اندیشه ی بررسی اثر ادبی بر مبنای کارکرد اجتماعی آن مهم ترین عنصر تشکیل دهنده ی نقد جامعه شناختی است. این رویکرد نقدی که ابعاد مختلف رابطه ی ادبیات و جامعه را مورد کنکاش قرار می دهد، رویکرد جدیدی است که اصول اولیه-ی آن به همت نظریه پردازانی از جمله فیکو، مادام دو استال، ایپولیت تن و کارل مارکس در قرون اخیر شکل گرفته و در قرن بیستم به وسیله ی منتقدان بزرگی چون جورج لوکاچ و لوسین گلدمن به تکامل رس...

محدودیتهای مطالعاتی در حوزه روابط بین الملل، برخی از اندیشمندان این قلمرو را به سوال پیرامون ماهیت علمی نظریه­پردازی در این حوزه واداشته و این پرسش را فرارو نهاده است که معیار نظریه علمی روابط بین الملل چیست؟ و علمی بودن آن به چه معنا ممکن است؟ ایده اصلی این نوشتار بر این است که میزان در علمی بودن نظریه پردازی روابط بین الملل، توفیق نظریه ها در طراحی و ابداع نظام واره های انگاره ای و ترسیم مکان...

چکیده برخی از اصحاب نظریۀ انتقادی جدید در تقابل با آلتوسریسم دهۀ 1960 مرحلۀ جدید اندیشۀ انتقادی را «گرامشیسم» خوانده‌اند. عناصر مهمی از اندیشه‌‌های گرامشی خاستگاه پاره‌‌های عمده‌‌ای از دگرگونی‌‌های معرفت‌‌شناختی و نظری در نظریۀ سیاسی و نظریۀ اجتماعی از دهۀ 1960 به این ‌سو بوده است. فکر گرامشیایی تطورات مهمی یافته و «چرخش فرهنگی»‌‌ای که وی در مارکسیسم قرن بیستم ایجاد کرد در واقع پیشاتاریخِ شکل‌‌...

واقعگرایی از مکاتب مهم فکری و هنری اروپاست که قصد دارد پرده از روابط پدیده ها بردارد و پدیده ای را با درنظر گرفتن روابط علی و معلولی آن تبیین کند. مکتب واقعگرایی بعد از رمانتیسم شکل گرفت. این دو مکتب دارای عناصر مشترک هستند و در حقیقت رمانتیسم مقدمه و زمینه پیدایش واقعگرایی است. مهمترین مسئله در واقعگرایی تحلیل پدیده هاست . در این مکتب ابتدا به مسائل فنی و هنری توجه نمی شد ولی با گذشت زمان این ...

چکیده در این مقاله، دیدگاهی را بررسی می­کنیم که به ’رئالیسم ساختاری‘ شهرت دارد که بر اساس آن، ما در بهترین حالت تنها، به ساختار جهان فیزیکی می­توانیم شناخت پیدا کنیم.  سعی شده است یک نمودار اجمالی از تحولات رئالیسم ساختاری ترسیم شود، و تفاوت روایت­های مختلف آن و اهمّ انتقادات وارد به آن بررسی شوند. در این مقاله روایت های مختلف رئالیسم ساختاری را در قالب دو گروه عمده بررسی می­کنیم. گروه اول شامل...

تربیت اسلامی در عصر حاضر با چالش های گوناگونی روبه رو است. بخشی از این چالش ها ناشی از مواجهه جهان بینیِ «خدامحور» با جهان بینیِ «دنیامحور» جهان غرب است. در این میان پست مدرنیسم به جهت آموزه های پیچیده خود، جهت گیری های ضد و نقیضی را در بین اندیشمندان مسلمان برانگیخته است؛ تا جایی که برخی آن را به منزلة فرصتی مغتنم برای تربیت دینی و چاره ای برای کاستی های آن تلقی کرده اند و برخی دیگر معتقدند تفکر...

جان هیک فیلسوف دین فقید قرن بیستم، به نظریه پردازی در باب مسئلة تنوع و کثرت دینی شهرة آفاق است. او با اتخاذ مبادی و مبانی گوناگون معرفت شناختی فلسفی سعی در طرح فرضیه ای تبیینی دارد که به باور او بهترین تبیین تکثر در جهان واقعی را ارائه دهد. هیک به لحاظ هستی شناختی وجود واقعیت غایی مستقل از ذهن و زبان را (البته در قالب رئالیسم انتقادی) می پذیرد، اما رئالیسم فقط سویۀ هستی شناختی ندارد و دارای سوی...

شناخت و روش شناخت اجتماعی، از موضوعات مهم و اساسی در حوزه علوم اجتماعی است که در دوره های مختلف تاریخی ـ از گذشته تا کنون ـ رویکردهای مختلفی نسبت به آن وجود داشته است. روش شناسی بنیادین، گونه ای از روش شناسی است که در مقابل روش شناسی کاربردی قرار دارد و انواع مختلف روش های اجتماعی را می توان در ذیل آن قرار داد. روش شناسی بنیادین مبتنی بر مبانی هستی شناسی، انسان شناسی و معرفت شناسی است و به لحاظ...

  چکیده در این مقاله، دیدگاهی را بررسی می­کنیم که به ’رئالیسم ساختاری‘ شهرت دارد که بر اساس آن، ما در بهترین حالت تنها، به ساختار جهان فیزیکی می­توانیم شناخت پیدا کنیم.  سعی شده است یک نمودار اجمالی از تحولات رئالیسم ساختاری ترسیم شود، و تفاوت روایت­های مختلف آن و اهمّ انتقادات وارد به آن بررسی شوند. در این مقاله روایت های مختلف رئالیسم ساختاری را در قالب دو گروه عمده بررسی می­کنیم. گروه اول ش...

این رساله به اهمیت گفتمان و تحلیل گفتمان انتقادی در ترجمه به عنوان پدیده ای فرهنگی می پردازد تا نشان دهد چگونه این تحلیل می تواند به چگونگی انتقال مفاهیم فرهنگی و اید‍ولوژیک در فرایند ترجمه کمک کند. از آنجاییکه در فرایند انتقال زبان از متن مبدأ به متن مقصد، دلایل خاصی برای تحریف در ترجمه وجود دارد، می کوشد رابطه گفتمان را با ساختارها و کارکرد های فکری- اجتماعی نشان دهد. در این راستا به معرفی مف...