با وجود کاربردهای فراوان «امتنان» در فقه، قواعد فقه و اصول فقه، به مفهوم آن کمتر توجه شده است. با دقت در کلام فقها واضح می‌شود که امتنان نوع خاصی از لطف الهی است که به بعضی از احکام الهی اختصاص دارد؛به‌طوری که بر پایۀ آن، یا حکم شرعی با سهولت و آسانی جعل یا اینکه حکم سخت، رفع و از عهدۀ مکلف برداشته شده است. با مقایسۀ امتنان در فقه با واژگانی مانند منت، لطف، فضل و رحمت واضح می‌شود که امتنان با و...

قاعده الخراج بالضمان، از قواعدی است که عیناً و با همین الفاظ، از پیامبر نقل شده و فقهای اهل‌سنت و امامیه در استدلالهای فقهی به آن اشاره یا استناد کرده­‌اند. مفهوم اجمالی این قاعده اگرچه روشن و بیانگر ملازمه بین منفعت و خسارت است، اما محدوده اجرای آن معرکه آراء است. از یک طرف برخی از فقها وقعی به آن ننهاده و به‌­واسطه ضعیف بودن روایت استنادی به آن عمل نکرده­‌اند. از طرف دیگر عده­‌ای محدوده آن را ...

در بحث از تفاوت‌های بیانی آیات مشابه، این سؤال مطرح می‌شود که چه عواملی سبب ایجاد چنین تفاوت‌هایی شده است. چه چیز سبب می‌شود تا لفظی در یک آیه مقدم و در آیه مشابهش مؤخر شود و یا واژه‌ای از یک آیه حذف و در آیه مشابهش ذکر شود و.... به‌طور کلی می‌توان گفت این تفاوت اسلوب‌ها به سه عامل باز می‌گردد که عبارتند از: سیاق معنایی، سیاق لفظی و تفنن در کلام. سیاق معنایی و لفظی حکمت اختصاص هر لفظ به سوره را...

قرآن کریم کتاب هدایت مردم است ازاین رودر جای جای آیات وسوره هایش ازاسمای حسنای الهی آمده ،کاربرد این اسماء ونیزصفات الهی در ضمن آیات و در خاتمه آیات به چه مناسبت آمده اند؟شناخت نظام و حکمت ذکر این اسامی و صفات در آیات در تبیین مراد از آیه نقش مهمی دارد. در بررسی خواتیم سوره نساء شاهد هستیم که خداوند درموضوعات مختلف، به تناسب ازاسم یاصفت خودش یاد کرده است و از آنجا که قرآن کریم دارای تناسب معنای...

قرآن¬کریم، نور مبین و سرمایه اصلی هدایت مردم و عهده¬دار صلاح دین ودنیای جامعه بشریت می‎باشد. در عرصه مباحث علوم قرآنی، تحقیقات فراوانی صورت گرفته است.از آن جمله، بحث تناسب و انسجام آیات قرآن است. که از جمله این مباحث، انسجام بین سیاق آیات و خواتیم آن است. دراین پژوهش به ارتباط بین اوصاف و اسماء الهی که در فواصل آیات قرار گرفته اند با مضامین آیات در سوره های آل عمران و نساء پرداخته شده است. که د...

قرآن کتاب رحمت و هدایتگر انسانها در تمامی عرصه های زندگی است. با توجه به نقش هدایتگری قرآن، هر سوره دربردارنده هدف و غایتی است که این مهم از طریق چینش حکیمانه آیات انجام می شود و حتی گزینش یکایک واژگان نیز بر اساس نظام حکمت می باشد . بنابراین چنین نگرشی – بر اساس علم تناسب - بر آیات قرآن، سبب عمق بخشیدن بر تأملات قرآنی می شود. علم تناسب میان دانشمندان مسئله ای مورد اختلاف است و پژوهش حاضر بر اس...