پس از گذشت دو سده از ظهور اسلام، رفته رفته استفاده از خط به عنوان عنصر تزئینی گونه­های مختلف سفالین رواج یافت. مضامین کتیبه­های سفال­ها که ابتدا به کلمات یا عبارات کوتاه عربی چون نام سفالگر یا طلب خیر محدود می­شد به مرور گسترش یافت و احادیث، جملات قصار بزرگان و اشعار را نیز در بر گرفت. اشعار فارسی نیز به سرعت جایگاه خود را بر روی سفالینه­های دوران اسلامی یافتند و سخن موزون شاعران برجسته پارسی­گ...

کتیبه به عنوان یکی از عناصر تزیینی، اعتبار بخشی و اطلاع رسانی در معماری اسلامی از جایگاه ویژه ای برخوردار است. دو عنصر مهم در شناخت کتیبه در دو حوزه معماری و خوشنویسی قابل بررسی می باشد، در حوزه معماری از اجزای مهم تشکیل دهنده ابنیه اسلامی که نقش ویژه ای در تزیّین آن دارد کتیبه می باشد، که در بیرون و داخل ساختمان در معرض دید، تعبیه و ساخته می شود و از جهت مصالح به کار برده شده و محل قرار گرفتن آ...

این رساله در سه فصل به جهت بررسی مکتب درویش عبدالمجید طالقانی که شامل ریشه ها، زندگی و تحلیل آثار اوست صورت گرفته و در آن از سه مبحث عمده شعر، عرفان و خوشنویسی که عوامل سازنده درویش می باشد، سخن به میان رفته است . با توجه به عضویت او در انجمن بازگشت ادبی، آشنایی او با مسئله عرفان و شعر انجام می گیرد و با داشتن پشتوانه فرهنگی - هنری در خوشنویسی (ابن مقله، میرعلی هروی، باباشاه اصفهانی و میرعماد) ...

این مقاله به رسم اجازه ستانی و اجازه دهی در آموزش سنتی خوشنویسی می پردازد. شیوه ی درخواست «اجازه» توسط شاگرد پس از اتمام آموزش ها در خوشنویسی به عنوان آزمون صلاحیت شاگرد تلقی می‌شود که شاگرد تمام آموخته های خود را، با زبردستی در مرقعی فراهم می‌آورد، تا استاد به فراغت او از تحصیل در فن شریف خوشنویسی رأی بدهد. این نوشتار ابتدا به حکمت کسب «اجازه» پرداخته، آنگاه در بار? روال کسب اجازه و ورود شاگرد...

جعل نسخه‌های خطی از قرن نهم هجری به بعد، هم‌زمان با اقبال اروپاییان از سرزمین‌های اسلامی اوج گرفت. عده‌ای سودجو با مهارت کم‌نظیر در تقلید آثار گذشتگان، اقدام به تولید نسخه‌های جعلی کردند به‌شکلی که حتی گاه ماهرترین کارشناسان را نیز فریب دادند و به این ترتیب بسیاری از نسخه‌های مجعول به کتابخانه‌های شخصی و غیرشخصی و حتی موزه‌های بزرگ راه یافت. به همین دلیل تشخیص اصالت نسخه همواره یکی از مشکلات پژ...

این مقاله به روش توصیفی و تحلیلی در جستجوی تربیت منبعث از مبانی اعتقادی و اسلامی است که از ملزومات فرهنگ اسلامی می‌باشد. هنر اسلامی به دلیل غنای فرهنگی و مذهبی بهترین شیوۀ استفاده از قابلیت‌های اخلاقی و معنوی می‌باشد. چنانچه­ ترویج و ارائه آداب و تربیت اخلاقی به گونه­ای که هم در تربیت هنرمند و هم در اشاعه آن در فرهنگ جامعه مؤثر باشد در تفکر و تمدن اسلامی امری ضروری بوده است. پرسش­های اصلی مقاله...

چکیده این رساله مقایسه ای است بین روند شکل گیری و رشد هنر خوشنویسی در دو دوره از تاریخ ایران: دوره ی تیموری که در آن خوشنویسی به صورت هنری تصویری و مفهومی نقش هنر مادر را به عنوان جهت دهنده ی سایر هنرهای تصویری ایفا می کند؛ و دوره ی معاصر که در آن به دلیل ظهور صنعت چاپ و گرافیک و همچنین تأثیرات مدرنیته دچار تحول بنیادین می شود که با وجود این تحول به حیات خویش ادامه می دهد و از نظر بصری و کاربر...

هنر خوشنویسی از بنیادی ترین هنرهاست زیرا هدف غایی ان تنها در کسب لذت بصری نیست و مصادیـق فرا مادی دارد و ماهیت غیر زمینی آن باعث گردید تا به ان بار تقدس دادند و به نوعی منشا ان را الهی دانسته و از انجا که این هنر با ضبط و ثبت کلام مرتبط است توانسته به والاترین وظیفه خود یعنی انتقال مفاهیم الهی در متون مقدس عمل کندحفظ و نگهداری متون مقدس با نظام نوشتاری خاصی که برای ادیان جهان وضع شده باعث گردید...

هدف از پژوهش حاضر به طور کلی، بررسی قابلیت ها و ویژه گی های بصری خط کوفی بنایی به کار رفته در پوسترهای پس از انقلاب اسلامی ایران بوده است. هر کدام از خطوط اسلامی با قابلیت-های خاص خود، امکانات ویژه ای را برای خلق آثار ارزش مند و خلاق فراهم می نمایند. خوش-نویسی اسلامی و ایرانی بر اساس قالب ها و قواعد مشخصی شکل گرفته و نوشته می شود. از این میان، خط کوفی بنایی، با ویژگی های بصری متفاوت و خاص نسبت ...

چکیده تیموریان سلسله ای ترکی – مغولی هستند که در فاصله سالهای ( 913- 771 ق ) عموماً در نواحی ماوراءالنهر و ایران حاکمیت داشتند . تجربه همزمان زندگی یکجانشینی و کوچ نشینی در الوس جغتای و آسیای مرکزی باعث شد تا تیمور و جانشینانش با اسلام و فرهنگ ایرانی آشنایی هر چند مختصری داشته باشند. به همین سبب مؤلفه های هویت ایرانی از جمله هنر ایرانی و مذهب تشیع در این زمان فرصت رشد و وحدت بیشتری یافتند . سیاس...