در این مقاله، پس از بیان تعریفی تکمیلی از دانش معانی، بیت معروف «میازار موری که دانه کش است / که جان دارد وجان شیرین خوش است » با ضبط دیگری از آن که در شاهنامه تصحیح جلال خالقی مطلق آمده است (مکش مورکی را که روزی کش است / که او نیز جان دارد و جان خوش است) مقابله و با توجه به مقتضای حال مخاطب، گوینده و نوع ادبی حماسه، دلایل بلاغی رجحان ضبط اخیر در بافت شاهنامه بیان شده است. در پایان نیز بر این ن...

. بر اساس نظریّات لوران ژنی، بینامتنیّتیکه در سطح لایه‌های سطحی متن باقی می‌ماند، چندان قابل اعتنا نیست و برخلاف آن، نوعی دیگر از بینامتنیّت وجود دارد که به ژرفنای ساختاری و مضمونی متن نفوذ می‌کند. علاوه بر این، میخائیل باختین در مقام دفاع از ادبیّات داستانی، به عنوان یک نوع ادبی فاخر، این نوع ادبی را با حماسه مقایسه می‌کند. به عقیدة او، حماسه بازتاب واقعیّتی مربوط به گذشته مطلق بوده که فارغ از هر گ...

چکیده : هدف این پایان نامه بررسی بخش پایانی حماسه «عید الغدیر» است که به بیان وقایع عاشوراء اختصاص یافته است؛وبا پژوهشی پیرامون حماسه ونمونه های آن در ادبیات جهانی آغاز شده همچنانکه به محرومیّت ادبیات عربی نسبت به آن اشاره میشود وبه بررسی اقوال مختلف ناقدان در این رابطه می پردازد؛ناقدانی که در میدان رقابت ادبی با غرب،با دیدن فقر حماسه در ادبیات عرب ،عدّه ای به شعر جنگ ونبرد خود بالیدند وعدّه ای ...

یکی از جنبه های درخور توجّه و قابل طرح درجریان رباعی سرایی امروز درمقایسه با رباعیات قبل از انقلاب اسلامی، درآمیختن حماسه با رباعی است که برگرفته از شرایط خاصّ اجتماعی است. تحوّلات جدید درعرصه ی انقلاب اسلامی و رخ داد عظیمی نظیر جنگ تحمیلی عراق، سبب شده است لحن حماسی درانواع شعر فارسی و از آن جمله رباعی امروز به گونه ای بسیار جدّی و اثرگذار بروز کند. بسیاری از رباعی سرایان با روی آوردن به موضوعاتی ...

موضوع اصلی این مقاله بحث از اغراق به عنوان یکی از نیرومندترین عناصر خیال و آمیختگی آن با آرایه های ادبی گوناگون و بررسی اغراق به عنوان جوهر حماسه است زیرا به کار بردن صور خیال گوناگون در ساختمان حماسه وقتی به عظمت موضوع می انجامد ‘ که اغراق و بزرگ نمایی را نیز در پی داشته باشد . بدین لحاظ در این گفتار از ارتباط اغراق با آرایه های گوناگون ادبی در حماسه عظیم حکیم طوس سخن به میان آمده است و دراین ...

پژوهش حاضر کوشیده است، با استفاده از شیوه ی گزاره شناسی، روایت داستانی سمک عیّار (585ه.ق) را مورد کاوش قرار داده، گزاره های حماسی آن را در سه بخش انسانی، آیینی و عینی بنمایاند. از آن جایی که تحقیقات پیشین، روایت داستانی سمک عیّار را تحت عنوان های گوناگونی بررسی کرده اند؛ این پژوهش در راستای محور اصلی خود، هدف دیگری را نیز دنبال کرده، بر پایه-ی فرضیه ی پیوستگی سمک عیّار به نوع حماسی منثور، سعی دارد...

این رساله با محوریت این مساله آغاز می شود که نظریه عام کلیشه ها چیست ؟چه جایگاهی در نقد ادبی دارد ؟و چگونه می توان از این نظریه برای تحلیل مواد فولکلوریک هر زبانی بهره جست؟ در نقد ادبی و در مورد ادبیات عامیانه، نظریات فراوانی وجود دارد که از نظر اهمیت و جایگاه شان متفاوت هستند، گاهی چندان اهمیتی پیدا نمی کنند که معرفی یا ترجمه شوند. و گاهی تا معرفی و ترجمه نشوند، مورد استفاده قرار نمی گیرند. ن...

در این مقاله سعی شده است تأثیر حماسه های دینی فارسی بر اشعار کردی غلام رضاخان ارکوازی ـ شاعر بزرگ کردی سرای شیعی ایلامی ـ از نظر تطبیقی بررسی موارد مقتبس و ملهم از حماسه های دینی در شعر او نشان داده شده است. از آنجا که کردهای شیعه مذهب، بخش اعظمی از جمعیت ایران را تشکیل می دهند و در روند شکل گیری مذهب تشیع نقش داشته اند، بررسی تطبیقی این نوع ادبی در زبان فارسی و زبان کردی جنوبی (زبان کردهای شیع...

حماسه یکی از مهم ترین انواع ادبی است که از دورانی که ملتی در راه دست یافتن به شکوه و تمدن گام نهاده است سخن می گوید. ادبیات عربی به دلایلی، از شاهکار برجسته ی حماسی بی بهره است. در این ادبیات، حماسه گونه هایی یافت می شود که در این مقاله، این حماسه گونه ها، در عصرهای مختلف ادب عربی بررسی شده است. در عصر جاهلی نمونه هایی از این حماسه گونه ها را می توان در معلقات هفتگانه، بوی‍‍ژه در معلقه وسیره یع...

منظومه حماسی علی نامه که در سال های اخیر نسخه منحصر به فرد آن چاپ شده است دستمایه تازه ای در اختیار حماسه پژوهان قرار داده است . با انتشار این اثر اکنون به جای خاوران نامه ابن حسام ، ظاهراً علی نامه را باید اولین حماسه دینی شیعی محسوب کرد . علی نامه در فاصله کمتر از پنجاه سال بعد از سرایش شاهنامه در خراسان سروده شده و اگر چه عمدتاً تقلیدی از شاهنامه است اما از نظر فکری در تعارض با آن سروده شده ...