همزمان با شروع نهضت ترجمه در جهان اسلام، تعداد بسیاری از منابع فلسفی و الهیات به زبان عربی برگردان شد و اندیشمندان از این منابع استفاده کردند. فلوطین از فیلسوفان قرن سوم میلادی با فلسفه نو افلاطونی، به دلیل نزدیک کردن اندیشه‌های افلاطون و ارسطو به یکدیگر توانست بر اندیشه‌های بسیاری از فیلسوفان اسلامی، تأثیر گذارد؛ چنان که می‌توان اثر بسیاری از اندیشه‌های فلوطین را در افکار فلسفی عارفان اسلامی، ...

توجه به اصالت وهویت هنری در هر فرهنگ بخصوص فرهنگ ایرانی اسلامی، از نکات قابل توجه و تامل است که امروزه ، رو به افول و انزوا کشیده شده و عدم شناخت هنر اصیل ایرانی و زیر ساخت های غنی آن از سوی هنرمندان بومی ، باعث تمایل و راغب شدن آنان به هنرغرب و پدیده های ناشی از آن فرهنگ شده که هیچ سنخیتی با فرهنگ و هویت اصیل و ناب ایرانی ندارد. یکی از راه های موثر در توجه هنرمندان به هویت هنری، شناسایی و معر...

با انتشارات کتاب های چاپ سنگی در دوران قاجار زندگی دوباره مصور سازی کتب ایرانی آغاز گردید. علی رغم این که مصور سازی کتاب های چاپ سنگی از نظر کیفیت تفاوت های قابل توجهی بانگارگری قدیم ایران داشت اما با ادامه یافتن برخی سنت های کتاب آرایی و تاثیرپذیرفتن از هنر عامیانه و تاثیر متقابل بر آن برخی سنت های کتاب آرایی ایران در شکل و محتوایی متفاوت مجدداً احیا شد. هدف مقاله حاضر معرفی ویژگیهای ساختاری ک...

در این مقاله فرضیه نگارنده مبتنی بر این نکته بوده که با افول کتاب آرایی که تقریباً از اواخر دوره صفوی شروع می شود، پیکرنگاری به مثابه ابزاری برای کسب اعتبار فرهنگی و تبلیغ در باری شکل گرفته و نمونه آن وجود پیکرنگاری های متعدد از نادرشاه و جانشینان اوست که امروزه از این دوره باقی است. تناه کتابی که به دستور میرزا مهدیخان استرآبادی ، هنرپرور این دوره، کتاب آرایی شد، کتاب جهانگشای نادری است که ظاهر...

ماده 289 قانون مدنی ایران مقرر می‌دارد: «ابراء عبارت است از اینکه دائن از حق خود به اختیار صرف نظر کند». قانونگذار در این تعریف، به صراحت اشاره‌ای به ماهیت ابراء ندارد. از این رو، این شائبه تقویت می‌گردد که، آیا تهافت آرایی که در متون فقهی وجود دارد، مقنن را بر آن داشته تا با رعایت جانب احتیاط، خود را درگیر این اختلاف نظرها نکند و تبیین ماهیت ابراء را به آیندگان واگذار کند؟ هدف این نوشتار، بررس...

پیشرفت و تکامل هنرهایی چون خوشنویسی، تذهیب و تزئینات، صفحه آرایی و سایر عناصر دیگر در کتاب آرایی ایران، مرهون جایگاه والای کتاب آسمانی قرآن و اعتبار آن نزد مسلمانان است. پس از ورود اسلام به ایران، کتابت و تزئین صفحات قرآن مجید ارزش و اهمیت ویژه ای یافت و غنی ترین و زیباترین تزئینات در فتح باب قرآن ها ظاهر شد. در این پژوهش مطالعه و بررسی سیر تحول و تطور عناصر تزئینی این صفحات در طول ادوار مختلف ...

خوشنویسی، تذهیب، تشعیر، نگارگری و ... از مجموعه هنرهای وابسته به کتاب آرایی است که در تدوین و تزیین هزاران نسخه خطی و مرقّع به کار رفته است. گستره این هنرها و فنون سبب می شود میان آداب این هنرها و بسیاری از اصطلاحات دبیری و دیوانی، ارتباط نزدیکی برقرار شود و از این رو مرزهای مشترک فراوان داشته باشند. فرهنگنامه ای با عنوان زرافشان اثر آقای حمیدرضا قلیچ خانی که در سال 1392 از سوی انتشارات فرهنگ مع...

در حفاظت و مرمت آثار قدیمی همواره این مسئله مطرح می شود که ترکیبات اصلی سازندۀ این آثار کدام اند. طیف نگاری از شیوه ّهای مرسوم برای شناخت رنگیزه ها و اجزای سازندۀ آثار هنری است که در این تحقیق برای بررسی شیوۀ کاربرد زعفران در آراستن نسخه های خطی استفاده شده است. هدف از انجام تحقیق حاضر مطالعۀ شیوه های گوناگون استفاده از رنگ زعفران در هنر کتاب آرایی و تشخیص دورۀ زمانی آن است. روش تحقیق در این مطا...