سه متغیر اصلی در مطالعه جامعه شناختی پدیده دولت در دنیای اسلام دخیل اند. وحی (دین و حیاتی) سنن قبیلگی و عناصر خارجی مطالعه ساخت قدرت در دوره های مختلف تاریخی دنیای اسلام بیانگر این است که در هر دوره ای یک عامل تعیین کننده و بقیه حاشیه ای بوده اند در یک مطالعه بومی و بر حسب تعیین کنندگی هر یک از سه متغیرمذکورچهار نوع دولت در تاریخ سیاسی دنیای اسلام قابل شناسایی است 1- الگوی دولت قرآنی 2- الگوی د...

تمایز تمدن ها از اجتماعات ملی مبتنی بر دولت مدرن این پرسش را فرارو می نهد که کدامین مؤلفه اجتماع تمدنی را از اجتماع مبتنی بر عقلانیت سرزمینی و شکل یافته بر اساس دولت مدرن متمایز می سازد؟ ویژگی تمایزبخشی که فراگیری تمدنی را برای تمدن ها در پی دارد و نبود آن، دولت های مدرن را از این موهبت بازمی ستاند، کدام است؟ و فراتر آنکه پیامدهای اجتماعی این ویژگی چیست؟ این نوشتار می کوشد با واکاوی پیوستگی دول...

دولت مهم ترین نهاد جامعه است و جامعه شناسی علم شناخت نهادهای اجتماعی است تاکنون تحلیل و تبیین تحولات اجتماعی و اقتصادی در بیشتر پژوهش ها تحت الشعاع پارادایم ها و رویکردهای مسلطی مانند نوسازی وابستگی و نظام جهانی بوده و از بررسی نقش نهاد دولت در تحولت غفلت شده است این مقاله با رویکرد نهادگرایی تطبیقی بررسی مجدد مفهوم دولت و بازگشت به آن را در تحلیل های جامعه شناسی مطرح می کند و جایگاه و نقش موثر...

بازآفرینی دولت امروزه به عنوان رویکرد غالب در اداره امور سازمان های دولتی مطرح است و از طرف دیگر،با توجه به این که در عصر انفجار اطلاعات بسر می بریم ،فناوری اطلاعات نیز دارای جایگاه رفیعی است .لذا سازمان های دولتی برای بازآفرینی ساختارها،فرایندها و کلیه ارکان سازمانی خود به شدت نیازمند بکارگیری فناوری اطلاعات می باشند. این مقاله که حاصل پژوهشی میدانی است ، به بررسی ارتباط بین فناوری اطلاعات و ...

در این نوشتار به قلمرو قرآن و علم پرداخته شده و سه دیدگاه مورد بررسی قرار گرفته است. دیدگاه اول که قائل به رابطه حداکثری بین قرآن و علم است بر وجود همه علوم در قرآن اصرار دارد، مظاهر این دیدگاه در آثار غزالی و ابوالفضل مرسی به چشم می‌خورد. که در این نوشتار مورد نقد و بررسی قرار گرفته است. مهم‌ترین دلیل این دیدگاه آیه تبیانا لکل شیء است که ناظر به مسائل هدایتی است و دلالتی بر وجود همه جزئیات علو...

نگاه مولوی به موسی (ع) همان نگاه قرآنی است که در آیات الهی آمده است. موسی (ع) در مثنوی معنوی گاه چون مریدی است که از ولادت تا وفات با عنایت الهی رشد و نمو یافته، در مسیر شریعت ربانی گام نهاده، طریقت معنوی راکه آزموده وبه منزل حقیقت خلیفة اللهی واصل گردیده است. وگاه چون شیخ کاملی برای قوم بنی اسرائیل به مدد الهی معجزات نه گانهء خویش را آشکار می سازد و وادیهای خطرناک رهایی از فرعون و قارون ستمگر...

خاستگاه رهبران اصلاح‌گر شیعه و اهل‌تسنّن، کاملاً متفاوت با هم است. رهبران اصلاح‌گر تراز اول شیعی همگی خاستگاه قوی حوزوی دارند به طوری که بسیاری از آنان در دوره خود مرجع تقلید و زعیم شیعه بوده‌اند. نمونه بارز آنان میرزای شیرازی در جریان تحریم تنباکو و حضرت امام خمینی (ره) در دوران معاصر است. در حالی که رهبران اصلاح‌گر اهل‌تسنّن تحصیلات حوزوی و مطالعات عمیق اسلامی ندارند. به طور نمونه می‌توان به حسن...

مقاله حاضر با ارایه یک تعریف عملیاتی از دولت زنده و مصادیق آن درکشورهای جهان، سعی در ایجاد تصویری کلی از مفهوم جدید دولت بویژهنقش آن در تعاملات پیچیده، خطیر و گسترده صنعت و دانشگاه دارد نموده وبه تبیین این نقش با ویژگیهای خاص هر جامعه پرداخته و سعی نموده معیاریجهت مقایسه عوامل اصلی تشکیل دهنده آنها برای ارایه یک مدل بومی شدهایرانی ارایه نماید. نویسنده در این مقاله با استفاده و با استناد به جدید...

یکی از موضوعات اساسی در جامعه شناسی سیاسی هر جامعه ای، ماهیت دولت در آن جامعه است. دولت ها ماهیت اقتصادی، اجتماعی، فرهنگی و سیاسی گوناگون دارند. در این نوشتار ماهیت سیاسی دولت در ایران دوره پهلوی از نظر میزان گذار به دموکراسی بررسی می شود. هدف از بررسی ماهیت سیاسی دولت آن است که چگونگی اعمال حاکمیت مردم و تعامل میان شهروندان و حاکمیت روشن شود. با این رهیافت، پرسش اساسی این است که ماهیت دولت در ...