ضعف راوی حدیث، راه های کشف این ضعف و ارتباط آن با درستی یا نادرستی انتساب حدیث به معصوم از مسائل اصلی دو علم «حدیث» و «رجال»هستند. در این مقاله، آراء رجالی استاد بهبودی پیرامون راه های کشف ضعف راویان حدیث بررسی شده است. این بررسی در خلال تبیین آراء وی درباره ی علل و اسباب پیدایش علم رجال، اصول رجالی شیعه و روش مؤلّفان آنها، الفاظ جرح و ضعفاء، سامان یافته است. واکاوی آراء رجالی و «تاریخ حدیثی» اس...

شیعه در طول تاریخ حیات خود، به اخذ اصول خویش از معتزله، متّهم شده است. در این مقاله، که به روش توصیفی- تحلیلی، تطبیقی و استنباطی نوشته شده است، با بیان ادلّه متعدّدی به ردّ اتّهام مذکور پرداخته شده است. دلیل شیعه دانستن معتزله و بالعکس، با عنایتِ موردی به ابن ابی‌الحدید معتزلی، موضوع دیگر این نوشتار است. یافته‌های این پژوهش نشان می‌دهد که چهار عامل مشابهت شیعه و معتزله در برخی اصول، تلمّذ زید بن علی ن...

چکیده فقه شیعه در دوران غیبت امام عصر(عج) هر حکومتی جز حکومت نواب آن حضرت را مردود و نامشروع می داند؛ ولی پیروان خود را به پرهیز مطلق از شرکت در محافل سیاسی مسلمین و عدم رابطه با حکومت های جائر دعوت ننموده است؛ بلکه کتب فقهی علمای شیعه با استفاده از احادیث ائمه با برقراری ضوابطی چون ایجاد نفع شیعیان و مقابله با کفار، نزدیکی به حکومت های جائر شیعه و سنی را مجاز دانسته اند. باید دانست همین ضواب...

دوران حکومت صفوی یکی از مهم ترین دوره های تاریخی ایران می باشد. زیرا این حکومت توانست پس از حمله اعراب به ایران و با گذشت 8 قرن یک حکومت مستقل ایرانی را ایجاد کند. اما این حکومت برای شکل گرفتن به دینی نیاز داشت که هم در داخل ایران تا حدی نفوذ داشته باشد و هم آن را از دیگر حکومت های همسایه مستقل کند و با توجه به تاریخ شیعه در ایران، مهم ترین راه را در مذهب تشیع یافت و به همین دلیل آن را به عنوان...

چکیده بدون شک مدینه به عنوان اولین حوزه حدیثی است که آبشخوار دیگر مکاتب و حوزه های حدیثی فریقین می باشد. از این رو بازشناخت راویان پر کاری که در این حوزه فعالیت های حدیثی داشته اند ضروری می نماید. در این حوزه، همانگونه که بخاطر حضور پیامبر اکرم(ص) و حضور حداکثری صحابی آن بزرگوار، فعالیت های حدیثی اهل سنت از رونق قابل توجهی برخوردار بوده، بدلیل حضور حداکثری اهل بیت گرامی آن حضرت در مدینه، مدرسه...

از منظر نگارنده، تحمیل مفهوم ژئوپلیتیک بر مقوله معرفتی و عقیدتی شیعه از ابتکارات و بدعت های کتاب ژئوپلیتیک شیعه، نوشته فرانسوا توال است. وی کوشیده است مفاهیم قدیمی تر اسلام ایرانی و اسلام عربی را در دایره ای محدود تر بر شیعه گری ایرانی و شیعه گری عربی تطبیق دهد. هدف اصلی او در این کتاب آن است تا ژئوپلیتیک شیعه را با هارتلند (مرکزیت) ایران ترسیم کند. نویسنده برای رسیدن بدین مقصود، بسیاری از واقع...

مرجئۀ شیعه نام جریانی است که در کوفۀ سدۀ دوم نقاب از چهره برگرفت. این گروه که عمدتاً به دنبال بروز شرایط اجتماعیـ سیاسی کوفه و احتمالاً به منظور حل و فصل معضلات پیش روی جامعه شیعی، خود را از شیعیان اعتقادی متمایز کردند، در مسئلۀ امامت به عنوان محوری ترین کانون فکری شیعه، ایده ای مطرح ساختند که به  واقع گونه ای عقب نشینی از این مبنای فکری شیعه بود. سامان دهندگان این رویکرد که بعضاً از اصحاب امام با...

با توجّه به جامعیّت دین مبین اسلام و خصوصاً مذهب تشیّع که شامل مسائل سیاسی نیز می شود ، بررسی رابطه ی فقه سیاسی شیعه و دموکراسی مفید خواهد بود ، به این صورت که با در نظر گرفتن منابع اصلی فقه شیعه شامل قرآن کریم ، عترت و دیدگاه متفکّران شیعه به بررسی اصول دموکراسی یعنی حکومت توسط مردم ، آزادی سیاسی و برابری سیاسی در فقه شیعه پرداخته می شود.

جهان هستی از دیدگاه هنرمندان مسلمان سرشار از نشانه‌ها و آیه‌های خداوندی است. رنگ‌ها نیز از جمله تجلی‌های آفریدگار در عالم امکان هستند. در واقع مبحث رمزگشایی معانی رنگ ها، خود مکاشفه­ای از صورت‌های گوناگون وجود در دنیای مثالی قلمداد می شود که موجب اتصال انسان به حقیقتی ماورائی می گردد. بر این اساس به جرأت می توان گفت که نگارگران مسلمان نیز از وجه‌ی مادی و جسمانی صرف رنگ ها رهایی می‌یابند و قدم ب...

عقل کلی عبارت از جوهری است که به هیچ وجهی تعلق به اجسام ندارد؛‌ نه از جهت وجود مانند اعراض، نه از جهت فعل و تصرف مانند نفوس، و نه به جزئیت و امتزاج مانند ماده و صورت. عقل کلی به جهت گستره و احاطۀ علمی و مخزنیت آن نسبت به ادراکات عقلی، توسط حکیمانی نظیر علامۀ طوسی به عنوان نفس‎الأمر صور و احکام ذهنیه دانسته شده است. علامۀ حلی در زمان استفاده از محضر علامۀ طوسی این نظریه را ...