ادبیات تعلیمی- به مثابة نوع ادبی ارزشمند و مهم و بهترین نمودِ خواننده محوری - در کنار دیگر انواع ادبی همچون ادبیات حماسی، ادبیات غنایی و ادبیات نمایشی از پیشینه‌ای کهن برخوردار است. این نوع ادبی فارسی، گنجینه ای از آموزه های اخلاقی است که با هدفِ دگرگونی رفتاری مخاطب، برانگیختن صفات نیکوی اخلاقی، تعلیم حکمت و آموزش اخلاق، تببین مسایل تربیتی، فلسفی، مذهبی و مفاهیم پند واندرزی و بیدارکردن وجدان خفت...

تفکر مراقبتی، اندیشه ای است که به ارزش‌های مستتردر تمـام امـور مـی‌پـردازد، و بـه چرایی ارزشمندی یک امر و تاثیر این ارزشها در قضاوتها و تصمیمات اخلاقی انسانها اهمیت می‌دهد. پژوهش حاضر با هدف بررسی تاثیر آموزش فلسفه ورزی بر رشد تفکر مراقبتی دانش آموزان پسر پایه ششم منطقه سنگر از توابع شهرستان رشت در ایران انجام شده است. این پژوهش آزمایشی از نوع پیش‌آزمون- پس‌آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری ...

تفکر قوه‌ای از استعدادهای ذاتی بشر است که به وی توانایی می‌دهد پیرامون مسائل گوناگون بیندیشد و، با یاری آن، حقایق را تا حدودی که برایش مقدور است کشف ‏کند. فرد متفکر می‌تواند، دربارۀ هر موضوعی، منطقی بیندیشد و بینایی درونی را چراغ هدایت خویش قرار دهد. بنابراین ضرورت تفکر برای بینایی‌بخشیدن به انسان‌ها امری مشهود است و تفکر برای کودکان نابینا فرایندی بیناست که به سوی دست‌یابی به دنیایی شفاف‌تر و ...

در این مقاله در ابتدا رویکردهای نسبی‏گرایی، شکاکیت، و جزم‏گرایی با استفاده از تمثیل «فیل در تاریکی» تبیین شده و سپس رویکرد چهارمی با عنوان «واقع‏گرایی حداقلی» مطرح شده است. مؤلف بر این عقیده است که نیچه علی رغم رد حقیقت در آثار ابتدایی خود، نهایتاً در شش اثر پایانی خود به «واقع‏گرایی حداقلی» رسید. در ادامه سعی شده است این رویکرد، ضمن دو مبحث «تاریخ جهان حقیقی» و «منظرگرایی»، با استفاده از آثار ن...

شناخت مسئله استکمال نفس برای انسان ضروری بوده وارتباط وثیقی با میل جاودانگی او و دیگر مسائل اساسی در زندگی دنیوی دارد و می تواند نگرش ما را به آن تغییر دهد. نویسنده این رساله نیزدر حد بضاعت خودبه بررسی مختصری از این مسئله مهم پرداخته است. کندوکاو در این مسئلهبا سوالی تحت عنوان«استکمال نفس چگونه محقق می شود» شروع شده است. لذا نویسنده پاسخ به این سوال را با ارجاع به رساله که مشتمل بر یک مقدمه و س...

تحریک و بسط تفکر، دو مورد از مولفه های فلسفه برای کودکان است. قرآن هم به عنوان منبعی جهت دعوت به تفکر برای همه انسان ها، حاوی چنین مولفه هایی است. برای دست یابی به این مولفه ها، با روش پدیدارشناسی توصیفی و با رویکرد تجزیه و تحلیل کلایزی به قرآن رجوع شد. نتایج به دست آمده نشان می دهد مشابهت های زیادی بین محرک های تفکر در قرآن و فبک لیپمن وجود دارد. البته قرآن دارای وجوه افتراقی خاص هم بوده که ای...

مدینة فاضله، جامعه ای است که انسان همواره در پی تأسیس آن بوده، جامعه ای برین و امیدی و مطابق میل و بر وفق مراد انسا ن ها، جامعه ای که در آن همة انسان ها با خوشبختی و سلامت و به دور از فقر و نادانی در کنار همدیگر زندگی می کنند. این کمال یابی، به طور دایم فکر عده ای از متفکران را مشغول داشته است تا حکومتی فاضله و آرمانی طراحی کنند که برآورندة این آرمان ها باشد. در فلسفة اسلامی، اندیشمندان مسلمان ...

در علم شناسی سینوی، طب به عنوان یکی از شاخه های فرعی حکمت طبیعی مطرح بوده است. طب سینوی عمیقاً متأثر از فلسفة ابن سیناست. وی به عنوان طبیبی فیلسوف، در سراسر کتب طبی اش از یافته های فلسفی خود استفاده کرده است. همچنین در مواضع متعددی از کتاب قانون، طبیب را از ورود به مباحث و مسائل فلسفی برحذر داشته و جایگاه اثبات آن ها را در فلسفه می داند. این نشان دهندة آن است که او ضمن توجه به جدایی مسائل فلسفی ...

فلسفۀ آفرینش انسان و جهان، یکی از اساسی­ترین مسائلی است که بشر همواره در پی کشف و شناخت آن بوده است. مکاتب مختلف کلامی، فلسفی و عرفانی پاسخ­های مختلف و متعددی برای این مسألۀ مهم مطرح کرده­اند. در قرآن، هدف خداوند از خلقت جهان و آسمان­ها و زمین، انسان است و مقصود از انسان، انسان کاملی است که به مقام عبودیت حقیقی رسیده باشد. هدف خداوند از آفرینش انسان و جهان، شناخت ذات بی­همتای خودِ اوست. در متون ...

از جمله مسائل اساسی زیبایی‌شناسی طبیعت، که یکی از شاخه‌های اصلی زیبایی‌شناسی فلسفی است، چگونگی تجربه زیبایی‌شناسانه طبیعت یا، به بیان دقیق‌تر، چند و چون ارج‌شناسی زیبایی‌شناسانه آن است. در این زمینه، الگوهایی پیشنهاد شده است که خواه در مقام توصیف خواه در مقام توصیه این تجربه یا ارج‌شناسی را مشروط به شروطی دانسته‌اند و از منظر مطلوب خویش ویژگی‌هایی برای آن برشمرده‌اند. در این مقاله، پس از به دست...