در آخرین دهه های قرن گذشته، در خاورمیانه، یکی از بحرانی ترین مناطق دنیا، وقوع دو رویداد مهم، یعنی پیروزی انقلاب اسلامی در ایران و جنگ تحمیلی عراق علیه جمهوی اسلامی را به ترتیب در سال های 1979 و 1980 شاهد بودیم. جنگ هشت ساله افزون بر درگیری دو قدرت عمده منطقه، یعنی ایران و عراق، بسیاری از کشورهای منطقه و خارج از منطقه و حتی قدرت های عمده جهانی، مانند امریکا و شوروی را درگیر کرد.  از آن جا که ماه...

مهم ترین رسالت و صلاحیت شورای نگهبان در قانون اساسی، پاسداری از دو هنجارِ برتر نظام جمهوری اسلامی ایران، یعنی شرع و قانون اساسی است. پیش از تشکیل مجلس شورای اسلامی، نهادهایِ صالحِ قانونگذاری (مجلس شورای ملی و سنا و شورای انقلاب)، قوانینی را وضع کرده اند که هم اکنون برخی از آنها در نظام جمهوری اسلامی ایران مجری هستند و از حیث عدم مغایرت با شرع و قانون اساسی بررسی نشده اند. عدم نظارت شورای نگهبان از...

انقلاب اسلامی ایران، نهضتی بیدارگرانه است که بی‌شک در بیدارگری بسیاری از نهضت‌های اسلامی و جنبش‌های دینی، اصلی‌ترین و اصیل‌ترین نقش را در دهه‌های اخیر ایفا کرده است. تنها انقلاب حقیقی دینی که بر اساس اندیشه‌ها و آموزه‌های اسلام ناب محمدی پیدایی گرفت. ازاین‌رو، انقلاب اسلامی ایران را نمی‌توان با انقلاب‌های مدرن سنجید، زیرا از لِحاظ مبادی و غایات نظری و نیز ماهیت عملی خود بی‌بدیل است. این نوشتار ب...

از تلاش برای تدوین اولین برنامه توسعه در کشور، حدود 70 سال می گذرد- اگرچه دو برنامه 7 ساله اول، عملاً اجرای چند پروژه عمرانی بود که برای شکل گیری سازمان برنامه و برنامه ریزی در ایران، بر آنها عنوان برنامه نهادند- هنوز کشور بر روی ریل توسعه قرار نگرفته است. از اجرای اولین برنامه که آغاز آن به سال 1327 بازمی گردد، تاکنون به طور اسمی 11 برنامه ولی در عمل، 9 برنامه تدوین شده و برنامه ششم نیز در دست ...

بحث الگوی اسلامی- ایرانی توسعه در حوزه علم و فناوری، ریشه در یک جریان گسترده‌ تاریخی دارد. مسلمانان انقلابی در ایران برای پیشرفت انقلاب، نظریه حکومت اسلامی را بنا نهادند. به دنبال پیروزی انقلاب و موفقیت نظام در جنگ تحمیلی هشت ساله، سؤال مطرح‌شده این بود که اسلام در چه عرصه‌هایی می‌تواند در زندگی انسان مؤثر باشد و گستره تأثیر آن چقدر است. پایداری حکومت اسلامی در بیش از سه دهه، همچنین تأثیرگذاری ...

وقوع انقلاب اسلامی ایران به نظر بیشتر کارشناسان مسائل خاورمیانه بار دیگر آتش زیرخاکستر جنبش های سیاسی اجتماعی اسلامی را در جهان برافروخت، به گونه ای که جهان در بیشتر این کشورهای اسلامی در دهه 1980 و1990 بارها شاهد خیزش حرکت های اسلامی بوده است. از طرفی انقلاب اسلامی ایران، پدیده مهم قرن بیستم، دارای پیامدهای زیادی درسطح داخلی، منطقه ای و بین المللی بوده که از جمله آنها می توان تاثیرگذاری بر جنب...

واقعه انقلاب اسلامی در سال 1357 نقطه عطف در تاریخ ایران هم به لحاظ سیاسی و هم به لحاظ فرهنگی و اجتماعی به شمار می رود. همچنین می توان گفت پیروزی انقلاب اسلامی ایران در سال 57 نقاشی معاصر ایران را متحول ساخت. هنر نقاشی ایران در طول سه دهه گذشته (پس از وقوع انقلاب) در سیر تکاملی خود بسیار فعال و پویا بوده است. در دهه اول انقلاب، نقاشی ها بیشتر دارای مضامین اجتماعی، سیاسی و دینی بودند. وقوع جنگ تح...

انقلاب اسلامی ایران یکی از متغیرهای مهمی است که در چند دهه ی اخیر منجر به ایجاد نگرشجدید نسبت به اسلام در جهان شده است. این انقلاب بر اساس رویکرد فرهنگی در صدد ایجادهمگرایی فرهنگی در میان جوامع اسلامی در جهان میباشد و معتقد است که؛ از مهمترین عواملیکه می تواند کشورهای مسلمان را به یک انسجام درونی و اجماع جهانی فرا خواند همانا تأکید برمشترکات دینی و تعامل حول آنها است. از اینرو دعوت به وحدت اسلا...

عموماً بسیاری از حوادث تاریخی رخ داده در محیط های جغرافیایی دارای سرچشمه انتزاعی نیستند و از حوادث فضاهای جغرافیایی اطراف خود تأثیر می‌پذیرند.در دهه 1950 میلادی جغرافیدانی بنام هاگراستراند کوشید سرایت پدیده ها و جریانات اقتصادی – فرهنگی را مابین فضاهای جغرافیایی تئوریزه نماید. بر اساس تئوری پخش جغرافیایی، تحولات تاریخی مجاور یک فضای جغرافیایی اگر هم جهت باپیش زمینه های تاریخی و فرهنگی آن جامعه ب...

یکی از مهمترین حوزه های تحقیق در علوم اجتماعی مطالعه انقلاب های سیاسی و اجتماعی است و از بزرگترین تحول ایران در دهه های گذشته، وقوع انقلاب اسلامی می باشد. وقوع انقلاب اسلامی ایران به دلایل مختلفی منجر به متحیر شدن اندیشمندان و محققان سیاسی جهان گشت و در همین راستا در زمینه علل و چگونگی وقوع انقلاب اسلامی پژوهش های مختلفی ارایه دادند. تحلیل علل وقوع انقلاب اسلامی منجر به شکل گیری ادبیات سیاسی نو...