در ادله¬ی فقهی، ظرفیت¬های بسیاری جهت مسأله¬ی حفاظت محیط زیست می¬توان یافت. دلالت قرآن بر حرمت آلودن و تخریب محیط زیست با عموماتی چون «حرمت إفساد فی الأرض»، «حرمت کفران و تبدیل نعمت» و «حرمت اسراف و تبذیر» روشن است و تلاش جهت حفظ محیط زیست بر اساس آیه-ی «وجوب عمران و آبادانی زمین»، امری واجب می¬باشد. افزون بر این، روایات فراوانی به شیوه¬های مختلف به تبیین حقوق عناصر زیست¬محیطی که شامل آب، هوا، خ...

چکیده تلاش­های علمای حقوق بشر، موجب دسته بندی حقوق بشر بر اساس نظریه­ی «نسل­های حقوق بشر» شد. این نسل ها عبارتند از:نسل اول حقوق بشر یا حقوق منفی؛ نسل دوم حقوق بشر یا حقوق مثبت و نسل سوم حقوق بشر یا حقوق همبستگی، که با عنوان حقوق جمعی نیز از آن یاد می­شود.  با توجه به این موضوع، عده­ایآن ­را حقوق متعلق به جمع می­دانند. در مقابل؛ عده­ای معتقدند که جمع نمی­تواند صاحب حقوق شود.  با انتقاداتی که از...

گرچه مدتهاست بشر متوجه ی اهمیت محیط زیست در زندگی خود شده است، اما دهه های آخر قرن بیستم را باید زمان اوج طرح مسائل زیست محیطی دانست. امروزه خطر بزرگی که بشر از ناحیه ی مشکلات زیست محیطی احساس می کند، نه تنها آرامش و امنیت زندگی او را بر هم زده ، بلکه موجودیت او را هم در معرض تهدید و خطر قرار داده است. بنابراین ، در کنار مشکلاتی که بشر امروز دارد، فاجعه ی به هم خوردن تعادل زیست محیطی – اگر بگوی...

م مسئولیت زیست محیطی شرکت‌های چندملیتی در پرتو رویه قضایی سمیه رحمانیان[1] -دکتر محمدحسین رمضانی قوام آبادی[2] [1]- دانش‌آموخته دوره‌ دکترای تخصصی حقوق بین‌الملل عمومی، گروه حقوق عمومی و بین­الملل، دانشکده‌ حقوق و علوم سیاسی، واحد علوم و تحقیقات دانشگاه آزاد اسلامی، تهران، ایران  [email protected] [2] - عضو هیات علمی مدعو گروه حقوق عمومی و بین‌الملل، دانشکده‌ حقوق و علوم سیاسی، وا...

 انرژی هسته‌ای امروزه جایگاه قابل توجهی در تامین انرژی در سطح بین‌المللی دارد. با وجود این احتمال وقوع حوادث هسته‌ای به دلیل ناکارامدی سیستم ایمنی هسته‌ای و تاثیرات زیست محیطی منفی آن، یکی از چالشهای اساسی پیش روی توسعه انرژی هسته‌ای است. مساله اساسی این است که آیا حقوق بین الملل هسته ای با حقوق بین الملل محیط زیست در زمینه ایمنی هسته ای هم راستا است؟ بررسی مفاد اسناد بین‌المللی موجود در حقوق ب...

بیابان زایی یکی از بزرگترین معضلات محیط زیستی محسوب می شود، که امروزه گریبان گیر جامعه ی جهانی شده است. این مسئله روزانه بر حیات میلیون¬ها نفر از ساکنین کره¬ی زمین تاثیر می¬گذارد و حتی ممکن است سبب به خطر افتادن صلح و امنیت بین¬المللی بگردد. برای مبارزه¬ی بین المللی با این معضل، وجود یک نظام حقوقی کار آمد امری حیاتی تلقی می شود. در این پژوهش به بررسی تاثیرات گسترش بیابان بر حیات بشر در وضعیت مو...

این پرسش که حقوق بشر معاصر بتواند چتری فراگیر برای همه اشکال متنوع زندگی معاصر باشد، سئوالی است که نویسنده­گان در اندیشه ویتگنشتاین به آزمون گذاشته اند. مفروض انگاشتن زیست حقوق بشری خود بمثابه شکلی از زندگی که همانا شکل مرجح انسان مدرن پسا دکارتی است خود جای و بررسی و مداقه فراوان دارد، اما این نوشتار بدان نپرداخته است. مساهمت معرفتی عمده نگارنده گان به حوزه مباحث فلسفی حقوق بشر، طرح ایده امکان...

امروزه تعهدات دولت در قبال تامین محیط زیست سالم و هوای پاک، بدون شک به یکی از مهم ترین حوزه های موجد تعهد برای این نهاد مبدل شده و ضرورت جبران زیان های ناشی از این فعالیت ها که شاید ارتباط مستقیمی هم با فعالیت دولت نداشته باشد، موجد مسئولیتی عینی برای دولت گردیده است. در این میان، حق افراد بر دارا بودن محیط زیست سالم، سبب ساز ایجاد ارتباط میان این حوزه از تعهدات دولت و حقوق بشر و به طور خاص، حق...

حفظ محیط زیست و توجه به مسائل زیست محیطی از موضوعات مهم جهانی و از دغدغه های مدافعان حقوق بشر است. مشکل اساسی در رابطه با خسارات زیست محیطی غیرقابل ارزیابی بودن این خسارات است، از آن جا که این خسارات دیرپا هستند و اثر آن ها در برهه ی زمانی خاصی ظاهر نمی شود، بنابراین به راحتی قابل ارزیابی نمی باشند. در ارزیابی خسارات زیست محیطی آن چه که پیش از هر چیز مورد اهمیت است اعاده ی وضع به حالت سابق می ب...

سال هاست که حقوق بشر به مسئله حساس انسان معاصر تبدیل شده است. اگرچه در آثار پیشینیان نیز برخی زمینه ها و شباهت ها را می توان یافت، اما حقوق بشر از دستاوردهای روشن اندیشان دوران جدید است. سال هاست که مسلمانان می کوشند تا حقوق بشر اسلامی را در برابر حقوق بشر به رسمیت شناخته شده دنیای غرب مطرح کنند. در کشورهای اسلامی کارهایی صورت گرفته است، برای نمونه استاد محمدتقی جعفری مطالبی را در این زمینه در ...