بارزترین تجلی‌گاه معنویت و هویت متعالی انسانی را می‌توان در لایه‌های پنهانی هنر قدسی[1] و اوج شکوفایی هنر معماری مقدس اسلامی را می‌توان در ساخت مساجد جست‌وجو کرد. در این بین، به نظر می‌رسد مساجدی که در دوران طلایی قدرت معنوی‌، مالی و سیاسی شیعیان در این سرزمین شکل گرفته‌اند، واجد هویت معنوی ویژه‌ای هستند. با تشکیل دولت صفوی در اوایل قرن دهم هجری و اعلام تشیع اثنا‌عشری به عنوان مذهب رسمی‌، ایران...

گرچه تاکنون کتابهایی درباره تاریخ پزشکی دوره قاجار نوشته شده است و در همگی آنها درباره شایع ترین بیماری کشنده در این دوره سخن رفته است اما همچنان جای خالی پژوهشی درباره راه های عامیانه پیشگیری و درمان بیماری وبا در این دوره احساس می شود. به این دلیل بر آن شدیم تا ضمن مطالعه منابع بر جای مانده از آن زمان به خصوص خاطرات و سفرنامه های ایرانیان و بیگانگان و نیز نسخ خطی بر جای مانده به واکاوی درباره...

حمامیان از مهمترین روستاهای بوکان محسوب می شود که به واسطه آثار معماری شاخص از دوره قاجاریه، در مطالعاتباستا نشناسی ایران از جایگاه ممتازی برخوردار است. در دوره مزبور به وسیله خوانین و اربابان محلّی بناهایی شامل مسجد،حوضخانه، آرامگاه و عمارت اربابی پایه گذاری شده است که جهت مطالعه معماری قاجاریه در منطقه ای از ایران تحت عنوانکردستان که تاکنون در محافل علمی کشور ناشناخته مانده، اهمیت ویژه ای دارد...

در طول تاریخ کشور ایران سازمان قضایی آن بارها دستخوش تحولات گردیده که می توان آن را به پنج دوره متفاوت تفکیک و بررسی نمود که این پنج دوره عبارتند از : 1 - سازمان قضایی ایران از دوره هخامنشیان تا دوره ساسانیان. 2 - سازمان قضایی ایران از دوره ساسانیان تا ظهور اسلام در ایران . 3 - سازمان قضایی ایران از ظهور اسلام تا قاجاریه . 4 - سازمان قضایی ایران از قاجاریه تا انقلاب مشروطیت. 5 - سازمان قضایی ای...

عزیزخان مکری از جمله شخصیت­هایی است که در مناسبت­ها و معادلات سیاسی و فرهنگی قاجاریه نقش تعیین­کننده­ای داشته است. تبیین نقش او در روابط سیاسی و فرهنگی دورۀ ناصرالدین شاه قاجار، راه­گشای تحقیقات کامل­تری در برهۀ تاریخی مذکور و گره­گشای ابهامات مختلف تاریخی خواهد بود. در راستای پاسخ به ضرورتِ تبیین جامع و گسترده­تر از حوادث تاریخی این دوره، در این مقاله، جایگاه عزیزخان در روابط سیاسی ایران و عثما...

در این پژوهش،اوضاع سیاسی(قراگوزلوها) ـ اجتماعی و مذهبی همدان در دوران اول قاجار با تاکید بر وضعیت مذهبی بخصوص اهل تشیع مورد بحث و بررسی قرار گرفته و به افراد و گروهایی که به نوعی در ارتباط با شیعیان بوده اند پرداخته شده است. وضعیت مذهبی همدان در دوران قاجاریه را دو گروه تشکیل میدادند: 1) مسلمانان 2) غیرمسلمانان(اهل کتاب). در گروه نخست مسلمانان بودند که اهل تصوف، اصولیون و اخباریون را شامل می ش...

در دوره قاجاریه، ساختار کلی شهر ایرانی در صورت گذشته خود باقی ماند. ساختاری که با محورهای اصلی مابین دروازه­ها و مرکز شهر و عناصر و فضاهای شهری پیرامون آنها تعریف می شد، صورتی برجای مانده از مکتب اصفهان در شهرسازی. اما مشخصه دوران قاجاریان، رشد نفوذ مذهب شیعه بود که پیدایش ساختار دیگری را در شهر ایرانی این دوره سبب شد؛ ساختاری متشکل از مکان­ها (به ویژه تکیه­ها) و مسیرهای میان آنها که مکان برگزا...

مسأله وقف، یکی از عرصه­های تاریخ کردستان است که نقش زنان شیعی در آن بسیار پررنگ بوده و کم‌تر به آن توجه شده است. در این خصوص، جایگاه تاریخی زنان واقف بیجار از دوره صفویه به بعد، بالاتر از دیگر مناطق استان یادشده است. این مقاله، ضمن بررسی این موضوع، به چگونگی رقبات وقفی و مشارکت زنان شیعی این منطقه می­پردازد. روش پژوهش، ترکیبی از مطالعه میدانی، اسنادی و کتابخانه­ای است که تأکید عمده بر روش اسناد...

این پژوهش در پی یافته هایی برای این پرسش است که ویژگی های نظام آموزشی فارس در دوره ناصری و مظفری چگونه بوده است؟ و چه عواملی در تحول و تغییر مدارس استان فارس نقش داشته اند؟ در بررسی موضوعی مدارس، با استفاده از روش توصیفی- تحلیلی و با تکیه بر منابع کتابخانه ای و اسناد و مصاحبه، یافته های این پژوهش حاکی از آن است که تعلیم و تربیت تا دوران سلطنت ناصرالدین شاه، در قالب و شکل مکتب خانه ها بوده است، ...

چالشتر در فاصله شش کیلو¬متری در غرب مرکز استان چهار¬محال و بختیاری و در مسیر شهرهای سامان و بن قرار گرفته¬ است. مجموعه بناهای تاریخی چالشتر از دوران صفویه شکل گرفته و در دوره¬های بعد به ویژه قاجاریه تکمیل شده است و متشکل از بقایای بارو، منزل و سر در خانه خان موسوم به قلعه چالشتر، خانه ستوده، خانه آزاده، خانه اسحاقی¬ها، خانه منزوی، خانه گله¬داری، و خانه طالب¬زاده و مسجد جامع است. مجموعه بناهای ی...