفه­هایی که این سطح روایی را در تعامل باهم دیگر نگه می­دارند یعنی زمان، وجه و لحن تحلیل می­گردد و عناصری مانند نظم، تداوم و بسامد مورد...

مقاله حاضر به بررسی گروهی پژوهش­های مدیریت­­گرای انجام­شده در حسابداری مدیریت در نشریات پیشروی حسابداری طی سال­های 1990 تا 2014 می­پردازد. این بررسی هر دو نوع مقالات تعامل­گرا و غیر مداخله­گر که دست‌کم یکی از اهداف آن‌ها پشتیبانی مستقیم از تصمیم­گیری و کنترل سازمان است را برمی­گیرد. پژوهش­های غیرمداخله­گر موردبررسی، ماهیتاً توصیفی یا تجویزی هستند و یا الگوریتم، مدل و چارچوبی از حسابداری مدیریت ا...

پژوهش حاضر به بررسی و تحلیل اشعار محمد علی بهمنی در چارچوب نظریه­ی سبک­شناسی ساختاری می­پردازد. این رویکرد بر آن است که برای پرداختن به ویژگی­های سبک­شناسانه­ی یک اثر، باید اجزای آن را در ارتباط با کل ساختار بررسی کرد. حال در پژوهش حاضر با روش توصیفی ـ تحلیلی و کتابخانه­ای، پس از شرح نظریه­ی سبک­شناسی ساختارگرا و پیشینه­ی مطالعاتی، به تحلیل ساختاری اشعار محمدعلی بهمنی از نظر انواع روش­های برجست...

داستان یکی از موضوعات اساسی و مهم قرآن است و بخش عظیمی از مطالب قرآن کریم به صورت داستان است و به نوعی مانند یک داستان بیان شده، تا اثربخشی آن بر مخاطب بیشتر باشد. داستان در قرآن، کار هنری مستقل و جدای از سایر موضوعات اصلی آن نیست، بلکه ابزاری برای به تحقق رساندن هدف هدایتی و تربیتی است. داستان حضرت یوسف(ع) از جمله داستان های بلند قرآن است که به نوعی یک رمان قرآنی به حساب می آید و دربردارندة هم...

لوی استروس نظریه‌پرداز معروف ساختارگرا برای کشف دلالت پنهان اسطوره‌ها، آن‌ها را به کوچک‌ترین واحد تشکیل‌دهنده، یعنی اسطوره‌واج تقسیم کرده‌است و کوشیده با تعیین جایگاه اسطوره‌واج‌ها در روایات مختلف و نیز تقابل‌های دوگانۀ میان آن‌ها، معانی نهفته در اساطیر را تبیین کند. در پژوهش حاضر، با بهره‌گیری از رویکرد ساختاری استروس، شخصیت دوگانۀ جمشید بررسی شده‌است. ابعاد متفاوت شخصیت او حاصل سه تقابل دوگان...

نشانه شناسی از دانش های نوینی است که اخیرا" به حیطه پژوهش ها وارد گردیده است. در شهر سازی استفاده از این دانش کم وبیش متداول گردیده، زیرا دانش نشانه شناسی می تواند به عنوان ابزاری کارآمد جهت تولید داده های کیفی به شناسایی ساختارهای شهری بپردازد. در این رساله ابتدا با مروری اولیه بر مفاهیم پایه نشانه شناسی و هم چنین بررسی آرائ متفکرانی چون سوسور، پیرس، بارت و دریدا شاخصه های نشانه شناسی دسته بند...