با فروپاشی اتحاد جماهیر شوروی، آسیای مرکزی به عنوان بخشی از گستره حوزه تمدن ایران، جایگاه ویژه ای از سیاست خارجی را به خود اختصاص داد. ایران نیز با وجود اشتراکات، پیوندها، فرصت­ها و مجموعه محدودیت ها و موانع داخلی و خارجی، سیاست ارتباط با این حوزه را به صورت دوجانبه یا چندجانبه آغاز کرد، اما توفیق ایران برای تأثیرگذاری در منطقه، منوط به گسترش هم گرایی و کاهش واگرایی و قدرت سازی از طریق ائتلاف و...

تحولات سیاسی ـ امنیتی و تغییرات ژئوپولیتیکی عراق جدید، از سال 2003، منجر به ارتقای جایگاه جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌های سیاسی ـ امنیتی خاورمیانه، از جمله عراق شده که به‌طور سنتی در حوزه تأثیرگذاری آمریکا، عربستان و رژیم صهیونیستی بوده است. جمهوری اسلامی ایران نیز از این فرصت‌ها، سعی در شناسایی ظرفیت‌ها، توانمندی‌ها و ارزش‌های خود و نفوذ هر چه بیشتر در خاورمیانه کرده است. این جریان به زیان عرب...

پس از فروپاشی اتحاد شوروی ودر پی استقلال مجدد جمهوری آذربایجان در سال 1991 م. برخی گرایشات ناسیونالیستی قومی در این کشور تقویت شده وعلیرغم وجود ویژگیهای همگرایی بسیار بین دو کشور، با توجه به گسترش روز افزون رسانه ها وجهانی شدن وتحرکات عوامل خارجی واقدامات جمهوری آذربایجان از قبیل تامین آزادی عمل بیشتر برای نیروهای پان ترکیستی مخالف ایران، نگاه الحاق گرایانه به آذربایجان ایران و. . . ، نگرانی ها...

سیاست گذاری خارجی به عنوان شاخه ای مهم از سیاست گذاری عمومی، باید از عقلانیّت مناسب تصمیم گیرندگان در فضای روابط بین الملل برخوردار باشد. اهمّیت تصمیم گیری در سیاست خارجی و نقش عقلانیّت در تصمیم گیری های موجود، به رعایت اصل «تناسب» بین اهداف با روش های مربوطه بازمی گردد. «تناسب سازی» به عنوان شرط تحقّق عقلانیّت، انتظارات از نخبگان سیاسی را به سمتی سوق می دهد که با بررسی توانایی ها و قابلیت های جمهور...

مهم ترین رخداد منطقه خاورمیانه پس از انقلاب 1979 ایران، موج خیزش بیداری کنونی در این منطقه است؛ خیزشی که ضدیت با استبداد، تقاضای بهبود وضع معیشتی مردم و اسلام گرایی، ویژگی­های اصلی آن به شمارمی روند. بی تردید مهم ترین کشوری که انقلاب در آن به وقوع پیوسته، مصر است. موقعیت استراتژیک این کشور، تأثیر آن در تحولات منطقه و جهان اسلام و نقش آن در مسئله فلسطین، موجب شده است که نوشتار حاضر به بررسی اوضا...

بی اعتمادی شدید ایرانیان به قدرت های خارجی علی الخصوص قدرت های غربی و نگرانی از احتمال دخالت های مخرب آنان موضوعی است که ریشه های عمیقی در تاریخ سیاسی ایران دارد. در این مقاله، تأثیر دخالت های امپریالیستی قدرت های خارجی بر تکوین گرایش به بیگانه ستیزی در سیستم سیاسی ایران طی سه دوره قاجاریه، پهلوی، و جمهوری اسلامی مورد بررسی قرار می گیرد. سؤال مقاله این است که چرا حساسیت به مسأله استقلال در سیاس...

در این مقاله تلاش شده است تا به این سوال پاسخ داده شود که تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب در چه سمت و سوی جریان داشته است؟ و چه عواملی بر این تحولات تأثیر گذار بوده است؟ برای پاسخ دادن به این سوال ضمن بررسی دیدگاه های مطرح شده در این مورد، تلاش شده تا در چارچوب دیدگاه سیستمی به بررسی روندها و آینده پژوهی سمت و سوی تحولات سیاسی در ایران بعد از انقلاب بپردازد. در این مقاله تلاش شده است تا به...

جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه دو کشوری هستند که در حال حاضر از جایگاه و موقعیت منحصر به فردی در نظام بین الملل برخوردار می باشند و در مناطق پیرامونی خود ظرفیت هژمونی نیز دارند . از این رو، روابط سیاسی جمهوری اسلامی ایران و فدراسیون روسیه از اهمیت بسیار زیادی برای آمریکا برخوردار است . چنانکه آمریکا همواره با دیده تردید به این روابط نگریسته و خواهان کاهش آن بوده است. در این بین مقاله حاضر...