استفاده از تکنیک حجاری یکی از شیوه‌های متداول تزیینات معماری در بناهای دوره اسلامی است که نمونه‌های پرشماری از آن‌ها در مساجد شهر اصفهان مشاهده می‌شودکه بررسی، مطالعه و مقایسه هر یک ازآن‌ها می‌تواند بازشناسی هویت فرهنگیشان را در پی داشته باشد. هدف اصلی پژوهش حاضر، شناسایی، طبقه‌بندی و تحلیل تزیینات حجاری بر اساس نوع نقوش در بنای مسجد عتیق اصفهان است و در پی پاسخگویی به سوالات زیر است: 1- تزیینا...

در دهه‌های اخیر، تحریرات رایانه‌ای جایگزین جدی خوشنویسی سنتی شده‌اند. شکل حروف و نقطه‌ها در این تحریرات تابع اصول و قواعد از پیش تعیین شده توسط طراحان و برنامه‌نویسان رایانه‌ای بر اساس اصول خوشنویسی سنتی هستند. هدف اصلی در این تحقیق شناسایی دقیق شکل نقطه در خط نستعلیق به شیوه سنتی و ارتباط آن با اجرای رایانه‌ای نقطه بر اساس اصول و قواعد سنتی است و به این پرسش پاسخ داده می شود که شکل نقطه در تحر...

نستعلیق و تشعیر دو عنصر هم‌نشین در کتاب‌آرایی محسوب می‌شوند. شروع تقریبی این دو هنر در یک برهۀ تاریخی و کاربرد مکرر آن‌ها در کنار یکدیگر از عواملی است که پرداختن به این موضوع را ضروری می‌نماید. هدف این تحقیق شناسایی دقیق فرم نستعلیق و تشعیر در کتاب‌آرایی ایرانی در فاصلۀ زمانی دورۀ تیموری تا قاجار است. پرسش‌های این مقاله عبارت‌اند از: 1- چه عواملی سبب شکل‌گیری فرم نستعلیق و تشعیر در کتاب‌آرایی ا...

نگارش خط نستعلیق به لحاظ ارتباط تنگاتنگ با ادبیات و همچنین نمود جلوه های بصری ویژه، قرن ها استمرار پیدا کرده است. این خط می تواند به عناصر اولیه تجزیه شود که اولین و مه مترین عنصر آن «نقطه » است. نقطه علاوه بر نیاز کلمه در خواندن، نقش مهمی در هماهنگی و تقابل بین انرژی های تصویری در کلمه و سطر دارد؛ لذا اهمیت نقش بصری نقطه بسیار مشهود است. هدف اصلی این مقاله عبارت است از بررسی نقش نقطه از من...

نسخه خطی انیس العاقلین تالیف ملامیرقاری گیلانی فقیه، نویسنده و شاعر ایرانی قرن یازدهم هجری، تحریر محمد رفیع این محمد آشتیانی و از جمله آثار خطی عهد صفوی است که به سال 1005 ه.ق است ، با محتوای اخلاقی و روایات زیبا و حکایات دلگشا به نثر و نظم به رشته تحریر در آمده است.این اثر در قطع 20/5 در 14/5 سانتی متر مشتمل بر 230 صفحه و هر صفحه 16سطر به خط نستعلیق متوسط نوشته شده است خط و کاغذ آن معمول قرن س...

این پژوهش که به روش توصیفی انجام شده بالغ بر 300دیوارنوشته را از طریق ابزار دوربین عکاسی ثبت کرده است.دیوارنوشته ها در این پایان نامه به دو نوع رسمی و نیمه رسمی تقسیم شده اند.در نوع رسمی آن دیوارنوشته های فرهنگی غالبا تک بعدی بوده و با رویکرد دینی به پاسداشت یاد شهدا نگاشته شده اند.نقش عناصر بصری به لحاظ زیبایی شناسی نسبت به جنبه خوانایی کمتر بوده است.ارتباط مکان و فضا با مضمون نوشته کمتر در نظ...

جعل نسخه‌های خطی از قرن نهم هجری به بعد، هم‌زمان با اقبال اروپاییان از سرزمین‌های اسلامی اوج گرفت. عده‌ای سودجو با مهارت کم‌نظیر در تقلید آثار گذشتگان، اقدام به تولید نسخه‌های جعلی کردند به‌شکلی که حتی گاه ماهرترین کارشناسان را نیز فریب دادند و به این ترتیب بسیاری از نسخه‌های مجعول به کتابخانه‌های شخصی و غیرشخصی و حتی موزه‌های بزرگ راه یافت. به همین دلیل تشخیص اصالت نسخه همواره یکی از مشکلات پژ...

یکی از منظومه‌های ناشناختۀ طبی قرن هشتم، نسخۀ طب منظوم اثر حکیم عبدالکریم اعرج متخلص به عجزی است که با شمارۀ 757 در کتابخانۀ مدرسۀ عالی سپهسالار نگهداری می‌شود و در 6896 بیت با خط نستعلیق کتابت شده است. این اثر در 433 صفحه و در قالب مثنوی و وزن فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (بحر رمل مثمن مقصور) در قرن هشتم سروده شده است. هدف این نوشتار، بررسی و تحلیل نسخۀ طب منظوم و نیز آشنایی با مفاهیم پزشکی ق...

هدف از انجام پژوهش حاضر شناسایی رابطه رسم‌الخط متون کتاب‌ درسی فارسی با مهارت روخوانی دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی بود. جامعة مورد مطالعه دانش‌آموزان دوره اول ابتدایی دبستان‌های مناطق نوزده‌گانة شهر تهران در سال تحصیلی 95-94 بودند. در این پژوهش چهار مدرسه (دو مدرسه دخترانه و دو مدرسه پسرانه) از منطقه 9 تهران به طور تصادفی انتخاب شد. در هر مدرسه از  سه کلاس اول، دوم و سوم آزمون روخوانی به عمل آم...